Çocuklar için medya üretimi ve dil ortami
17 52
Anahtar Kelimeler:
televizyon kanalı, dil ortamı, çocuk programları, televizyon prodüksiyonu, yaş, çizgi film, tür, medya prodüksiyonu.Özet
Araştırma makalesi, çocuklar için medya ürünlerinin dilsel kullanımını incelemeye odaklanacaktır. Çocuğun bir birey olarak gelişimine katkıda bulunan, özellikle dil ortamının oluşumuna katkı sağlayan medya ürünlerinden bahsedilmektedir. Makale, günümüz medya ürünlerinin bir çocuğun çevrede güvenli, kaygısız yaşamına, kaliteli eğitim ve gelişimine, sağlıklı bir vücuda ve dil ortamının oluşumuna ne kadar katkıda bulunabileceği konusundaki güncel soruya bir cevap bulmayı amaçlıyor. Çocuk içeriğini oluşturan eğitici çizgi filmler, videolar ve gifler çalışmanın amacı olarak alınmıştır. Medya üretiminin bir birey olarak çocuğun gelişimine katkıda bulunması, dilin hızlı ve net bir şekilde ortaya çıkması gözlem, tanımlama, karşılaştırma yöntemleriyle karakterize edilmiştir. Çocuklar için medya ürünlerinin etkinliğini ve kullanımını farklılaştırma görevi belirlenmiştir.
Bugüne kadar, özel araştırma enstitülerinin çocuk içeriğinin kontrolüne ilişkin çalışmalarına dayanarak, bu tür Kazakça dil araştırmalarının sayısındaki artışın metodolojik kullanıma katkıda bulunacağı açıktır.
Makalenin metodik temeli, çocuk içeriğinin oluşumu ve gelişiminin değerlendirilmesiyle ilgili yerli ve yabancı bilim adamlarının çalışmalarından oluşmaktadır. Çalışma sırasında yapılan sosyolojik bir anket, medya ürünlerinin çocuklar için faydalarını belirlemeyi mümkün kılıyor. Makaleden elde edilen sonuçlar, çocuklar için ürün kalitesinin iyileştirilmesinde hem teorik hem de pratik öneme sahiptir. Bu nedenle, çocuklar için kaliteli içerik şüphesiz çocuğun kişisel gelişimine, ulusal değerlerin özümsenmesine ve sağlıklı bir yaşam tarzında diğer olumlu sonuçların elde edilmesine katkıda bulunacaktır.
Referanslar
Уәли Н. Қазақ сөз мәдениетінің теориялық негіздері: монография. – Алматы: Қазақ тілі, 2021. –
б.
Философиялық сөздік. – Алматы: Қазақстан энциклопедиясы, 1996. – 525 б.
Мещеряков Б.Г., Зинченко В. Психологическая энциклопедия. – М.: Прайм-Еврознак, 2009. –
с.
Қабылғазина К. Хабар технологиясы. – Алматы: Қазақ университеті, 2011. – 76 б.
Қазақстандағы балаларға арналған контентті зерттеу: талдамалық баяндама. – Астана:
Қазақстандық қоғамдық даму институты КеАҚ, 2023. – 182 б.
Абросимов Г.В. Особенности современной советской периодики для детей: автореф. ... канд.
филол. наук. – М., 1973. – 18 с.
Ыбыраева Ғ. Республикалық теледидардағы балалар хабарының типологиясы: филол. ғыл. канд.
... дис. – Алматы, 2007. – 130 б.
Елімізде балаларға арналған қазақтілді контент көбейіп келеді. [Электронды ресурс]. URL:
https://abai.kz/post/165915 (қаралған күні 28.03.2024)
Айтбаева Б.Қ. Жас көрермендер аудиториясының зерттелуі // ҚазҰУ Хабаршысы. Журналистика
сериясы. – 2013. – №1 (33). – Б. 156–160.
Анарбаева Д.С. Қазақ мультфильмінің қарлығашы Әмен Қайдардың туындыларындағы бейнелеу
кеңістігі мен кейіпкерлер. [Электронды ресурс]. URL:
https://www.gmirk.kz/kk/nauka/issledovaniya/48-aza-multfilmini-arly-ashy-men-ajdardytuyndylarynda-y-bejneleu-ke-istigi-men-kejipkerler (қаралған күні 18.04.2024)
Медведева О.А. Телепрограммы для детей гионоличества: тематика, визуальная структура,
особенности восприятия. – М.: Наука, 2007. – 356 с.
Бычкова Е.Ю. Популярные телепрограммы для подростков // Журналистский вестник. – 2015. –
№4. – С. 179–182.
Мыгал М.С. Программная политика детских каналов России: особенности распределения
телевизионного контента в сетке вещания, жанрово-тематический состав, целевая аудитория //
Научные ведомости Белгоградского государственного университета. Серия: Гуманитарные
науки. – 2014. – Том 22, №13. – С. 223–233.
Гартман Т.Ю. Особенности нравственного воспитания детей средствами ТВ. – М.: Издательство
Академия медиаиндустрии, 2015. – 140 с.
Guidelines for journalists reporting on children. [Electronic resource]. URL:
https://www.unicef.org/eca/media/ethical-guidelines (date of access 18.04.2024)
Journalism & Children tools. A list of resources for journalists, broadcasters and media organisations
reporting on children and young adults. [Electronic resource]. URL:
https://www.publicmediaalliance.org/tools/children/ (date of access 18.04.2024)
Journal of Children and Media https://www.tandfonline.com/journals/rchm20
Ponte M.C. Introduction: Researching the roles of news in children’s and joung people’s identities //
Journal of Audience and Reseption Studies. – 2014. – Vol. 11, Issue 1. – P. 99–107.
Usmonhodjaeva M.A. The role of methods in teachingand learning process in modern education.
[Electronic resource]. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/the-role-and-importance-of-childrenspublications-in-the-press (date of access 18.04.2024)
Абдраев М.К. Телехабар жасау технологиясы. – Алматы: Қазақ университеті, 2014. – 162 б.
Әбілдина Ғ. Телевизия өнері: теориясы мен технологиясы. – Алматы: Қазақ университеті, 2012. –
б.
Uali N. Qazaq soz madenietіnіn teorialyq negіzderі [Theoretical foundations of Kazakh speech culture]:
monografia. – Almaty: Qazaq tіlі, 2021. – 427 b. [in Kazakh]
Filosofialyq sozdіk [Philosophical Dictionary]. – Almaty: Qazaqstan enciklopediasy, 1996. – 525 b. [in
Kazakh]
Mesheriakov B.G., Zinchenko V. Psihologicheskaia enciklopedia [The Psychological Encyclopedia]. –
M.: Praim-Evroznak, 2009. – 811 s. [in Russian]
Qabylgazina K. Habar tehnologiasy [Message technology]. – Almaty: Qazaq universitetі, 2011. – 76 b.
[in Kazakh]
Qazaqstandagy balalarga arnalgan kontenttі zertteu: taldamalyq baiandama [Content research for
children in Kazakhstan: analytical report]. – Astana: Qazaqstandyq qogamdyq damu instituty KeAQ,
– 182 b. [in Kazakh]
Abrosimov G.V. Osobennosti sovremennoi sovetskoi periodiki dlia detei: avtoref. ... kand. filol. nauk.
[Features of modern Soviet periodicals for children: abstract.] – M., 1973. – 18 s. [in Russian]
Ybyraeva G. Respublikalyq teledidardagy balalar habarynyn tipologiasy: filol. gyl. kand. ... dis.
[Typology of children's broadcasting on Republican television: dis.] – Almaty, 2007. – 130 b. [in
Kazakh]
Elimizde balalarga arnalgan qazaqtildi kontent kobeiip keledi. [Electronic resource]. URL:
https://abai.kz/post/165915 (date of access 28.04.2024) [in Kazakh]
Aitbaeva B.Q. Jas korermender auditoriasynyn zertteluі [The study of the audience of young spectators]
// QazUU Habarshysy. Jurnalistika seriasy. – 2013. – №1 (33). – B. 156–160. [in Kazakh]
Anarbaeva D.S. Qazaq multfilmіnіn qarlygashy Amen Qaidardyn tuyndylaryndagy beineleu kenіstіgі
men keiіpkerler [Visual space and characters in the works of the Kazakh cartoon swallow Amen
Kaydar]. [Electronic resource]. URL: https://www.gmirk.kz/kk/nauka/issledovaniya/48-aza-multfilminiarly-ashy-men-ajdardy-tuyndylarynda-y-bejneleu-ke-istigi-men-kejipkerler (date of access 18.04.2024)
[in Kazakh]
Medvedeva O.A. Teleprogrammy dlia detei gionolichestva: tematika, vizualnaia struktura, osobennosti
vospriatia [TV programs for children of the youth: subject matter, visual structure, features of
perception]. – M.: Nauka, 2007. – 356 s. [in Russian]
Bychkova E.Iu. Populiarnye teleprogrammy dlia podrostkov [Popular TV programs for teenagers] //
Jurnalistskiy vestnik. – 2015. – №4. – S. 179–182. [in Russian]
Mygal M.S. Programmnaia politika detskih kanalov Rossii: osobennosti raspredelenia televizionnogo
kontenta v setke veshania, janrovo-tematicheskiy sostav, celevaia auditoria [The program policy of
children's channels in Russia: features of the distribution of television content in the broadcast network,
genre and thematic composition, target audience] // Nauchnye vedomosti Belgogradskogo
gosudarstvennogo universiteta. Seria: Gumanitarnye nauki. – 2014. – Tom 22, №13. – S. 223–233. [in
Russian]
Gartman T.Iu. Osobennosti nravstvennogo vospitania detei sredstvami TV [Features of moral education
of children by means of TV]. – M.: Izdatelstvo Akademia mediaindustrii, 2015. – 140 s. [in Russian]
Guidelines for journalists reporting on children. [Electronic resource]. URL:
https://www.unicef.org/eca/media/ethical-guidelines (date of access 18.04.2024)
Journalism & Children tools. A list of resources for journalists, broadcasters and media organisations
reporting on children and young adults. [Electronic resource]. URL:
https://www.publicmediaalliance.org/tools/children/ (date of access 18.04.2024)
Journal of Children and Media https://www.tandfonline.com/journals/rchm20
Ponte M.C. Introduction: Researching the roles of news in children’s and joung people’s identities //
Journal of Audience and Reseption Studies. – 2014. – Vol. 11, Issue 1. – P, 99–107.
Usmonhodjaeva M.A. The role of methods in teachingand learning process in modern education.
[Electronic resource]. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/the-role-and-importance-of-childrenspublications-in-the-press (date of access 18.04.2024)
Abdraev M.K. Telehabar jasau tehnologiasy [Technology of television broadcasting]. – Almaty: Qazaq
universitetі, 2014. – 162 b. [in Kazakh]
Abіldina G. Televizia onerі: teoriasy men tehnologiasy [Television art: theory and technology]. –
Almaty: Qazaq universitetі, 2012. – 390 b. [in Kazakh]
