Он бес жастан асқан адамдардың субъективті әл-ауқаты мен өмірімен қанағаттану арасындағы байланысты зерттеу
Кілт сөздер:
субъективті әл-ауқат, өмірге қанағаттану, он бес жастан асқан адамдар, PISA 2015.Аңдатпа
Бұл зерттеудің мақсаты субъективті әл-ауқат пен он бес жастан асқан адамдардың өміріне қанағаттануды қабылдау арасындағы байланысты зерттеу болып табылады. Бұл адамдардан «жыныс», «жас», «білім беру мәртебесі» туралы ақпарат алынды.
Қатысушылар «15–19», «20–39» және «40–64» жас ауқымында жас топтары бойынша
топтастырылды. Бұл топтастыру Эриксонның психоәлеуметтік даму кезеңдеріне негізделген
(1987). Зерттеу аясында субъективті әл-ауқат шкаласы [1] және өмірге қанағаттану шкаласы
[2] қолданылды. Зерттеу аясында Пирсонның мәліметтерді корреляция коэффициенті
субъективті әл-ауқат бағалары мен он бес жастан асқан адамдардың өміріне қанағаттану
бағалары арасында маңызды байланыс бар-жоғын анықтау үшін есептелді. Талдау
нәтижесінде субъективті әл-ауқат көрсеткіштері мен он бес жастан асқан адамдардың
өміріне қанағаттану көрсеткіштері арасында оң, жоғары деңгейдегі маңызды байланыс бар
екендігі анықталды, r=.68, n=316, p<.01. Алайда, он бес жастан асқан адамдардың әл-ауқатын
субъективті бағалау қарапайым сызықтық регрессиялық талдау арқылы олардың өмірге
қанағаттанушылықты бағалаудың маңызды болжаушысы болып табылатындығын анықтау
үшін сыналды. Өмірге қанағаттану көрсеткіштерін қарапайым сызықтық регрессиялық
талдау нәтижелері бойынша талдау нәтижелерін қарастыру кезінде субъективті әл-ауқат
өмірге қанағаттанудың маңызды болжаушысы болып көрінеді, R=.676, R2=.46, F
(1,314)=264,099, p<.01. Сонымен қатар, зерттеу барысында субъективті әл-ауқат шкаласы
мен өмірге қанағаттану шкаласы бір жақты ANOVA көмегімен талданды, орташа балл
жынысына, жасына және білім беру мәртебесіне байланысты айтарлықтай ерекшеленіп,
ерекшеленбегені талданды.. Қорытындылай келе, PISA 2015 емтиханында студенттердің әл-
ауқатының көрсеткіштері және осы зерттеу нәтижесінде алынған әл-ауқат көрсеткіштері
салыстырылды.
Әдебиеттер тізімі
Tuzgöl Dost, M. (2005). Öznel İyi Oluş Ölçeği'nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(23), 103-111. [in Turkish]
Dağlı, A., & Baysal, N. (2016). Yaşam Doyumu Ölçeğinin Türkçe'ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250-1262. doi:10.17755/esosder.75955[in Turkish]
Biswas-Diener, R., Diener, E., & Tamir, M. (2004). The psychology of subjective well-being. Daedalus, 133(2), 18–26. [in English]
Lucas, R.E. (2005). Time does not heal all wounds: A longitudinal study of reaction and adaptation to divorce,Psychological Science, 16, 945–950.
Diener, E., Kahneman, D., Tov, W., ve Arora, R. (2009). Income’s association with judgments of life versus feelings, In E. Diener, D. Kahneman, ve J.F. Helliwell (Eds), International differences in well-being. Oxford, UK: Oxford University Press.
Hinterkopf, E. (1994). Integrating spiritual experience in counseling. Counseling & Values, 38, 165–175. [in English]
Erikson, E. (1987). Childhood and Society. – London: Paladin Grafıton Books.
Akbaş, U., & Koğar, H. (2020). Nicel Araştırmalarda Kayıp Veriler ve Uç Değerler. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. [in Turkish]
Rosenthal, R., & Rosnow, R. (2008). Essentials of Behavioral Research: Methods and Data Analysis. New York: McGraw-Hill.
Cohen, J. (1977), Statistical Powe Analysis for the Behavioral Sciences. New York: Academic Press.
Büyüköztürk, Ş. (2020). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. [in Turkish]
Pallant, J. (2016). SPSS Survival Manual (6. b.). New York: McGraw Hill Education.
OECD (2017), PISA 2015 Results (Volume III): Students’Well-Being, PISA, OECD Publishing, Paris. [Electronic resource]. URL: http://dx.doi.org/10.1787/9789264273856-en
