МАТЕМАТИКАЛЫҚ ҰҒЫМДАР ФИЗИКАЛЫҚ ЕСЕПТЕРДІ ШЕШУДІҢ НЕГІЗІ РЕТІНДЕ
Кілт сөздер:
математика, физика, физикалық есептер, математикалық ұғымдар, есептерді шешу әдістеріАңдатпа
Математикалық ұғымдар физикада негізгі рөл атқарады. Олар физикалық заңдар мен қатынастарды білдіру, физикалық жүйелердің модельдерін құру және физикалық мәселелерді шешу үшін қолданылады.
Мақалада математиканы физикада қолданудың оны ғылымның басқа салаларында математиканы қолданудан ерекшелендіретін бірқатар ерекшеліктері бар екенін атап өттік. Нақтырақ айтсақ, физиктер математиканы математикалық құрылымдарды абстрактілі зерттеу үшін емес, физикалық мағынаны білдіру үшін қолданады. Бұл физиктер мен математиктердің символдар мен семантиканы қолдануындағы бірқатар айырмашылықтарға әкеледі.
Физикада символдар көбінесе абстрактілі сандарды ғана емес, физикалық шамаларды бейнелеу үшін қолданылады. Мысалы, таңбасын энергияны бейнелеу үшін, - масса үшін, ал - жарық жылдамдығы үшін пайдалануға болады. Бұл физиктерге физикалық заңдар мен қатынастарды табиғи және интуитивті түрде білдіру үшін математиканы қолдануға мүмкіндік береді.
Сонымен қатар, физиктер математикалық өрнектерді түсіндіру кезінде өлшем бірліктерін жиі қолданады. Мысалы, теңдеуі барлық шамалар тиісті өлшем бірліктерінде көрсетілген жағдайда энергияның квадраттағы жарық жылдамдығына көбейтілген массаға тең екенін білдіреді.
Математиканы физикада қолдану күрделі және көп қырлы процесс. Бұл тек математикалық дағдыларды ғана емес, сонымен қатар математикалық ұғымдардың физикалық мағынасын түсінуді де қажет етеді.
Әдебиеттер тізімі
E.F.Redish, Problem solving and the use of math in physics courses Department of Physics, University of Maryland College Park, MD, 20742-4111 USA, Invited talk presented at the conference, World View on Physics Education in 2005: Focusing on Change, Delhi, August 21-26, 2005.
D. Hammer, physics teacher, 27 ,664 (1989); am. Jay Fiz., 64 1316 (1996).
learning to read Natural Sciences: Physics for Biological sciences professionals, http://www.physics.umd.edu/perg/role /.
J. Tuminaro, doctoral dissertation, University of Maryland, faculty of physics (2004).
A. Collins and W. Ferguson, teacher-psychologist 28: 1, 25 (1993).
J. Tuminaro and E. F. Redish, «students 'use of mathematics in the context of solving physical problems: a cognitive model», University of Maryland preprint (2005), recommended for publication, http://www.physics.umd.edu/perg/papers/redish/T&R.pdf
R. Hodges, University of Maryland, private notice (2005).
Галицкий В. М., Сивухин Д. В., Яворский Б. М. Физика. Учебник для 9 класса общеобразовательных учреждений. — М.: Дрофа, 2019.
Сивухин Д. В., Яворский Б. М. Физика. Учебник для 8 класса общеобразовательных учреждений. — М.: Дрофа, 2019.
Яворский Б. М., Сивухин Д. В. Физика. Учебник для 7 класса общеобразовательных учреждений. — М.: Дрофа, 2019.
Королев В. А. Математика и физика: проблемы и пути их решения. — М.: Физматлит, 2018.
Лыков А. Ф. Математика в физике. — М.: Просвещение, 2018.
E.F.Redish, Problem solving and the use of math in physics courses Department of Physics, University of Maryland College Park, MD, 20742-4111 USA, Invited talk presented at the conference, World View on Physics Education in 2005: Focusing on Change, Delhi, August 21-26, 2005.
D. Hammer, physics teacher, 27 ,664 (1989); am. Jay Fiz., 64 1316 (1996).
learning to read Natural Sciences: Physics for Biological sciences professionals, http://www.physics.umd.edu/perg/role /.
J. Tuminaro, doctoral dissertation, University of Maryland, faculty of physics (2004).
A. Collins and W. Ferguson, teacher-psychologist 28: 1, 25 (1993).
J. Tuminaro and E. F. Redish, «students 'use of mathematics in the context of solving physical problems: a cognitive model», University of Maryland preprint (2005), recommended for publication, http://www.physics.umd.edu/perg/papers/redish/T&R.pdf
R. Hodges, University of Maryland, private notice (2005).
Galitskiy V. M., Sivukhin D. V., Yavorskiy B. M. Fizika. Uchebnik dlya 9 klassov obshcheobrazovatel'nykh uchrezhdeniy. — M.: Drofa, 2019.
Sivukhin D. V., Yavorskiy B. M. Fizika. Uchebnik dlya obshcheobrazovatel'nykh uchrezhdeniy 8 klassa. — M.: Drofa, 2019.
Yavorskiy B. M., Sivukhin D. V. Fizika. Uchebnik dlya obshcheobrazovatel'nykh uchrezhdeniy 7 klassa. — M.: Drofa, 2019.
Korolev V. A. Matematika i fizika: problemy i puti ikh resheniya. — M.: Fizmatlit, 2018.
Lykov A. F. Matematika v fizike. — M.: Prosveshcheniye, 2018.
