ÖĞRETMEN ADAYLARININ MATEMATİKSEL MUHAKEME BECERİSİNİ ÖLÇMEYE YÖNELİK UYGULAMA TASARIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Anahtar Kelimeler:
Sınıf eğitimi, Öğretmen adayları, Matematiksel muhakeme, Muhakeme becerisi, İlkokul öğrencileri.Özet
Matematiksel muhakeme, bireylerin karşılaştıkları durumlara matematiksel bakış
açısıyla yaklaşarak sebep ve sonucunu araştırıp durumu anlamlandırma, matematiksel kavram ve
sembolleri kullanarak mantıklı bir sonuca ulaşmaya yardımcı olacak muhakeme yapma becerisi
olarak tanımlanabilir.
Araştırmanın amacı, Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesinde öğrenim
görmekte olan sınıf öğretmeni adaylarının, ilkokul öğrencilerinin matematiksel muhakeme
becerilerini ölçebilmek amacıyla gerçekleştirecekleri matematiksel uygulama tasarımlarının
değerlendirilmesidir. Bu amaçla, öğretmen adaylarından, ilkokul düzeyinde (a) uygun muhakemeyi
belirleme ve kullanmaya, (b) Matematiksel bilgileri /örüntüleri / yapıları / genel özellikleri tanıma
ve kullanmaya, (c) Aynı verinin farklı gösterimlerini tanımaya, (d) Tahmin etmeye, (e) Çözüme
ilişkin mantıklı tartışmalar geliştirmeye, (f) Çözüm yolu / sonucun doğruluğuna karar vermeye, (g)
Genelleme yapmaya ve (h) Rutin olmayan problemleri çözmeye yönelik uygulama tasarımları
gerçekleştirmesi istenmiştir.
Araştırma bu yönüyle nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseninde
tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunda farklı sınıf seviyelerin temsil eden toplam 16
öğretmen adayı yer almaktadır. Çalışma grubunda yer alan öğretmen adaylarının seçiminde tipik
durum örnekleme yöntemi kullanılmıştır.
Öğretmen adaylarından yukarıda ifade edilen matematiksel muhakeme alt boyutlarını
değerlendirebilecekleri uygulama tasarımları geliştirmeleri istenmiştir. Elde edilen verilerin
analizinde nitel araştırmalarda sıklıkla kullanılan içerik analizi yönteminin kullanılmıştır.
Araştırmada, kuramsal çerçeve taranmış ve 16 öğretmen adayına uygulama gerçekleştirilmiş olup,
uygulama sonunda öğretmen adaylarının muhakeme becerilerinin tamamı için soru
tasarlayabilmişledir. Hazırlamış oldukları sorular değerlendirildiğinde soru hedeflerinin literatürde
ifade edilenlerin bir bölümünü karşıladığı görülmüştür.
Referanslar
Umay A. Matematiksel Muhakeme Yeteneği // Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. – 2003.
– №24. – s. 234–243.
NCTM Curriculum and Evaluation Standards for School Mathematics: Responses from the Research
Community // Journal for Research in Mathematics Education. – 1988. – №19 (4). – P. 338–344.
NAEP, Mathematics Framework for the 2022 and 2024 National Assessment of Educational Progress. –
Washington, DC: National Assessment Governing Board, 2022. – 96 p.
Olkun S., Toluk Z. Matematik Öğretimi. – Ankara: Anı Yayıncılık, 2014. – 280 s.
Bell A.W. The learning of process aspects of mathematics // Educational Studies in Mathematics. –
– №10 (3). – P. 361–387.
Adair J. Decision making and problem solving. Break Through Barriers and Banish Uncertainty at
Work. – Kogan Page Boks. – 2022. – Т. 167. – 120 p.
Kalaycı N. Karar Verme ve Problem Çözme. – Ankara: Pegem Yayınevi, 2017. – 108 s.
Ersever H.Ö. Karar Verme Becerileri Kazandırma Programının ve Etkileşim Grubu Deneyiminin
Üniversite Öğrencilerinin Karar Verme Stilleri Üzerindeki Etkileri: Yayınlanmamış Doktora Tezi. –
Ankara: A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1996. –233 s.
Polya G. How to Solve It. – New Jersey: Princeton University Press, 2014. – 288 p.
Алибекова Ж.Д., Мейрбекова Г.П., Қошанова Г.Д. Математикалық модельдеу әдісін қолдану
арқылы оқушылардың математикалық ойлау қабілетін қалыптастыру // Ясауи университетінің
хабаршысы. – 2022. – №4(126). – Б. 212–224. https://doi.org/10.47526/2022-4/2664-0686.18
Utaminingsih S., Andi P., Irfai F., Kuzmina A.M. Development of Video-Aided Storybooks to
Improve Understanding of Mathematical Concepts in Elementary School // Ясауи университетінің
хабаршысы. – 2022. – №2(124). – Б. 194–206. https://doi.org/10.47526/2022-2/2664-0686.16
Van de Walle J.A. Elementary and Middle School Mathematics Teaching Developmentally. – USA:
Pearson Education, 2004. – 576 p.
Hacısalihoglu H., Mirasyedioğlu S., Akpınar A. Matematik Öğretimi 1-5. – Ankara: Asil Yayın
Dağıtım, 2003. – 243 s.
Kuhn D., Udel W. The Development of Argument Skills // Child Development. – 2003. – №74(5). – P.
–1260.
Jurow A.S. Generalizing in Interaction: Middle School Mathematics Students Making Mathematical
Generalizations in a Population-Modeling Project // Mind, Culture and Activity. – 2004. – №11(4). – P.
–300.
Altun M. İlkokullarda Matematik Öğretimi. – Bursa: Ekin Yayınevi, 2022. – 462 s.
Umay A. Matematiksel Muhakeme Yeteneği [Mathematical Reasoning Ability] // Hacettepe
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. – 2003. – №24. – S. 234–243. [in Turkish]
NCTM Curriculum and Evaluation Standards for School Mathematics: Responses from the Research
Community // Journal for Research in Mathematics Education. – 1988. – №19 (4). – P. 338–344.
NAEP, Mathematics Framework for the 2022 and 2024 National Assessment of Educational Progress. –
Washington, DC: National Assessment Governing Board, 2022. – 96 p.
Olkun S., Toluk Z. Matematik Öğretimi [Teaching Mathematics]. – Ankara: Anı Yayıncılık, 2014. –
s. [in Turkish]
Bell A.W. The learning of process aspects of mathematics // Educational Studies in Mathematics. –
– №10 (3). – P. 361–387.
Adair J. Decision making and problem solving. Break Through Barriers and Banish Uncertainty at
Work. – Kogan Page Boks. – 2022. – Т. 167. – 120 p.
Kalaycı N. Karar Verme ve Problem Çözme [Decision Making and Problem Solving]. – Ankara: Pegem
Yayınevi, 2017. – 108 s. [in Turkish]
Ersever H.Ö. Karar Verme Becerileri Kazandırma Programının ve Etkileşim Grubu Deneyiminin
Üniversite Öğrencilerinin Karar Verme Stilleri Üzerindeki Etkileri [The Effects of Decision-Making
Skills Acquisition Program and Interaction Group Experience on University Students' Decision-Making
Styles]: Yayınlanmamış Doktora Tezi. – Ankara: A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1996. – 233 s. [in
Turkish]
Polya G. How to Solve It. – New Jersey: Princeton University Press, 2014. – 288 p.
Alibekova J.D., Meirbekova G.P., Qoshanova G.D. Matematikalyq modeldeu adisin qoldanu
arqyly oqushylardyn matematikalyq oilau qabiletin qalyptastyru [Formation of Mathematical Thinking
in Students Using the Method of Mathematical Modeling] // Iasaui universitetіnіn habarshysy. –
– №4(126). – B. 212–224. https://doi.org/10.47526/2022-4/2664-0686.18 [in kazakh]
Utaminingsih S., Andi P., Irfai F., Kuzmina A.M. Development of Video-Aided Storybooks to
Improve Understanding of Mathematical Concepts in Elementary School // Iasaui universitetіnіn
habarshysy. – 2022. – №2 (124). – B. 194–206. https://doi.org/10.47526/2022-2/2664-0686.16
Van de Walle J.A. Elementary and Middle School Mathematics Teaching Developmentally. – USA:
Pearson Education, 2004. – 576 p.
Hacısalihoglu H., Mirasyedioğlu S., Akpınar A. Matematik Öğretimi 1-5 [Teaching Mathematics 1-5]. –
Ankara: Asil Yayın Dağıtım, 2003. – 243 s. [in Turkish]
Kuhn D., Udel W. The Development of Argument Skills // Child Development. – 2003. – №74(5). – P.
–1260.
Jurow A.S. Generalizing in Interaction: Middle School Mathematics Students Making Mathematical
Generalizations in a Population-Modeling Project // Mind, Culture and Activity. – 2004. – №11(4). – P.
–300.
Altun M. İlkokullarda Matematik Öğretimi [Teaching Mathematics in Primary Schools]. – Bursa: Ekin
Yayınevi, 2022. – 462 s. [in Turkish]
