Көптілді аудиторияда тіл сабақтарындағы бейвербалды коммуникацияның рөлі (электрондық білім беру платформаларындағы жұмыс тәжірибесінен)
Кілт сөздер:
бейвербалды қарым-қатынас, мәдениетаралық өзара әрекеттестік, шет тілдері, университет студенттері, виртуалды сыныптар, электронды білім беру платформалары.Аңдатпа
Мақала жаһандану және жоғары технологиялардың қарқынды дамуы
жағдайында мәдениетаралық коммуникацияны жетілдірудің өзекті тақырыбына жазылған.
Мақаланың мақсаты – мәдениетаралық өзара әрекеттесу жағдайында жоғары оқу
орындарында шет тілдерін оқып жатқан студенттердің бейвербалды коммуникациялық
дағдыларды меңгеруінің рөлі мен ерекшеліктерін зерттеу, сондай-ақ оқытудың тиімділігін
арттыру үшін электрондық білім беру платформаларын пайдалану бойынша ұсыныстар
әзірлеу. Қазақстан университеттерінде бейвербалды коммуникацияны меңгеру үшін
академиялық сағаттар жеткіліксіз, сондықтан шет тілдерін үйренудің бұл аспектісіне көңіл
бөлінбейді. Сонымен қатар, студенттерді оқытылатын шет тілдерінің мәдениеті өкілдерінің
бейвербалды қарым-қатынасына дайындауды елемеу – болашақ мамандардың толық
мәдениетаралық қарым-қатынасына кедергі келтіретіндіктен, жоғары білім беру жүйесінің
елеулі олқылығы болып табылады. Бүгінгі таңда осы мәселені шешудің заманауи
педагогикалық технологияларын, әдістері мен тәсілдерін іздестіру қажет. Мақалада келесі
зерттеу әдістері қолданылады: диалектикалық таным, формальды логика, ғылыми
әдебиеттерді талдау, лингвомәдениеттанулық көзқарас, индукция, дедукция, салыстыру,
кешенді талдау және модельдеу. Мақала авторлары әлемнің басқа халықтарының
бейвербалды қарым-қатынасын меңгермейінше, тиімді мәдениетаралық өзара әрекеттесу
мүмкін емес деген қорытындыға келеді. Мақала авторлары университет студенттеріне
заманауи қашықтықтан технологияларды, мысалы, электронды білім беру
платформаларында виртуалды сабақтарды пайдалана отырып, басқа мәдениеттердің
бейвербалды қарым-қатынасын үйретуді ұсынады. Атап айтқанда, әртүрлі тапсырмалар,
жаттығулар, дәріс материалдары, аудио және бейне файлдар, сондай-ақ қорытынды тестілеу
немесе жобаларды қорғаумен сәйкес оқу модульдерін жасауға болады. Бұл студенттерге
ыңғайлы қашықтықтан форматта бейвербалды қарым-қатынас дағдыларын, оның ішінде шет тілдерін меңгерушілермен (бейне дәрістер, оқытылатын тілдердің сөйлеушілерімен нақты уақыт режимінде қарым-қатынас жасау, шығармашылық тапсырмаларды орындау және т.б.) үйренуге және тәжірибе жасауға мүмкіндік береді. Бүгінгі таңда Интернет желісі арқылы барлық студенттер мен оқытушылар шетелдіктермен қандай да бір дәрежеде өзара іс-қимыл жасайтындығына байланысты оқу міндеттерін шешу және нақты жағдайларды талдау олар үшін қиын болмайды. Мақала авторларының пікірінше, студенттердің өздері оқитын шетел тілдері мәдениеттерінің бейвербалды қарым-қатынасын меңгеру мақсатында жоғары оқу орындарының білім беру бағдарламаларына электронды курстарды енгізу бойынша әдістемелік әзірлемелер алдағы зерттеулердің перспективалық бағыты болуы мүмкін.
Әдебиеттер тізімі
Goffman E. Behavior in Public Places. – New York: Free Press, 1963. – 378 p.
Radojković M., Miletić M. Komuniciranje, mediji i društvo. – Novi Sad: Stylos, 2021. – 263 p.
Kostić A. Govor lica. – Niš: Filozofski fakultet, 2018. – 187 p.
Nӧth W. Priručnik semiotike. – Zagreb: Ceres, 2020. – 311 p.
Kostić A. Govor bez reči. – Niš: Filozofski fakultet, 2021. – 272 p.
Janićijević J. Komunikacija i kultura. – Sremski Karlovci: Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića,
– 485 p.
Kim Y.Y. Becoming intercultural: An integrative theory of communication and cross cultural
adaptation. – London: Sage, 2018. – 282 p.
Темник С.В. Невербальное общение при изучении английского языка // Материалы III Всерос.
науч.-практ. конф. с международным участием «Педагогический опыт: от теории к практике».
Чебоксары, 5 фев. 2023 г. / ред. О.Н. Широков [и др.]. – Чебоксары: Центр научного
сотрудничества «Интерактив плюс», 2023. – С. 87–89.
Тимофеева Е.К. Использование невербальных средств в обучении английскому языку // Вопросы
науки и образования. – 2023. – №4 (5). – C. 18–25.
Нарожная В.Д., Мейирбек Н.К., Канаева Л.С. Невербальная коммуникация как показатель
культурно-национальной специфики художественного текста // Ясауи университетінің
хабаршысы. – 2023. – №1(127). – С. 288–302.
Rot N. Znakovi i značenja. – Beograd: Nolit, 2018. – 274 p.
Knapp M.L., Hall J.A., Horgan T.G. Nonverbal communication in human interaction. –Washington:
Cengage Learning, 2020. – 327 p.
Jovanović M., Zdravković D. Nonverbal communication and physical education classes in a social
context // Facta universitatis. – Series: Physical Education and Sport. – 2017. – Vol. 15. – No 1. – Р.
–206.
Morris D. Otkrivanje čoveka kroz gestove i ponašanje. – Beograd: Jugoslavija, 2019. – 310 p.
Desmond M. Body talk: A World Guide to Gestures. – Washington: Jonathan Cape Ltd., 1996. – 267 p.
Liu S., Volcic Z., Gallois C. Introducing intercultural communication: Global cultures and contexts. –
London: Sage, 2021. – 264 p.
Brown H.D. Teaching by principles: An interactive approach to language pedagogy (2nd ed.). – New
Jersey: Prentice Hall Reg, 1994. – 412 p.
Bielawski L., Metcalf D. Blended eLearning: Integrating Knowledge, Performance, Support, and Online
Learning. – Washington: HRD Press, Inc., 2019. – 367 p.
Caena F., Redecker C. Aligning Teacher Competence Frameworks to 21st Century Challenges: The
Case for the European Digital Competence Framework for Educators (Digcompedu) // European
Journal of Education. – 2019. – №54 (3). – P. 356–369.
Chakowa J. Enhancing Beginners’ Second Language Learning through an Informal Online Environment
// Journal of Educators Online. – 2018. – Vol. 15. – Р. 1–14.
Dickelman S. Information and memory. Collection of scientific papers. – Washington, Princeton
University, 2008–2010. – 210 p.
Курманаева Д.К., Жалелова Г.М. Применение современных Интернет-технологий в изучении
английского языка в вузах Казахстана // Обучение и воспитание: методики и практика. – 2016. –
№28. – С. 14–25.
Ахиярова Э.И. Современные образовательные технологии в преподавании английского языка в
вузах Казахстана // Молодой ученый. – 2018. – № 29 (215). – С. 142–143.
Nikolou S., Darra M. The use and development of video casting as a technological tool in secondary
education in Greece: A case study // International Education Studies. – 2018. – №11. – Р. 109–109.
Қияқбай Н., Арғынбаев Е., Адилбаева Р. Жобалап оқыту әдісі арқылы ойлау дағдыларын
дамыту // Ясауи университетінің хабаршысы. – 2023. – №2(128). – С. 395–407.
Верхотурова В.В. Дидактический потенциал использования электронных и дистанционных
образовательных ресурсов в обучении иностранному (английскому) языку // Молодой ученый. –
– №14. – С. 443–452.
Goffman E. Behavior in Public Places. – New York: Free Press, 1963. – 378 p.
Radojković M., Miletić M. Komuniciranje, mediji i društvo [Communication, media and society]. –
Novi Sad: Stylos, 2021. – 263 p. [in Croatian]
Kostić A. Govor lica [Face speech]. – Niš: Filozofski fakultet, 2018. – 187 p. [in Serbian]
Nӧth W. Priručnik semiotike [Semiotics manual]. – Zagreb: Ceres, 2020. – 311 p. [in Croatian]
Kostić A. Govor bez reči [Speech without words]. – Niš: Filozofski fakultet, 2021. – 272 p. [in Serbian]
Janićijević J. Komunikacija i kultura [Communication and culture]. – Sremski Karlovci: Izdavačka
knjižarnica Zorana Stojanovića, 2019. – 485 p. [in Bosnian]
Kim Y.Y. Becoming intercultural: An integrative theory of communication and cross cultural
adaptation. – London: Sage, 2018. – 282 p.
Temnik S.V. Neverbalnoe obshenie pri izuchenii angliskogo yizyka [Nonverbal communication in
learning English] // Materialy III Vseros. nauch.-prakt. konf. s mejdunarodnym uchastiyem
“Pedagogicheskiy opyt: ot teorii k praktike”. Cheboksary, 5 fev. 2023 g. / red. O.N. Shirokov [i dr.] –
Cheboksary: Centr nauchnogo sotrudnichestva «Interaktiv plius», 2023. – S. 87–89. [in Russian]
Timofeeva E.K. Ispolzovanie neverbalnyh sredstv v obuchenii angliskomu iazyku [The use of nonverbal means in teaching English] // Voprosy nauki i obrazovania. – 2023. – №4 (5). – S. 18–25. [in
Russian]
Meiirbek N.K., Kanaeva L.S. Neverbalnaia kommunikacia kak pokazatel kulturno-nacionalnoi specifiki
hudojestvennogo teksta [Non-verbal Communication as an Indicator of the Cultural and National
Specificity of a Literary Text] // Iasaui universitetіnіn habarshysy. – 2023. –№1 (127). – S. 288–302. [in
Russian]
Rot N. Znakovi i značenja [Signs and meanings]. – Beograd: Nolit, 2018. – 274 p. [in Serbian]
Knapp M.L., Hall J.A., Horgan T.G. Nonverbal communication in human interaction. –Washington:
Cengage Learning, 2020. – 327 p.
Jovanović M., Zdravković D. Nonverbal communication and physical education classes in a social
context // Facta universitatis. – Series: Physical Education and Sport. – 2017. – Vol. 15. – No 1. – Р.
–206.
Morris D. Otkrivanje čoveka kroz gestove i ponašanje [Discovering a person through gestures and
behavior]. – Beograd: Jugoslavija, 2019. – 310 p. [in Serbian]
Desmond M. Body talk: A World Guide to Gestures. – Washington: Jonathan Cape Ltd., 1996. – 267 p.
Liu S., Volcic Z., Gallois C. Introducing intercultural communication: Global cultures and contexts. –
London: Sage, 2021. – 264 p.
Brown H.D. Teaching by principles: An interactive approach to language pedagogy (2nd ed.). – New
Jersey: Prentice Hall Reg, 1994. – 412 p.
Bielawski L., Metcalf D. Blended eLearning: Integrating Knowledge, Performance, Support, and Online
Learning. – Washington: HRD Press, Inc., 2019. – 367 p.
Caena F., Redecker C. Aligning Teacher Competence Frameworks to 21st Century Challenges: The
Case for the European Digital Competence Framework for Educators (Digcompedu) // European
Journal of Education. – 2019. – №54 (3). – Р. 356–369.
Chakowa J. Enhancing Beginners’ Second Language Learning through an Informal Online
Environment // Journal of Educators Online. – 2018. – Vol. 15. – Р. 1–14.
Dickelman S. Information and memory. Collection of scientific papers. – Washington, Princeton
University, 2008–2010. – 210 p.
Kurmanaeva D.K., Jalelova G.M. Primenenie sovremennyh Internet-tehnologi v izuchenii angliskogo
iazyka v vuzah Kazahstana [The use of modern Internet technologies in the study of English in the
universities of Kazakhstan] // Obuchenie i vospitanie: metodiki i praktika. – 2016. – №28. – S. 14–25.
[in Russian]
Ahiarova E.I. Sovremennye obrazovatelnye tehnologii v prepodavanii angliskogo iazyka v vuzah
Kazahstana [Modern educational technologies in teaching English in universities of Kazakhstan] //
Molodoi uchenyi. – 2018. – № 29 (215). – S. 142–143. [in Russian]
Nikolou S., Darra M. The use and development of video casting as a technological tool in secondary
education in Greece: A case study // International Education Studies. – 2018. – №11. – Р. 109–109.
Qiaqbai N., Argynbaev E., Adilbaeva R. Jobalap oqytu adіsі arqyly oilau dagdylaryn damytu
[Developing Thinking Skills through Project-based Learning] // Iasaui universitetіnіn habarshysy. –
– №2(128). – S. 395–407. [in Kazakh]
Verhoturova V.V. Didakticheski potenсial ispolzovania elektronnyh i distanсionnyh obrazovatelnyh
resursov v obuchenii inostrannomu (angliskomu) iazyku [Didactic potential of using electronic and
distance learning resources in teaching a foreign (English) language] // Molodoi uchenyi. – 2020. –
№14. – S. 443–452. [in Russian]
