Постмодернистік мәтін – филолог студенттерге арналған дидактикалық оқыту құралы
Кілт сөздер:
экспресс-курс, кейс-технология, инновациялық оқыту техникалары, мәтінаралық талдау, астарлы талдау, Trello канбан тақтасы.Аңдатпа
Бұл мақала офлайн және онлайн оқыту үшін курстар мен дидактикалық
материалдарды құрудың, яғни тиімділігі оффлайннан онлайн оқытуға немесе керісінше
көшуге байланысты болмайтын филолог студенттерге пәнді оқыту әдісінің теориялық және
практикалық негіздемесі болып табылады. Жүргізілген зерттеулер негізінде авторлар
постмодернизм әдебиетін кейс құру әдісі мен Trello технологиясын қолдана отырып
зерттеуді ұсынады. Студенттердің тілдік және мәдени құзыреттілік деңгейін арттыру үшін
филологиялық пәнді оқытуда инновациялық әдістерді қолдану, сонымен қатар аудиториялық
сабақтарда материалды ұсыну жолдары қарастырылған. Жалпы теориялық және жоғары
мамандандырылған практикалық тапсырмалар бір кейсте қалай біріктірілетіні көрсетілген.
Ғылыми мақалалар мен диссертациялар түріндегі көмекші дидактикалық материалдар
берілген, бұндай тапсырманың мақсаты – студенттерді ғылыми дереккөздермен жұмыс
істеуге үйрету. Кейс технологиясы аясында романды зерттеуге арналған схемалар берілген.
Бұл мақалада постмодернизм әдеби бағытын оқитын филолог студенттерге арналған
экспресс курс әзірлеу әдістемесі сипатталған. Бұл әдіс онлайн оқытуға көшу кезінде,
факультативтерді құруда, қазіргі әдебиетті зерттеуге байланысты бірқатар пәндерді оқытуда
өзекті болып табылады. Зерттеу негізі ретінде Саша Соколовтың «Ақымақтар мектебі»
(«Школа для дураков») романы алынған, бірақ ол мұғалімнің қалауы бойынша
постструктурализм жанрындағы кез келген роман болуы мүмкін. ХХ ғасыр романын,
жанрлық формалардың алуан түрлілігі бар постструктурализм жанрындағы романды зерттеу
тақырыпты тез әрі тиімді игеруге жақсы негіз бола алады.
Әдебиеттер тізімі
Ерофеев В.В. Время для частных бесед: Интервью с Сашей Соколовым // Октябрь. – 1989. –
№8. – С. 195–202.
Сысоева О.А. Пародийная функция жанровых вставок в романе Саши Соколова «Школа для
дураков» // Филология: научные исследования. – 2019. – №3. [Электронный ресурс]. URL:
Агеносов В.В. Слово к молодому читателю // В кн.: Русская литература XX века. В 2 ч. – Ч. 1. –
М.: Дрофа, 2004. – С. 3–5.
Сластенин В.А., Исаев И.Ф., Мищенко А.И., Шиянов Е.Н. Педагогика. – М.: Школьная пресса,
– 512 с.
Методика воспитательной работы / под ред. Сластенина В.А. – М.: Академия, 2009. – 160 с.
Липовецкий М.Н. Русский постмодернизм: Очерки исторической поэтики. – Екатеринбург:
Уральский гос. пед. ун-т, 1997. – 317 с.
Скоропанова И.С. Русская постмодернистская литература. – М.: Флинта: Наука, 2007. – 608 с.
Воробьева Е.П. Литературная рефлексия в русской постмодернистской прозе: А. Битов, Саша
Соколов, В. Пелевин: дис. … канд. филол. наук. – Барнаул, 2004. – 157 с.
Давлетьярова А.Т. Особенности синтаксиса предложения в прозе русского постмодернизма (на
материале произведений С. Соколова, Т. Толстой и В. Сорокина): автореф. ... канд. филол.
наук. – СПб., 2007. – 21 с.
Тюленева Е.М. «Пустой знак» в постмодернизме: теория и русская литературная практика:
автореф. … док. филол. наук. – Иваново, 2006. – 36 с.
Диваков С.В. Жанрообразующая роль диалога в романе Саши Соколова «Школа для дураков» //
Вестник ТвГУ. Серия: Филология. – 2011. – №3. – С. 211–215.
Диваков С.В. Творчество Саши Соколова. Проблемы жанра: автореф. ... канд. фил. наук. – Тверь,
– 211 с.
Баранов Д.К. Эпиграфы «Школы для дураков» Саши Соколова как ключ к пониманию структуры
романа // Вестник Санкт-Петербургского университета. Язык и литература. – 2019. – №16 (3). –
C. 338–353. https://doi.org/10.21638/spbu09.2019.301
Колесникова А.Ю., Крюкова Л.Б. Постмодернистский текст: методический и лингвистический
аспекты интерпретации в иноязычной аудитории. [Электронный ресурс]. URL:
file:///D:/Downloads/postmodernistskiy-tekst-metodicheskiy-i-lingvisticheskiy-aspekty-interpretatsii-vinoyazychnoy-auditorii-1.pdf (дата обращения 19.01.2023)
Бабенко Н.Г. Язык русской прозы эпохи постмодерна: динамика лингвопоэтической нормы:
автореф. ... док. фил. наук. – СПб., 2008. – 31 c.
Современные проблемы информатизации образования: монография / отв. ред. М.П. Лапчик. –
Омск: Изд-во ОмГПУ, 2017. – 404 с.
Гурко Е. Тексты деконструкции. Деррида Ж. Differance. – Томск: Водолей, 1999. – 160 с.
Джеймисон Ф. Симптомы теории или симптомы для теории? // Без темы. – 2007. – №3(5). – С. 5–
Женетт Ж. Фигуры: В 2 т. – Т. 1. – М.: Изд-во им. Сабашниковых, 1998. – 469 c.
Кристева Ю. Избранные труды: Разрушение поэтики. – М.: «Российская политическая
энциклопедия» (РОССПЭН), 2004. – 656 c.
Барт Р. Избранные работы: Семиотика: Поэтика / пер. с фр. Сост., общ. ред. и вступ. ст. Г.К.
Косикова. – М.: Прогресс, 1989. – 616 c.
Кременцова М.Л. Художественный мир Саши Соколова: автореф. ... канд. фил. наук. – М.,
– 18 c.
Саша Соколов. Школа для дураков. – СПб.: Симпозиум, 2001. – 280 с. 24. Азеева И.В. Саша Соколов «Школа для дураков»: опыт интерпретации игрового текста: учебное
пособие. – Ярославль: Ярославский государственный театральный институт, 2015. – 140 с.
Erofeev V.V. Vremia dlia chastnyh besed: Interviu s Sashei Sokolovym [Time for private
conversations: An interview with Sasha Sokolov] // Oktiabr. – 1989. – №8. – S. 195–202. [in Russian]
Sysoeva O.A. Parodinaia funkcia janrovyh vstavok v romane Sashi Sokolova «Shkola dlia durakov» //
Filologia: nauchnye issledovania. – 2019. – №3. [Electronic resource]. URL:
https://cyberleninka.ru/article/n/parodiynaya-funktsiya-zhanrovyh-vstavok-v-romane-sashi-sokolovashkola-dlya-durakov [in Russian]
Agenosov V.V. Slovo k molodomu chitateliu [A word to the young reader] // V kn.: Russkaia literatura
XX veka. V 2 ch. – Ch. 1. – M.: Drofa, 2004. [in Russian]
Slastenin V.A., Isaev I.F., Mishenko A.I., Shianov E.N. Pedagogika [Pedagogy]. – M.: Shkolnaia
pressa, 2004. – 512 s. [in Russian]
Metodika vospitatelnoi raboty [Methods of educational work] / pod red. Slastenina V.A. – M.:
Akademia, 2009. – 160 s. [in Russian]
Lipovecki M.N. Russki postmodernism: Ocherki istoricheskoi poetiki [Russian Postmodernism: Essays
on Historical Poetics]. – Ekaterinburg: Uralski gos. ped. un-t, 1997. – 317 s. [in Russian]
Skoropanova I.S. Russkaia postmodernistskaia literature [Russian Postmodern literature]. – M.: Flinta:
Nauka, 2007. – 608 s. [in Russian]
Vorobieva E.P. Literaturnaia refleksia v russkoi postmodernistskoi proze: A. Bitov, Sasha Sokolov, V.
Pelevin [Literary reflection in Russian Postmodern prose: A. Bitov, Sasha Sokolov, V. Pelevin]: dis. …
kand. filol. nauk. – Barnaul, 2004. – 157 s. [in Russian]
Davletiarova A.T. Osobennosti sintaksisa predlojenia v proze russkogo postmodernizma (na materiale
proizvedeni S. Sokolova, T. Tolstoi i V. Sorokina) [Features of sentence syntax in the prose of Russian
postmodernism (based on the works of S. Sokolov, T. Tolstoy and V. Sorokin)]: avtoref. ... kand. filol.
nauk. – SPb., 2007. – 21 s. [in Russian]
Tiuleneva E.M. «Pustoi znak» v postmodernizme: teoria i russkaia literaturnaia praktika [The “Empty
Sign” in Postmodernism: Theory and Russian Literary Practice]: avtoref. … dok. filol. nauk. – Ivanovo,
– 36 s. [in Russian]
Divakov S.V. Janroobrazuiushaia rol dialoga v romane Sashi Sokolova «Shkola dlia durakov» [The
genre-forming role of dialogue in Sasha Sokolov's novel “School for Fools”] // Vestnik TvGU. Seriya:
Filologiya. – 2011. – №3. – S. 211–215. [in Russian]
Divakov S.V. Tvorchestvo Sashi Sokolova. Problemy janra [The work of Sasha Sokolov. Problems of
the genre]: avtoref. ... kand. fil. nauk. – Tver, 2012. – 211 s. [in Russian]
Baranov D.K. Epigrafy «Shkoly dlia durakov» Sashi Sokolova kak kliuch k ponimaniu struktury
romana [The epigraphs of Sasha Sokolov's "School for Fools" as a key to understanding the structure of
the novel] // Vestnik Sankt-Peterburgskogo universiteta. Iazyk i literatura. – 2019. №16 (3). – S. 338–
https://doi.org/10.21638/spbu09.2019.301 [in Russian]
Kolesnikova A.Iu., Kriukova L.B. Postmodernistski tekst: metodicheski i lingvisticheski aspekty
interpretacii v inoyazychnoi auditoria [Postmodern text: methodological and linguistic aspects of
interpretation in a foreign language audience]. [Electronic resource]. URL:
file:///D:/Downloads/postmodernistskiy-tekst-metodicheskiy-i-lingvisticheskiy-aspekty-interpretatsii-vinoyazychnoy-auditorii-1.pdf (date of access 19.01.2023) [in Russian]
Babenko N.G. Iazyk russkoi prozy epohi postmoderna: dinamika lingvopoeticheskoi normy [The
language of Russian prose of the Postmodern era: the dynamics of the linguistic and poetic norm]:
avtoref. ... dok. fil. nauk. – SPb., 2008. – 31 s.
Sovremennye problemy informatizacii obrazovania [Modern problems of informatization of education]:
monografia / otv. red. M.P. Lapchik. – Omsk: Izd-vo OmGPU, 2017. – 404 s. [in Russian]
Gurko E. Teksty dekonstrukcii. Derrida J. Difference [Deconstruction texts. Derrida J. Difference]. –
Tomsk: Vodolei, 1999. – 160 s. [in Russian] 18. Djeimison F. Simptomy teorii ili simptomy dlia teorii? [Symptoms of theory or symptoms for theory] //
Bez temy. – 2007. – №3(5). – S. 5–9. [in Russian]
Jenett J. Figury [Figures]: V 2 t. – T. 1. – M.: Izd-vo im. Sabashnikovyh, 1998. – 469 s. [in Russian]
Kristeva Iu. Izbrannye trudy: Razrushenie poetiki [Selected works: The Destruction of Poetics]. – M.:
«Rossiskaia politicheskaia enciklopedia» (ROSSPEN), 2004. – 656 s. [in Russian]
Bart R. Izbrannye raboty: Semiotika: Poetika [Selected works: Semiotics: Poetics] / per. s fr. Sost.,
obsh. red. i vstup. st. G.K. Kosikova. – M.: Progress, 1989. – 616 s. [in Russian]
Kremencova M.L. Hudojestvennyi mir Sashi Sokolova: avtoref. ... kand. fil. nauk. – M., 1996. – 18 s.
[in Russian]
Sasha Sokolov. Shkola dlia durakov [A school for fools]. – SPb.: Simpozium, 2001. – 280 s. [in
Russian]
Azeeva I.V. Sasha Sokolov «Shkola dlia durakov»: opyt interpretacii igrovogo teksta [Sasha Sokolov
“School for fools”: the experience of interpreting the game text]: uchebnoe posobie. – Iaroslavl:
Iaroslavski gosudarstvennyi teatralnyi institut, 2015. – 140 s. [in Russian]
