Бейімбет Майлиннің «Шұғаның белгісі» атты повесінің поэтикасы

Авторлар

  • Е. Жиенбаев Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті
  • С. Ақылбек Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті

Кілт сөздер:

ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті, проза, социалистік-реалистік көзқарас, өмір шындығы, мәтін талдау.

Аңдатпа

XX ғасырдың басындағы қазақ прозасының дамуында бірегей жазушы Бейімбет Майлиннің үлесі мол. Оның әңгімелерінде реалистік көзқарас басым екенін аңғаруға болады. Жас кезінен бастап тұрмыстың тауқыметін тартқан жазушы өзінің көрген білгендерін шығармаларында көркем сөзбен жеткізген. Тарихтың терең қойнауына бармай, заман оқиғалары мен құбылыстарын түсінумен қатар терең сезім желісінен өткізу арқылы
қоғамдағы кішігірім әрі елеусіз деген нәрселердің өзіне мән бере қарағанын байқауға болады.
Жергілікті басқарушылармен қатар төменгі және орта таптағы адамдардың тұрмысын сыни
тұрғыдан әжуалап, қоғамдағы кемшіліктер мен олқылықтарды сипаттаған. Бұл зерттеуімізде
Б. Майлиннің «Шұғаның белгісі» атты әңгімесін түрік әдебиетінде кеңінен қолданылып
жүрген заманауи мәтінталдау әдісі арқылы талдап, мәтіннің әдеби құндылығы мен
жазушының көзқарасын анықтауға тырыстық. Мәтін талдау барысында ХХ ғасыр басындағы
қазақ елінің саяси және мәдени көрінісі, мәтіннің құрылымы, кейіпкер, уақыт пен кеңістік
ұғымдары кешенді түрде сараланды. Сонымен қатар шығарманың тілдік ерекшелігі мен
жазылу стилі айшықталды.

Әдебиеттер тізімі

Акашева С. (жинақтаушы). Сарыарқа саңлағы Бейімбет Майлин. – Алматы: Орталық ғылыми кітапхана, 2007. – 361 б.

Нұртазин Т. Бейімбет Майлин творчествосы. – Алматы: Жазушы, 1966. – 346 б.

Майлин Б. Шұғаның белгісі. Әңгімелер. – Алматы: Атамұра, 2003. – 264 б.

Çetin Nurullah. Roman Çözümleme Yöntemleri. – Ankara: Akçağ yayınları, 2009. – 304 s.

Tokshylykova Gulnaz, Kalibekuly Tolkyn, Karimova Gulmira. The reflection of famine in modern Kazakh novels // 5th International Conference on Advances in Education and Social Sciences. 21–23 October 2019. – Istanbul, Turkey. – P. 321–239.

İbragim Damira. Kazak Hikâyeciliğine Genel Bir Bakış // Atatürk Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED). – 2013. – №50. – Б. 162–180.

Aktaş Şerif. Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş. – Ankara: Akçağ Yayınları, 1991. – 161 s.

Kuş, Ayşe Nüket, Beyimbet Maylin Hayatı Sanatı ve Hikâyeleri // Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. – İzmir: Eğe Üniversitesi, 2012. – 142 s.

Kuanyshbayeva Zhanat, Zhiyenbayev Yerlan. Ayqap Dergisi ve Mağcan Cumabayev’in Şiirleri Örneğinde 20. Yüzyıl Başında Kazak Edebî Dilinde Kullanılan Kitabi Unsurlar // Bilig. – 2017. – №80. – Б. 270–315

Zhiyenbayev Y. Mağcan Cumabayev’in İç Konuşma Üslubuyla Yazılmış Şiilerinin Yapısı // Ясауи университетінің Хабаршысы. – 2019. – №2. – Б. 164–176.

Жүктеулер

Жарияланды

2021-06-30

Журналдың саны

Бөлім

ФИЛОЛОГИЯ