KAZAK TÜRKÇESİ VE ARAP ALFABESİ

Özet

Sözde bulunan seslerin, yazı dilinde gösterilmesi ve buna bağlı olarak okunması için belli harflerle belirtilmesi gerekir. Dil sesleri, yazıda belli grafik harflerle işaretlenir. Birbiri ardınca sıralanan harfler topluluğuna alfabe denir. Dünyada belirli sayıda alfabe sistemi vardır. Bunlardan birinin bir toplumca benimsenmesinde, tarihi bir gerçek olarak fonolojik ölçüler yerine, çok defa kültürel ve dini etkenler rol oynadığından, bazı alfabeler ile onu kullanan toplumların dilleri arasında denge kurulamamakta ve imla sorunları ortaya çıkmaktadır. Alfabe meselesi son zamanlarda Türk Dünyasında ve Türkolojide en çok tartışılan ve halen gündemde olan sorunlardan biridir. 10. yüzyıldan başlayarak Müslümanlığın Türkler arasında hızla yayılmaya başlaması, Arap yazısını bütün Türk ülkelerinin ortak yazısı durumuna getirdi.
Kazak Türkçesi, Türk dilleri içerisinde en geniş sahada konuşulan Türk lehçesidir. Kazak alfabesinin yanı sıra imla ile ilgili de birçok çalışma yapılmıştır. Bu konuda Kazak aydını A. Baytursınov’un çalışmaları örnek gösterilebilir. Baytursınov’un Arap harfli Kazak Alfabesi 1929 yılına kadar ‘töte jazuv’ adıyla kullanılmıştır. Günümüzde bu alfabe Çin’de yaşayan Kazak Türkleri tarafından kullanılmaktadır. Bu araştırmada Kazakların Arap alfabesini kullandığı dönem, alfabeden dolayı ortaya çıkan önemli sorunlar ve problemler hakkında söz edilecek.