YAPAY ZEKANIN KULLANIMINDA BİLGİSAYAR ÖĞRETMENİ İÇİN HESAPLAMA ODAKLI BİR YÖNTEM
38 35
Anahtar Kelimeler:
bilgisayar bilimi öğretmeni eğitimi, açık muhasebe, yapay zeka, ChatGPT, Copilot.Özet
Makale, eğitim sürecinde yapay zekanın (AI) kullanımı için bir bilgisayar bilimcisi eğitimcisinin hazırlanması konusunu ele almaktadır.
Yazarlar, EUSPN 2023 ve ICTH 2023 bilimsel forumlarının yanı sıra gelecekteki mesleki eğitimcinin pedagojik sürecinde ve hazırlanmasında yapay zekayı kullanma deneyimine, yapay zekanın eğitimdeki potansiyeline ve zorluklarına kısa bir genel bakış ve analiz sağlamaktadır.
Sonuç olarak, eğitimde AI teknolojilerinin uygulanmasına duyulan ihtiyaç ile eğitimcinin hazırlanmasında AI teknolojisinin uygulanması için en uygun ve spesifik modelin geliştirilmemesi arasında bir çelişki olduğu sonucuna varılmıştır. Bu çelişki, bir bilgisayar bilimi öğretmenini yapay zekanın (AI) kullanımına hazırlama sorununun giderek daha acil hale geldiğini göstermektedir.
Çalışmayı uygulama metodolojisine dayanarak, ‘eğitim sürecinin nesnel yasalarının ve ChatGPT ve Copilot gibi yapay zeka teknolojilerinin yetkin kullanımının bir bilgisayar bilimi öğretmeninin hazırlanmasında temel bir rol oynadığı’ fikri ortaya çıkıyor.
Makale, araştırmanın problemini, amacını, nesnesini, konusunu ve hedeflerini tanımlamaktadır. Öğrenme sürecinde yapay zeka teknolojisinin kullanım koşulları belirlenmiştir:
- Öğretmenin görevleri olarak eğitim sürecindeki açık sorunlara çözüm seçimi,
- ChatGPT ve Copilot’un açık sorunları çözmek için kullanılması, bir bilgisayar bilimcisini eğitim sürecinde yapay zeka teknolojisinin kullanımına hazırlamanın bir yolu olarak.
Sonuç olarak, bir bilgisayar bilimi öğretmeni hazırlarken açık görevleri çözerken ChatGPT ve Copilot gibi AI teknolojilerinin kullanılmasının, eğitimcinin yaratıcı sürecin nesnel yasaları, araçları ve yöntemleri hakkında bilgi sağladığı ve mesleki faaliyetlerinin entelektüel bir polis öznesini oluşturduğu ve böylece eğitimin etkinliğini artırdığı sonucuna varılmıştır.
Referanslar
Постановление Правительства Республики Казахстан от 28 марта 2023 года №249 «Об утверждении Концепции развития дошкольного, среднего, технического и профессионального образования Республики Казахстан на 2023 – 2029 годы». [Электронный ресурс]. URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/P2300000249 (дата обращения 07.09.2024)
Вербицкий А.А. Активное обучение в высшей школе: контекстный подход. – М.: Высшая школа, 1991. – 207 с.
Комаров С. Созидательное образование и созидательная деятельность. [Электронный ресурс]. URL: https://www.cqf.su/documents/MAS-Komarov-SO-Doklad-1.pdf (дата обращения: 07.09.2024)
Гусейнова Г.Ф. Искусственный интеллект в педагогическом процессе: современный взгляд // Педагогический журнал. – 2022. – Т. 12. №4А. – С. 190–195.
Гаврилова О. Искусственный интеллект и его потенциал. [Электронный ресурс]. URL: https://dzen.ru/a/ZBPpBqrZFBokIcuj (дата обращения 07.09.2024)
Аксенова Е.И. Экспертный обзор развития технологий искусственного интеллекта в России и мире. Выбор приоритетных направлений развития искусственного интеллекта в России. – М.: ГБУ «НИИОЗММ ДЗМ», 2019. [Электронный ресурс] https://niioz.ru/doc/iskusstvennyj-intellect-obzor.pdf (дата обращения: 02.09.2024)
Исаева Г.Г. Подготовка будущего педагога профессионального обучения к использованию элементов искусственного интеллекта: на примере отрасли «Информатика, вычислительная техника и компьютерные технологии»: дис. ... канд. пед. наук. – Махачкала, 2013. – 194 с.
Научные форумы EUSPN 2023 и ICTH 2023. [Электронный ресурс] https://informburo.kz/stati/rol-iskusstvennogo-intellekta-v-obrazovatelnom-processe-obsudili-na-mezdunarodnoi-konferencii-v-almaty (дата обращения 05.09.2024)
Hornberger M., Bewersdorff A., Nerdel C. What do university students know about Artificial Intelligence? Development and validation of an AI literacy test // Computers and Education: Artificial Intelligence. – 2023. – Vol. 5. https://doi.org/10.1016/j.caeai.2023.100165.
Livberber T., Ayvaz S. The impact of Artificial Intelligence in academia: Views of Turkish academics on ChatGPT // Heliyon. – 2023. – Vol. 9. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2023.e19688
Amin Al Ka'bi. Proposed artificial intelligence algorithm and deep learning techniques for development of higher education // International Journal of Intelligent Networks. – 2023. – Vol. 4. – P. 68–73, https://doi.org/10.1016/j.ijin.2023.03.002.
Bali M.M.E.I., Kumalasani M.P., Yunilasari D. Artificial Intelligence in Higher Education: Perspicacity Relation between Educators and Students // Journal of Innovation in Educational and Cultural Research. – 2022. – Vol. 3, Issue 2. – P. 146–152, https://doi.org/10.46843/jiecr.v3i2.88
Thomas K.F., Chiu Qi Xia, Xinyan Zhou, Ching Sing Chai, Miaoting Cheng. Systematic literature review on opportunities, challenges, and future research recommendations of artificial intelligence in education // Computers and Education: Artificial Intelligence. – 2023. – Vol. 4. https://doi.org/10.1016/j.caeai.2022.100118.
Stephen J.H. Yang, Hiroaki Ogata, Tatsunori Matsui, Nian-Shing Chen. Human-centered artificial intelligence in education: Seeing the invisible through the visible // Computers and Education: Artificial Intelligence. – 2021. – Vol. 2. https://doi.org/10.1016/j.caeai.2021.100008.
Seo K., Tang J., Roll I. et al. The impact of artificial intelligence on learner–instructor interaction in online learning // International Journal of Educational Technology in Higher Education. – 2021. – №18. https://doi.org/10.1186/s41239-021-00292-9
Мамбеталиева А.К., Туралбаева А.Т. Болашақ бастауыш білім педагогтарының жасанды интеллект элементтерін қодануының маңызы // Bulletin of national academy of sciences of the Republic of Kazakhstan. – 2022. – Vol. 6. – P. 155–165.
https://doi.org/10.32014/2022.2518-1467.398
Карауылбаев С.К., Жумабаева А.М., Муратова Г.И., Қалымбет А.С. Орта мектептегі онлайн оқытуға арналған интернет платформасында ауызша диалогты жасанды интеллект нейрожелісі негізінде құру // Педагогика және психология. – 2020. – №4. Б. 99–105. https://doi.org/10.51889/2020-4.2077-6861.12
Голубцова Т. Как нейросети влияют на казахстанское образование. [Электронный ресурс]. URL: https://el.kz/ru/kak-neyroseti-vliyayut-na-kazahstanskoe-obrazovanie_75834/ (дата обращения 05.09.2024)
ChatGPT и Microsoft Copilot: в чем разница? [Электронный ресурс]. URL: https://support.microsoft.com/ru-ru/topic/chatgpt-microsoft-copilot-в-чем-разница-8fdec864-72b1-46e1-afcb-8c12280d712f (дата обращения: 06.09.2024)
REFERENCES
Postanovlenie Pravitel'stva Respubliki Kazahstan ot 28 marta 2023 goda №249 «Ob utverzhdenii Koncepcii razvitija doshkol'nogo, srednego, tehnicheskogo i professional'nogo obrazovanija Respubliki Kazahstan na 2023 – 2029 gody» [Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated March 28, 2023 No. 249 “On approval of the Concept of Development of preschool, secondary, technical and vocational education of the Republic of Kazakhstan for 2023-2029”.]. [Electronic resource]. URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/P2300000249 (date of access 07.09.2024) [in Russian]
Verbickiy A.A. Aktivnoe obuchenie v vysshei shkole: kontekstnyi podhod [Active learning in higher education: a contextual approach]. – M.: Vysshaia shkola, 1991. – 207 s. [in Russian]
Komarov S. Sozidatelnoe obrazovanie i sozidatelnaia deiatelnost [Creative education and creative activity]. [Electronic resource]. URL: https://www.cqf.su/documents/MAS-Komarov-SO-Doklad-1.pdf (date of access 07.09.2024) [in Russian]
Guseinova G.F. Iskusstvennyi intellekt v pedagogicheskom processe: sovremennyi vzgliad [Artificial intelligence in the pedagogical process: A modern look] // Pedagogicheskiy jurnal. – 2022. – T. 12. №4A. – S. 190–195. [in Russian]
Gavrilova O. Iskusstvennyi intellekt i ego potencial. [Electronic resource]. URL: https://dzen.ru/a/ZBPpBqrZFBokIcuj (date of access 07.09.2024)
Aksenova E.I. Ekspertnyi obzor razvitia tehnologiy iskusstvennogo intellekta v Rossii i mire. Vybor prioritetnyh napravleniy razvitia iskusstvennogo intellekta v Rossii. – M.: GBU «NIIOZMM DZM», 2019. [Electronic resource]. URL: https://niioz.ru/doc/iskusstvennyj-intellect-obzor.pdf (date of access 02.09.2024)
Isaeva G.G. Podgotovka budushego pedagoga professionalnogo obuchenia k ispolzovaniu elementov iskusstvennogo intellekta: na primere otrasli «Informatika, vychislitelnaia tehnika i kompiuternye tehnologii»: dis. ... kand. ped. nauk [Preparation of a future professional education teacher for the use of artificial intelligence elements: on the example of the branch “Computer Science, computer engineering and computer technologies”: dis.]. – Mahachkala, 2013. – 194 s. [in Russian]
Nauchnye forumy EUSPN 2023 i ICTH 2023. [Electronic resource] https://informburo.kz/stati/rol-iskusstvennogo-intellekta-v-obrazovatelnom-processe-obsudili-na-mezdunarodnoi-konferencii-v-almaty (date of access 05.09.2024) [in Russian]
Hornberger M., Bewersdorff A., Nerdel C. What do university students know about Artificial Intelligence? Development and validation of an AI literacy test // Computers and Education: Artificial Intelligence. – 2023. – Vol. 5. https://doi.org/10.1016/j.caeai.2023.100165.
Livberber T., Ayvaz S. The impact of Artificial Intelligence in academia: Views of Turkish academics on ChatGPT // Heliyon. – 2023. – Vol. 9. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2023.e19688
Amin Al Ka'bi. Proposed artificial intelligence algorithm and deep learning techniques for development of higher education // International Journal of Intelligent Networks. – 2023. – Vol. 4. – P. 68–73, https://doi.org/10.1016/j.ijin.2023.03.002.
Bali M.M.E.I., Kumalasani M.P., Yunilasari D. Artificial Intelligence in Higher Education: Perspicacity Relation between Educators and Students // Journal of Innovation in Educational and Cultural Research. – 2022. – Vol. 3, Issue 2. – P. 146–152, https://doi.org/10.46843/jiecr.v3i2.88
Thomas K.F., Chiu Qi Xia, Xinyan Zhou, Ching Sing Chai, Miaoting Cheng. Systematic literature review on opportunities, challenges, and future research recommendations of artificial intelligence in education // Computers and Education: Artificial Intelligence. – 2023. – Vol. 4. https://doi.org/10.1016/j.caeai.2022.100118.
Stephen J.H. Yang, Hiroaki Ogata, Tatsunori Matsui, Nian-Shing Chen. Human-centered artificial intelligence in education: Seeing the invisible through the visible // Computers and Education: Artificial Intelligence. – 2021. – Vol. 2. https://doi.org/10.1016/j.caeai.2021.100008.
Seo K., Tang J., Roll I. et al. The impact of artificial intelligence on learner–instructor interaction in online learning // International Journal of Educational Technology in Higher Education. – 2021. – №18. https://doi.org/10.1186/s41239-021-00292-9
Mambetalieva A.K., Turalbaeva A.T. Bolashaq bastauysh bіlіm pedagogtarynyn jasandy intellekt elementterіn qodanuynyn manyzy [The importance of using elements of artificial intelligence by future primary education teachers] // Bulletin of national academy of sciences of the Republic of Kazakhstan. – 2022. – Vol. 6. – P. 155–165. [in Kazakh]
https://doi.org/10.32014/2022.2518-1467.398
Karauylbaev S.K., Jumabaeva A.M., Muratova G.I., Qalymbet A.S. Orta mekteptegі onlain oqytuga arnalgan internet platformasynda auyzsha dialogty jasandy intellekt neirojelіsі negіzіnde quru [Building an oral dialogue on an internet platform for high school online learning based on an artificial intelligence neuronet] // Pedagogika jane psihologia. – 2020. – №4. B. 99–105. https://doi.org/10.51889/2020-4.2077-6861.12 [in Kazakh]
Golubcova T. Kak neiroseti vliiaiut na kazahstanskoe obrazovanie [How neural networks affect Kazakhstani education]. [Electronic resource]. URL: https://el.kz/ru/kak-neyroseti-vliyayut-na-kazahstanskoe-obrazovanie_75834/ (date of access 05.09.2024) [in Russian]
ChatGPT i Microsoft Copilot: v chem raznica? [19. ChatGPT and Microsoft Copilot: what is the difference?]. [Electronic resource]. URL: https://support.microsoft.com/ru-ru/topic/chatgpt-microsoft-copilot-v-chem-raznica-8fdec864-72b1-46e1-afcb-8c12280d712f (date of access 06.09.2024) [in Russian]