ТҮРКІ ӘЛЕМІНДЕГІ АБАЙ МҰРАСЫ ЗЕРТТЕУЛЕРІНІҢ МЕТА-АНАЛИЗІ
Кілт сөздер:
Abai, Abay, Kunanbay, Qunanbay, түркі әлемі, мета-анализ, библиография.Аңдатпа
Мақалада Абай мұрасына қатысты түркі әлемінде ғылыми еңбектер библиометрикасының мета-анализі жасалды. Зерттеу жұмысында түркі әлемінде 1996–2023 жылдардағы Абай мұрасына жасалған еңбектерді жинақтап, библиометрика көрсеткіштерінің мета-анализін жасау мақсаты көзделді. Абай мұрасының түркі әлеміндегі жәй-күйін сипаттайтын ғылыми зерттеу мақаламызда сапалық зерттеу түрі қолданылды. Ақпараттар мен мәліметтер библиометрика анализі әдісімен талданды. Зерттеудің нәтижелері мен қорытындысы график, диаграмма түрінде көрсетілді.
Зерттеудің ақпараттары Elsevier Scopus, SecienceDirect, Researchgate, ғылыми, академиялық рецензияланатын журналдарды электрондық ортада ұсынатын http://dergipark.gov.tr/, https://trdizin.gov.tr/ веб-сайтынан және Түркия Жоғары білім беру, магистратура және докторантура диссертациялар архиві https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi дерекқорларынан алынды. Аzerbaycan milli kitabxanası, Alisher Navoıy nomıdagı O’zbekıston Mılly kutubxonası, Башкортостан Республикасының Әхмәт Зәки Валиди исемендаге милли китапханасы, Татарстан Республикасы Милли китапханәсі, Türkmenistanyň Döwlet Kitaphanasy деп аталатын электрондық кітапханаларындағы библиографиялық көрсеткіштер жинақталды.
Зерттеу түркі әлеміндегі 1996–2023 жылдардағы Абай мұрасына жасалған 114 ғылыми зерттеу мақала, Абай өлеңдері мен қарасөздерінің 26 аударма нұсқасы, 11 магистрлік, 4 PhD диссертация еңбегін қамтиды. Абай мұрасына қатысты 2020 жылдарда ең көп еңбектер жазылған, оның ішінде ғылыми зерттеу мақала (114), түрік тілінде барлығы 48 журналға жарияланған. Абай мұрасы өзбек (7), түрік (6), қырғыз (5), әзербайжан (4), қарақалпақ (1), татар (1), түрікмен (1), ұйғыр (1) тілдеріне аударылған.
Мақаладағы зерттеу нәтижелері мен қорытындылары қазақ әдебиетінде, абайтануда ғылыми әдебиет дереккөзі ретінде қолданыла алады.
Әдебиеттер тізімі
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Абай және ХХІ ғасырдағы Қазақстан» атты мақаласы. [Электронды ресурс]. URL: https://www.akorda.kz/kz/events/akorda_news/press_conferences/memleket-basshysy-kasym-zhomart-tokaevtyn-abai-zhane-hhi-gasyrdagy-kazakstan-atty-makalasy (қаралған күні 19.08.2023)
Ысқақұлы Д. Әдеби сын тарихы. – Алматы: Таңбалы, 2012. – 580 б.
Сарыбаев Ш. Библиографический указатель литературы по тюркологии. – Алма-Ата: Наука, 1989. – 193 с.
Мырзахметов М. Абайтану: Библиографиялық көрсеткіш. – Алматы: Ғылым, 1988. – 240 б.
Шукюров А. Творчество Абая Кунанбаева в Азербайджане // Литературный Азербайджан. – 2022. – №10. – С. 105–108.
Мухияева Г., Дүйсенбі А. Единица – жақсысы: Абай мұрасының ғаламтор антологиясы. – Алматы: Шет тілдер және іскерлік университеті, 2020. – 307 б.
Абай және архив. – Алматы: Ғылым, 1995. – 215 б.
Қирабаев С. Көп томдық шығармалар жинағы. Т. 5. – Алматы: Қазығұрт, 2007. – 456 б.
Духовная близость народов Казахстана и Туркменистана: к 175-летию Абая Кунанбаева [Электронный ресурс]. URL: https://www.orient.tm/ru/post/23774/duhovnaya-blizost-narodov-kazahstana-i-turkmenistana-k-175-letiju-abaya-kunanbaeva (дата обращения 21.08.2023) 10. Abay ve 21. Yüzyilda Kazakistan / çev. H. Sağdiç // International Journal of Volga-Ural and Turkestan Studies. – 2021. – №3(5). – S. 101–114. [Elektronik kaynak]. URL: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijvuts/issue/60512/887511 (dolaşım tarihi 19.08.2023)
Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyn «Abai jane XXІ gasyrdagy Qazaqstan» atty maqalasy. [Electronic resource]. URL: https://www.akorda.kz/kz/events/akorda_news/press_conferences/memleket-basshysy-kasym-zhomart-tokaevtyn-abai-zhane-hhi-gasyrdagy-kazakstan-atty-makalasy (date of access 19.08.2023)
Ysqaquly D. Adebi syn tarihy. – Almaty: Tanbaly, 2012. – 580 b.
Sarybaev Sh. Bibliograficheski ukazatel literatury po tiurkologii. – Alma-Ata: Nauka, 1989. – 193 s.
Myrzahmetov M. Abaitanu: Bibliografialyq korsetkіsh. – Almaty: Gylym, 1988. – 240 b.
Shukiurov A. Tvorchestvo Abaia Kunanbaeva v Azerbaidjane // Literaturnyi Azerbaidjan. – 2022. – №10. – S. 105–108.
Muhiiaeva G., Duisenbі A. Edinica – jaqsysy: Abai murasynyn galamtor antologiasy. – Almaty: Shet tіlder jane іskerlіk universitetі, 2020. – 307 b.
Abai jane arhiv. – Almaty: Gylym, 1995. – 215 b.
Qirabaev S. Kop tomdyq shygarmalar jinagy. T. 5. – Almaty: Qazygurt, 2007. – 456 b.
Duhovnaia blizost narodov Kazahstana i Turkmenistana: k 175-letiu Abaia Kunanbaeva [Electronic resource]. URL: https://www.orient.tm/ru/post/23774/duhovnaya-blizost-narodov-kazahstana-i-turkmenistana-k-175-letiju-abaya-kunanbaeva (date of access 21.08.2023)
Abay ve 21. Yuzyilda Kazakistan / chev. H. Sagdich // International Journal of Volga-Ural and Turkestan Studies. – 2021. – №3(5). – S. 101–114. [Electronic resource]. URL: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijvuts/issue/60512/887511 (date of access 19.08.2023)
