ӘДЕБИЕТТАНУ ПӘНДЕРІН СЫН ТҰРҒЫСЫНАН ОЙЛАУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ АРҚЫЛЫ ОҚЫТУ
Кілт сөздер:
сын тұрғысынан ойлау технологиясы, әдебиет теориясы, эстетика, таным белсенділігі, құзыреттілік, топтық, дербес тапсырмалар.Аңдатпа
Мақалада әдебиеттану пәндерін оқытуда сын тұрғысынан ойлау технологиясын тиімді пайдалану жолдары сөз етілген. Авторлар сын тұрғысынан ойлау технологиясының теориялық негізін салған ғалымдар еңбегіне сілтеме жасай отырып, аталмыш технологияның жаңа заман адамының когнитивті әлеуетін қалыптастырудағы ерекше рөліне тоқталады. Оқытушы бұл технологияны пайдалана отырып, студенттердің санасындағы өзгерістерді жіті бақылап, зерттеп барып, оқыту әдістерін білім алушының сұранысына үйлестіретінін сөз етеді. Авторлардың ойынша, бұл технология студентті зерделі де белсенді оқу әрекетінің иесі, өз бетімен білім іздеуші ретінде қалыптастырады. Қазақ тілі мен әдебиеті білім беру бағдарламасының 4-курсында жүретін «Әдебиет теориясы және эстетика» пәнінен дуэт-дәрістер мен практикалық сабақтар, СӨЖ барысында шәкіртті сыни ойлауға жетелеудің жолдары нақты мысалдармен берілген. Пәнді оқытуда бітіруші курс шәкірттерінің Қазақстан тарихы, философия, мәдениеттану пәндерінен алған білімдері мен құзыреттіліктерін тиімді пайдалану жолдары да назарға алынған. Топтық және дербес тапсырмалар арқылы студенттің оқу әрекетін талдау, тұжырым жасай білу, ғылыми-зерттеулер құруға жетелеу тәсілдері баяндалады. Сөз түйінінде оқытушының міндеті – шәкіртінің жеке пікірі мен алған әсерін, көңіліне түйген пайымын алға шығара отырып, әдеби проблеманы ғылыми тұрғыдан зерттеуге жетелеу және ол мәселе жөнінде студенттің ғылыми негізделген көзқарасын қалыптастыру екенін дәлелдейді.
Әдебиеттер тізімі
Перескокова Т.А., Соловьев В.П. Учебный процесс на основе принципа студентоцентрированности // Вестник высшей школы. – 2017. – №2. – С. 60–63. doi.org/10.20339/AM.02-17.060
Чатфилд Т. Критическое мышление. Анализируй, сомневайся, формируй свое мнение. – 2002. [Электронный ресурс]. URL: https://www.ozon.ru/product/kriticheskoe-myshlenie-analiziruy-somnevaysya-formiruy-svoe-mnenie-chatfild-tom-252642936 (Дата обращения 5.05.2022).
Маратқызы С., Шілдебаев Ж.Б. Болашақ педагогтардың оқу-зерттеу нәтижелерін коммерцияландырудың құрылымдық мазмұны // Ясауи университетінің хабаршысы. – 2022. – №1 (123). – Б.181–195. doi.org/10.47526/2022-1/2664-0686.16.
Халперн Д. Психология критического мышления. – Спб.: Питер, 2000 [Электронный ресурс]. URL: URL: https://royallib.com/book/halpern_dayana/psihologiya_kriticheskogo_mishleniya (Дата обращения 5.05.2022).
Клустер Д. Что такое критическое мышление? // Критическое мышление и новые виды грамотности. – М.: ЦГЛ, 2005. С. 5-13. [Электронный ресурс]. URL: URL: https://cyberleninka.ru/article/n/kriticheskoe-myshlenie-i-ego-formirovanie-v-vysshem-uchebnom-zavedenii/viewer (Дата обращения 5.05.2022).
Зимняя И.А. Общая культура и социально-профессиональная компетентность человека // Высшее образование сегодня. – 2005. – №11. – С. 14–20.
Пиаже Ж. Избранные психологические труды. – М.: Международная педагогическая академия, 1994. – 680 с.
Кенжебаева А.Т., Сансызбаева Д.Б., Касымова Г.К. Психолого-педагогические условия формирования межкультурной компетенции у студентов // Ясауи университетінің хабаршысы. – 2022. – №1 (123). – Б. 92–101. doi.org/10.47526/2022-1/2664-0686.08
Аттард А., Ди Иорио Э., Гевен К., Санта Р. Студентоцентрированное обучение. Инструментарий для студентов, профессорско-преподавательского состава и вузов. – Астана: НКАОКО-IQAA, 2017. – 64 с. [Электронный ресурс]. URL: https: www.esu-online.org/wp-content/uploads/2016/10/2. (Дата обращения 5.05.2022)
Бітібаева Қ.О. Әдебиет пәнін оқытудың тиімді жолдары. – Алматы: Рауан, 1990. – 194 б.
REFERENCES
Pereskokova T.A., Soloviov V.P. Uchebnyi process na osnove principa studentocentrirovannosti [Educational process based on the principle of student-centered] // Vestnik vysshei shkoly. – 2017. – №2. – S. 60–63. doi.org/10.20339/AM.02-17.060 [in Russian]
Chatfild T. Kriticheskoe myshlenie. Analizirui, somnevaisia, formirui svoe mnenie [Analyze, doubt, form your opinion]. – 2002. [Electronic resource]. URL: https://www.ozon.ru/product/kriticheskoe-myshlenie-analiziruy-somnevaysya-formiruy-svoe-mnenie-chatfild-tom-252642936 (Data obrasheniia 5.05.2022). [in Russian]
Maratqyzy S., Shіldebaev J.B. Bolashaq pedagogtardyn oqu-zertteu natijelerіn kommerciialandyrudyn qurylymdyq mazmuny [Structural content of commercialization of educational and research results of future teachers] // Iasaui universitetіnіn habarshysy. – 2022. – №1 (123). – B. 181–195. doi.org/10.47526/2022-1/2664-0686.16.
Halpern D. Psihologiia kriticheskogo myshleniia [Psychology of critical thinking]. – Spb.: Piter, 2000 [Electronic resource]. URL: URL: https://royallib.com/book/halpern_dayana/psihologiya_kriticheskogo_mishleniya (Data obrasheniia 5.05.2022). [in Russian]
Kluster D. Chto takoe kriticheskoe myshlenie? [What is critical thinking?] // Kriticheskoe myshlenie i novye vidy gramotnosti. – M.: CGL, 2005. S. 5-13. [Electronic resource]. URL: URL: https://cyberleninka.ru/article/n/kriticheskoe-myshlenie-i-ego-formirovanie-v-vysshem-uchebnom-zavedenii/viewer (Data obrasheniia 5.05.2022). [in Russian]
Zimniaia I.A. Obshaia kultura i socialno-professionalnaia kompetentnost cheloveka [General culture and socio-professional competence of a person] // Vysshee obrazovanie segodnia. – 2005. – №11. – S. 14–20. [in Russian]
Piazhe J. Izbrannye psihologicheskie trudy [Selected psychological works]. – M.: Mejdunarodnaia pedagogicheskaia akademiia, 1994. – 680 s. [in Russian]
Kenjebaeva A.T., Sansyzbaeva D.B., Kasymova G.K. Psihologo-pedagogicheskie usloviia formirovaniia mejkulturnoi kompetencii u studentov [Psychological and pedagogical conditions for the formation of intercultural competence among students] // Iasaui universitetіnіn habarshysy. – 2022. – №1 (123). – B. 92–101. doi.org/10.47526/2022-1/2664-0686.08 [in Russian]
Attard A., Di Iorio E., Geven K., Santa R. Studentocentrirovannoe obuchenie. Instrumentariy dlia studentov, professorsko-prepodavatelskogo sostava i vuzov [Student-centered learning. Tools for students, faculty and universities.]. – Astana: HKAOKO-IQAA, 2017. – 64 s. [Electronic resource]. URL: https: www.esu-online.org/wp-content/uploads/2016/10/2. (Data obrasheniia 5.05.2022) [in Russian]
Bіtіbaeva Q.O. Adebiet panіn oqytudyn tiіmdі joldary [Effective ways to teach literature]. – Almaty: Rauan, 1990. – 194 b. [in Kazakh]
