Карбонатты үлгілерді қышқылды ерітінділермен ерітуді эксперименталды зерттеу
Кілт сөздер:
тау жынысының еруі, қышқылды ерітіндінің шығыны, минералды құрам, өткізгіштіктің артуы, кальцит, тұз қышқылы, Дарси заңыАңдатпа
Бұл жұмыста (өлшемдері бірдей дерлік, толығымен дерлік кальциттен тұратын) 8 карбонатты керн үлгілерінің 12% және 18% концентрациялы тұз қышқылы ерітінділерімен оның шығынының 1, 2, 4 және 8 мл/мин мәндерінде әрекеттесуі экспериментальды түрде зерттелді. Фильтрациялық зерттеулер кезінде қышқыл ерітінділерінің шығыны керн үлгіліренің ақырғы өткізгіштігі мен қышқылдың кернді жарып шығуына қажетті көлеміне біртексіз әсер етті. 12% концентрациялы ерітіндіні айдау кезінде қышқылдың кернді жарып өтуіне қажетті қышқыл ертіндісінің көлемі 18% концентрациялы ерітіндіні айдауға қарағанда 20%-ға дерлік артық болды, дегенмен екі жағдайда да ерітінді бірдей көлемдік шығында айдалды. Өткізгіштіктің максималды ұлғаюы негізінен ерітіндінің жоғары шығынмен айдау кезінде қол жеткізілетіні анықталды. Фильтрациялық зерттеулер барысында 18% ерітіндіні айдау кезінде барлық шығындар үшін кернді жарып өту үшін бірдей дерлік қышқыл көлемі қажет болды, сонымен қатар қышқыл шығынының артуы өткізгіштіктің сатылап жоғарылауына алып келетіндігі байқалды.
Зертханалық зерттеулердің нәтижелері ұңғы айналасын өңдеуде және көмірқышқыл газын жер қабаттарына айдау кезінде ақырғы өткізгіштіктің мәнін және оған қажетті қышқыл ерітіндісінің көлемін шамалап анықтауда пайдалылуы мүмкін.
Әдебиеттер тізімі
СПИСОК ИСПОЛЬЗОВАННОЙ ЛИТЕРАТУРЫ
Christopher N. Fredd and H. Scott Fogler. Influence of Transport and Reaction on Wormhole Formation in Porous Media. AIChE Journal. Vol. 44, No. 9. 1998.
Turegeldieva K.A., Zhapbasbayev U.K., Assilbekov B.K., Zolotukhin A.B. (2016) Matrix acidizing modeling of near-wellbore with reduced reservoir properties (part 2), Neftyanoe Khozyaystvo - Oil Industry, 4: 108-110.
Colón C.F.J., Oelkers E.H., Schott J. (2004) Experimental investigation of the effect of dissolution on sandstone permeability, porosity, and reactive surface area, Geochimica et Cosmochimica Acta, 68 (4):805-817. DOI: 10.1016/j.gca.2003.06.002.
Li, W., Einstein,H. H., & Germaine, J. T. (2019). An Experimental Study of Matrix Dissolution and Wormhole Formation Using Gypsum Core Flood Tests: 1. Permeability Evolution and Wormhole Geometry Analysis. Journal of Geophysical Research: Solid Earth, 124. https://doi.org/10.1029/2018JB017238.
Piyang Liu, Xiaoxia Ren, Liang Kong, Jun Yao. Three-dimensional simulation of acidizing process in carbonate rocks using the Darcy–Forchheimer framework. Oil & Gas Science and Technology – Revue d’IFP Energies nouvelles, Institut Français du Pétrole, 2020, 75, pp.48. 10.2516/ogst/2020035. hal-02899135.
Luhmann, Andrew J., Kong, Xiang-Zhao, Tutolo, Benjamin M., Garapati, Nagasree, Bagley, Brian C., Saar, Martin O., Seyfried Jr., William E., Experimental dissolution of dolomite by CO2-charged brine at 100℃ and 150 bar: Evolution of porosity, permeability, and reactive surface area, Chemical Geology (2014), doi: 10.1016/j.chemgeo.2014.05.001.
Molins, S., D. Trebotich, G. H. Miller, and C. I. Steefel (2017), Mineralogical and transport controls on the evolution of porous media texture using direct numerical simulation, Water Resour. Res., 53, 3645–3661, doi:10.1002/2016WR020323.
Иванов М. К. [и др.]. Петрофизические методы исследования кернового материала / М. К. Иванов, Ю. К. Бурлин, Г. А. Калмыков, Е. Е. Карнюшина, Н. И. Коробова, Издательство Московского университета, 2008.
Петерсилье В. И., Проскурина В. И., Яценко Г. Г. Методические рекомендации по подсчету геологических запасов нефти и газа объемным методом / В. И. Петерсилье, В. И. Проскурина, Г. Г. Яценко, Москва-Тверь: ВНИГНИ, НПЦ «Тверьгеофизика», 2003.
Glasbergen G., Kalia N., Talbot M. The optimum injection rate for wormhole propagation: Myth or reality? 2009.
Антонов С. М. Взаимодействие вязких растворов HCl в карбонатных породах и их фильтрация в модели пласта / С. М. Антонов, Екатеринбург: : дис. … канд. хим. наук: 02.00.04 / Тюменский государственный университет, 2017. 148 c.
REFERENCES
Christopher N. Fredd and H. Scott Fogler. Influence of Transport and Reaction on Wormhole Formation in Porous Media. AIChE Journal. Vol. 44, No. 9. 1998.
Turegeldieva K.A., Zhapbasbayev U.K., Assilbekov B.K., Zolotukhin A.B. (2016) Matrix acidizing modeling of near-wellbore with reduced reservoir properties (part 2), Neftyanoe Khozyaystvo - Oil Industry, 4: 108-110.
Colón C.F.J., Oelkers E.H., Schott J. (2004) Experimental investigation of the effect of dissolution on sandstone permeability, porosity, and reactive surface area, Geochimica et Cosmochimica Acta, 68 (4):805-817. DOI: 10.1016/j.gca.2003.06.002.
Li, W., Einstein,H. H., & Germaine, J. T. (2019). An Experimental Study of Matrix Dissolution and Wormhole Formation Using Gypsum Core Flood Tests: 1. Permeability Evolution
and Wormhole Geometry Analysis. Journal of Geophysical Research: Solid Earth, 124. https://doi.org/10.1029/2018JB017238.
Piyang Liu, Xiaoxia Ren, Liang Kong, Jun Yao. Three-dimensional simulation of acidizing process in carbonate rocks using the Darcy–Forchheimer framework. Oil & Gas Science and Technology – Revue d’IFP Energies nouvelles, Institut Français du Pétrole, 2020, 75, pp.48. 10.2516/ogst/2020035. hal-02899135.
Luhmann, Andrew J., Kong, Xiang-Zhao, Tutolo, Benjamin M., Garapati, Nagasree, Bagley, Brian C., Saar, Martin O., Seyfried Jr., William E., Experimental dissolution of dolomite by CO2-charged brine at 100℃ and 150 bar: Evolution of porosity, permeability, and reactive surface area, Chemical Geology (2014), doi: 10.1016/j.chemgeo.2014.05.001.
Molins, S., D. Trebotich, G. H. Miller, and C. I. Steefel (2017), Mineralogical and transport controls on the evolution of porous media texture using direct numerical simulation, Water Resour. Res., 53, 3645–3661, doi:10.1002/2016WR020323.
Ivanov M. K [i dr.]. Petrofizicheskie metody issledovaniya kernovogo materiala. [Petrophysical methods of core material research] / М. К. Ivanov, Ю. К. Burlin, G. A. Kalmykov, Е. Е. Korniushina, N. I. Korobova, Izdatel’stvo Moskovskogo universiteta, 2008.
Petersilie V. I., Proskutina V. I., Yatsenko G. G. Metodicheskie rekomendatcii po podschetu geologicheskih zapasov nefti I gaza obiemnym metododm [Methodological recommendations for calculating geological reserves of oil and gas by the volumetric method] / V. I. Petersilie, V. I. Proskurina, G. G. Yatsenko, Moskva-Tver’: VNIGNI, NPTC «Tver’geofizika», 2003.
Glasbergen G., Kalia N., Talbot M. The optimum injection rate for wormhole propagation: Myth or reality? 2009.
Antonov S. M. Vzaimodeistvie viazkih rastvorov HCI v korbanatnyh porodah I ih fil’traciya v modeli plasta [Interaction of viscous HCl solutions in carbonate rocks and their filtration in the reservoir model] / S. M. Antonov, Ekaterinburg: dis. … kand. him. nauk: 02.00.04 / Tiumenskii gosudarstvennyi universitet, 2017. 148 p.
