ÇOCUK EDEBİYATINDA ÖLÜM VE YAS SÜRECİNE ANLATIBİLİMSEL BİR BAKIŞ: “HAYALET POSTACI” ÖRNEĞİ
Anahtar Kelimeler:
Hayalet Postacı, Çocuk Edebiyatı, Çocukların Dünyası, Ölüm, Yas, Bilinçaltı.Özet
Hayalet Postacı”, resimli çocuk hikâye kitabıdır. Yas sürecinde olan bir çocuğun annesinin yardımıyla düş gücünden yararlanarak ölümü kabullenişinin anlatıldığı bu kitapta yaşanan maceranın, babasını arama sürecinin uyku esnasında gerçekleşmesi, bilinçaltına açılan en önemli kapı olan uykuya da bir gönderme taşımaktadır. Hikâye anlatılırken adeta resimler de konuşturulmuştur. Çok işlenen ve genel olan ölüm konusu çocuk dünyasında diğer soyut kavramlar gibi anlaşılmazdır. Sevdiği birini kaybetmek ve onun yasını tutmak yetişkinler için bile ruhsal travmalara sebep olurken ebeveynini kaybeden bir çocuğun bunu anlaması ve kabullenmesi daha zor gibi görünür. Oysa ölüme kendi dünyasından, oyun penceresinden, bakan çocuk bu gerçeği daha kolay kabullenebilir. Çünkü hayal ve gerçeklerle iç içe olan sınırları çizilmemiş bir dünyada yaşamaktadır ve her yeri hayalleriyle süslemiştir. “Hayalet Postacı‘da” çocuğun bu yas sürecinden çıkışı anlatılmış ve resimlerle daha da belirgin hâle getirilmiştir. Nurgül Ateş’in yazdığı bu hikâyenin teması sevgidir, insanların sevginin gücü ile bütün zorlukları aşacağı, karşılaşılan sıkıntıların üstesinden gelebileceği, hayal ederek olumsuzlukları güzelliğe dönüştürülebileceği mesajı verilmek istenmiştir.
Referanslar
Aral, N., Gürsoy, F. Kitabın Çocuğun Gelişimindeki Yeri ve Önemi. 1.Ulusal Çocuk Kitapları
Sempozyumu. 2000.
Şirin, M. Çocuk Edebiyatı Kültürü. Kök Yayıncılık. 2007.
Aslan, C. Yazınsal Nitelikli Çocuk Kitaplarının Çocuğun Gelişim Sürecindeki Yeri. II.Ulusal
Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu Bildiri Kitabı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Fakültesi. 2007.
Temple, C., Martinez, M. ve Yokota, J. Childrens Books in Childrens Hands: An Introduction
to Their Literature (3rd Edition). Allyn and Bacon. 2006.
Güleryüz, H. Yaratıcı Çocuk Edebiyatı. Pegem-A Yayıncılık. 2006.
Alpay, M. ve Anhegger, R. Çocuk edebiyatı ve çocuk kitapları. Cem Yayınevi. 1975.
Yavuzer, H. Çocuk psikolojisi, 18.Basım. Remzi Kitabevi. 1999.
Tür, G. v.-P. Okulöncesinde çocuk, edebiyat ve kitap. Ya-Pa Yayınları. 1999.
Demirel, Ş. Çocuk, çocuğun gelişim özellikleri, ihtiyaçları ve ilgi alanları. Pegem Akademi
Yayıncılık. 2010.
Tuğrul, B.ve Feyman, N. Okul öncesi çocukları için hazırlanmış resimli öykü kitaplarında
kullanılan temalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi 2.Ulusal Çocukve Gençlik
Edebiyatı Sempozyumu (s. 387-392). Ankara Üniversitesi Yayınları. 2006.
Özer, A. Çocuk kitaplarındaki resimlerin “çocuğa göreliği”. Ankara Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Fakültesi 2. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu (s. 425-432). Ankara
Üniversitesi yayınları. 2006.
Özer Ayhan. “Çocuk Kitaplarındaki Resimlerin ‘Çocuğa Göre’liği”. II. Ulusal Çocuk ve
Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, AÜ Edebiyat Fakültesi Yayınları, 2007.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayın. 2006.
Karasar, N. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Nobel. 2006.
Tavşancıl, E. ve Aslan, A.E. Sözel, Yazılı ve Diğer Materyaller İçin İçerik Analizi ve
Uygulama Örnekleri (1. Baskı). 2001.
Corr, C.A. What do we know about grieving children and adolescents? K.J. Doka (Ed.),
Routledge. 2009.
Webb, N.B. The child and death. In N. Webb (Ed.), Helping bereaved children: A handbook for
practitioners (pp. 3-21). Guilford. 2011.
Çıraklı, M.Z. Anlatıbilim: kuramsal okumalar. Hece Yayınları. 2015.
Can, D.T. Çocuk Edebiyatında Dilin İdeolojisi: Anlatı Bilimsel Yaklaşım. Dil Araştırmaları
Sayı: 12, 191-213 s. 2013.
Stephens, J. Çocuk kurgusunda dil ve ideoloji. Longman, 28-29. 1992.
Can, G. Renk Sihirbazları, Cumhuriyet Kitap, Sayı: 935. 2006.
Gültekin, E. MEB Yayınları Çocuk Kitaplarının Resimlerine Genel Bakış, 2007. II. Ulusal
Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, AÜ Edebiyat Fakültesi Yayınları, 2007.
Tür G. ve Turla A. Okul Öncesinde Çocuk, Edebiyat ve Kitap. YA-PA Yayın Pazarlama. 2005.
