ФИЗИКАДАН ЭЛЕКТИВТІ КУРС НЕГІЗІНДЕ ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫСТЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ
Кілт сөздер:
элективті курс, бейіндік оқыту, электродинамика, бейінді сынып, кәсіби бағытта оқыту, физикалық зерханалық жұмыс, физикалық эксперимент.Аңдатпа
Мақалада жалпы орта мектептің 10-сынып оқушыларына физикадан элективті курсты ұйымдастыру мақсаты баяндалған. Сонымен қатар, бейіндік оқытудың қажеттілігі жоғары сыныптан бастау алатыны айқындалған. Себебі, мектеп түлектерінің жоғары оқу орнына түсуі, болашақ мамандығын дұрыс таңдауы, ол мамандыққа қызығушылығының болуы өзекті мәселе болып табылады. Бұл зерттеуде электротехника саласындағы мамандықтарға баса назар аударылды. Соның негізінде мектепте элективті курсты техникалық бағытта ұйымдастыра отырып, оны «Қолданбалы электродинамика» деп атауға негіз болды. Сонымен қатар, элективті курстың сағаты, мерзімі, мақсаты айқындалып, мақалада келтірілген. Ұйымдастырылған әдістеме негізінде зертханалық жұмыстың бір үлгісі ұсынылған. Ұсынылып отырған зертханалық жұмыста адамның электр кедергісінің қолданылатын кернеудің жиілігіне тәуелділігін анықтау және электр тогының соғу қаупін бағалау тапсырмалары көрсетілген. Оқушылар адам денесінің толық кедергісі мен ол арқылы өтетін токтың қолданылатын кернеудің жиілігіне тәуелділігімен танысады. Бұл жұмысты орындау барысында мектеп оқушылары айнымалы ток желісіне адамның екі фазалы жанасуын, адамның үш фазалы желінің бір фазасына жерге тұйықталған бейтараппен жанасуын және оқшауланған нейтралы бар үш фазалы желінің бір фазасына адамның жанасуы кезінде адам денесінен өтетін токтарды зерттейді.
Әдебиеттер тізімі
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Мемлекет басшысы Қ.К. Тоқаевтың Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің отырысында сөйлеген сөзі. 11.01.2022 ж. [Электронды ресурс]. URL: https://www.akorda.kz/kz/memleket-basshysy-kk-tokaevtyn-kazakstan-respublikasynyn-parlamenti-mazhilisinin-otyrysynda-soylegen-sozi-1105319
Калиничева О.А. Основы электробезопасности в электроэнергетике: учебное пособие. – Архангельск: «С(А)ФУ», 2015. – 126 с.
Кәсіптік бейімдеп оқыту әдістемесі (12 жылдық мектеп): әдістемелік құрал. – Астана: Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы, 2012. – 81 б.
LSE Project (Labwork in Science Education) (1998), coord. M.G. Séré, group leaders: J. Leach, H. Niedderer, D. Psillos, A. Tiberghien, M. Vicentini. Final Report: “Improving Science Education: Issues and Research on Innovative Empirical and Computer-based Approaches to Labwork in Europe”. February 1996–April 1998.
Семенюк Е.А. Организация лабораторного практикума при изучении физики в вузе // Педагогика: традиции и инновации: материалы I Междунар. науч. конф. (г. Челябинск, октябрь 2011 г.). – Т. 2. – Челябинск: Два комсомольца, 2011. – С. 87–89. [Электронный ресурс]. URL: https://moluch.ru/conf/ped/archive/19/1070/ (дата обращения: 05.09.2022).
Уткина Т.В. Лабораторные работы как способ достижения метапредметных результатов: актуальные возможности межпредметной интеграции // Современные проблемы науки и образования. – 2018. – №4. [Электронный ресурс]. URL: https://science-education.ru/ru/article/view?id=27943 (дата обращения: 05.09.2022).
Sassi E. Computer supported lab-work in physics education: Advantages and problems // Physics Teacher Education Beyond 2000. R. Pinto, Surinach, S. Paris, Elsevier. 2001. – P. 57–64.
Мустафаев Х.М., Маслов В.В. Электробезопасность: лабораторный практикум. – Ставрополь: Изд-во СКФУ, 2017. – 136 с.
Чистяков В.М. Электробезопасность: методические указания к выполнению лабораторных работ по дисциплине «Безопасность жизнедеятельности». – Ульяновск: УлГТУ, 2008. – 58 с.
Туғанбаев Ы. Электротехниканың теориялық негіздері: оқулық. – Алматы: Экономика, 2012. – 500 б.
Сибикин Ю.Д. Справочник электромонтажника. – Москва: Академия, 2017. – 435 c.
Aлимгaзиновa Н.Ш., Манаков C.М., Манапбаева А.Б., Әлібек А.Ә. «Электр тізбектер теориясы» пәні бойынша есептер жинағы. – Aлмaты: Қазақ университеті, 2017. – 168 б.
Abdraimov R.T., Ualikhanova B.S. etc. Calculation and visualization of the field of a coaxial cable carrying a steady current // News of the Academy of sciences of the Republic of Kazakhstan Kazakh national research technical university named after K.I. Satpayev. Series of Geology and Technical Sciences. – 2018. Volume 5, No.431. – P. 55–65. doi: https://doi.org/10.32014/2018.2518-170X.35
Ярочкина Г.В. Основы электротехники. – Москва: Академия, 2016. – 242 c.
REFERENCES
Memleket basshysy Q.K. Toqaevtyn Qazaqstan Respublikasy Parlamentі Majіlіsіnіn otyrysynda soilegen sozі [Speech of the head of State K. K. Tokayev at the meeting of the Mazhilis of the Parliament of the Republic of Kazakhstan]. 11.01.2022 j. [Elektrondy resurs]. URL: https://www.akorda.kz/kz/memleket-basshysy-kk-tokaevtyn-kazakstan-respublikasynyn-parlamenti-mazhilisinin-otyrysynda-soylegen-sozi-1105319 [in Kazakh]
Kalinicheva O.A. Osnovy elektrobezopasnosti v elektroenergetike: uchebnoe posobie [Fundamentals of electrical safety in the electric power industry: textbook]. – Arhangelsk: «S(A)FU», 2015. – 126 s. [in Russian]
Kasіptіk beiіmdep oqytu adіstemesі (12 jyldyq mektep): adіstemelіk qural [Methods of vocational training (12-year school): methodological manual]. – Astana: Y. Altynsarin atyndagy Ulttyq bіlіm akademiiasy, 2012. – 81 b. [in Kazakh]
LSE Project (Labwork in Science Education) (1998), coord. M.G. Séré, group leaders: J. Leach, H. Niedderer, D. Psillos, A. Tiberghien, M. Vicentini. Final Report: “Improving Science Education: Issues and Research on Innovative Empirical and Computer-based Approaches to Labwork in Europe”. February 1996–April 1998.
Semeniuk E.A. Organizaciia laboratornogo praktikuma pri izuchenii fiziki v vuze [Organization of a laboratory workshop in the study of physics at the university] // Pedagogika: tradicii i innovacii: materialy I Mejdunar. nauch. konf. (g. Cheliabinsk, oktiabr 2011 g.). – T. 2. – Cheliabinsk: Dva komsomolca, 2011. – S. 87–89. [Elektronnyi resurs]. URL: https://moluch.ru/conf/ped/archive/19/1070/ (data obrashhenija: 05.09.2022). [in Russian]
Utkina T.V. Laboratornye raboty kak sposob dostizheniia metapredmetnyh rezultatov: aktualnye vozmojnosti mejpredmetnoi integracii [Laboratory work as a way to achieve metasubject results: current opportunities for interdisciplinary integration] // Sovremennye problemy nauki i obrazovaniia. – 2018. – №4. [Elektronnyi resurs]. URL: https://science-education.ru/ru/article/view?id=27943 (data obrashheniia: 05.09.2022). [in Russian]
Sassi E. Computer supported lab-work in physics education: Advantages and problems // Physics Teacher Education Beyond 2000. R. Pinto, Surinach, S. Paris, Elsevier. 2001. – P. 57–64.
Mustafaev H.M., Maslov V.V. Elektrobezopasnost: laboratornyi praktikum [Electrical safety: laboratory practice]. – Stavropol: Izd-vo SKFU, 2017. – 136 s. [in Russian]
Chistiakov V.M. Elektrobezopasnost: metodicheskie ukazaniia k vypolneniiu laboratornyh rabot po discipline «Bezopasnost jiznedeiatelnosti» [Electrical safety: guidelines for performing laboratory work on the discipline «Life safety»]. – Ulianovsk: UlGTU, 2008. – 58 s. [in Russian]
Tuganbaev Y. Elektrotehnikanyn teoriialyq negіzderі: oqulyq [Theoretical foundations of electrical engineering: textbook]. – Almaty: Ekonomika, 2012. – 500 b. [in Kazakh]
Sibikin Iu.D. Spravochnik elektromontajnika [Electrical installer directory]. – Moskva: Akademiia, 2017. – 435 s. [in Russian]
Alimgazinova N.Sh., Manakov C.M., Manapbaeva A.B., Alіbek A.A. «Elektr tіzbekter teoriiasy» panі boiynsha esepter jinagy [Collection of problems on the discipline «theory of electrical circuits»]. – Almaty: Qazaq universitetі, 2017. – 168 b. [in Kazakh]
Abdraimov R.T., Ualikhanova B.S. etc. Calculation and visualization of the field of a coaxial cable carrying a steady current // News of the Academy of sciences of the Republic of Kazakhstan Kazakh national research technical university named after K.I. Satpayev. Series of Geology and Technical Sciences. – 2018. Volume 5, No.431. – P. 55–65. doi: https://doi.org/10.32014/2018.2518-170X.35
Iarochkina G.V. Osnovy elektrotehniki negіzderі [Fundamentals of Electrical Engineering]. – Moskva: Akademiia, 2016. – 242 s. [in Russian]
