Университет оқытушысының кәсіби құзыреттілігін жетілдіруге әлемдік халықаралық үрдістердің әсері
Кілт сөздер:
педагогикалық құзіреттілік, мұғалім, еңбек жүйесі, міндет, аралас білім, университет, зерттеу, дағды, білім, заманауи технологиялар.Аңдатпа
Педагогикалық құзіреттілік – ең маңызды кәсіби және тұлғалық жаңа білім беру. Педагогика ғылымы құзіреттілік классификациясының әртүрлі нұсқаларын анықтайды. Белгілі болғандай, коронавирустық пандемия әлемдік қоғамдастықтың өміріне өз түзетулерін енгізді. Сондай-ақ ақпараттық және әлеуметтік технологиялардың маңыздылығын күшейтті. Қоғамдық және әлеуметтік әлемде болып жатқан өзгерістер университет оқытушысының педагогикалық құзыреттілігінің мазмұндық жағының кеңеюіне әсер етті.
Бұл мақалада университет оқытушысының кәсіби құзыреттілігін дамыту бойынша педагогикалық зерттеудің нәтижелері көрсетілген. Жалпы білім беретін мектепке болашақ мұғалімдерді дайындайтын жоғары оқу орындарының профессорлары үшін соңғы кездегі әлемдік оқиғалар контексінде кәсіби құзыреттілік мәнін зерттеу мәселесі өзекті болып отыр.
Мақаланың мақсаты – педагогикалық зерттеулердің жеке нәтижелерін теориялық және әдістемелік аспектілер тұрғысынан тарату. Аталмыш зерттеудің әдіснамалық негізін шетелдік және отандық ғалымдардың ғылыми еңбектері құрайды: М.В. Кларин, А.К. Маркова, Л.М. Митина, А.А. Калюжный, К.Ж. Кожахметова, К.Ж. Туребаева, Б.К. Альмурзаева, Н.К. Кибатаева және басқалар. Зерттеудің эксперименттік бөлімі 2020–
2021 оқу жылында Бәйішев атындағы университеттің Педагогикалық факультетінің 47 адамнан тұратын профессорлық-оқытушылық құрамымен (Педагогика және психология, бастауыш және мектепке дейінгі тәрбие, ағылшын филологиясы кафедралары) жүргізілді.
Зерттеудің нәтижелері оқытушының кәсіби құзыреттілігін дамыту үшін факультеттің профессорлық-оқытушылық құрамының жағдайына бейімделген арнайы жұмыс жүйесі болды. Ол оқытылатын пәннің немесе дипломның ерекшелігіне, ақпараттық және әлеуметтік
технологияларға сәйкес оқытушылардың кәсіби бағдарланған жобалау-зерттеу жұмыстарына негізделген.
Әдебиеттер тізімі
BIBLIOGRAPHY
Smith M.K. Malcolm Knowles, informal adult education, self-direction and andragogy // The encyclopedia of informal education. – 2002. [Electronic resource]. URL: www.infed.org./thinkers/et-knowl.htm (Last Updated on April 8, 2021 by infed.org) (access date: 15.07.2020)
Адольф В.А. Становление профессиональной компетентности педагога // Сибирский педагогический журнал. – 2013. – №5. – С. 38–41. [Electronic resource]. URL: https://elibrary.ru/item.asp?id=20805856 (access date: 15.07.2020).
Хуторской A.В. Методологические основы применения компетентностного подхода к проектированию образования // Высшее образование в России. – 2017. – №12. – С. 85–91.
Введенский В.Н. Моделирование профессиональной компетентности учителя // Педагогика. – 2003. – №10. – С. 51–55.
Додонов Б.И. Информационные теории эмоции // Психологический журнал. – 2018. – №2. – С. 104–116.
Kларин M.В. Эффективные методы обучения в информационно-образовательной среде: методическое пособие. – М.: Институт стратегии развития образования РАО, 2021. – 108 с.
Мазилов В.А. Исследование педагогических способностей и стратегии формирования педагогической одаренности // Ярославский педагогический вестник. – 2020. – №4 (115). – С. 96–106. DOI 10.20323/1813-145Х-2020-4-115-96-106
Mитинa Л.M. Психология труда учителя: учебное пособие для вузов. – M.: Издательство Юрайт, 2022. – 337 с.
Kaйгородова Н.Н., Морозова О. Имидж педагога в контексте здоровьесбережения участников образовательного процесса // Вестник психологии и педагогики Алтайского государственного университета. – 2022. – Т.4. – №1. – С. 22–31.
Навий Л.Н., Исина А.О., Мукутова Ж.К. Роль этнопедагогических знаний в формирований национального самопознания будущих педагогов // Улагат. [Electronic resource]. URL: https://ulagat.com. (access date: 26.11.2020)
Aльмурзаевa Б.K. Саморазвитие личности учителя современной школы: методический аспект: монография. – Актобе: АРГУ им. К. Жубанова, 2015. – 189 с.
Kибатаевa Н.K. «Актобе-Өрлеу»: новые стратегии и возможности непрерывного образования педагогов // Гипотезы, теории, размышления. – 2017. – №3. – С. 70–75.
Concept Note: Education in the Age of COVID 2019 and Beyond. – OON. – 2020. – 32 с.
Ендовицкий Д.А., Коротких В.В., Воронова М.В. Конкурентоспособность российских университетов в глобальной системе высшего образования: количественный анализ // Высшее образование в России. – 2020. – Т. 29. – №2. – С. 9–26.
REFERENCES
Smith M.K. Malcolm Knowles, informal adult education, self-direction and andragogy // The encyclopedia of informal education. – 2002. [Electronic resource]. URL: www.infed.org./thinkers/et-knowl.htm (Last Updated on April 8, 2021 by infed.org) (access date: 15.07.2020)
Adolf V.А. Stanovlenie professionalnoш kompetentnosti pedagoga [The formation of professional teaching competence] // Sibirskiy pedagogicheskiy jurnal. – 2013. №5. – С. 38–41. [Electronic resource]. URL: https://elibrary.ru/item. asp?id=20805856 (access date: 15.07.2020). [in Russian]
Khutorskoy A.V. Metodologicheskie osnovy primeneniia kompetentnostnogo podhoda k proektirovaniiu obrazovaniia [Methodological bases for applying a competence-based approach to education design] // Vysshee obrazovanie v Rossii. – 2017. – №12. – S. 85–91. [in Russian]
Vvedensky V.N. Modelirovanie professionalnoi kompetentnosti uchitelia [Modeling the professional competence of a teacher] // Pedagogika. – 2003. – №10. – S. 51–55. [in Russian]
Dodonov B.I. Informacionnye teorii emocii [Information theories of emotion] // Psihologicheskiy jurnal. – 2018. – №2. – С. 104–116. [in Russian]
Klarin M.V. Effektivnye metody obucheniia v informacionno-obrazovatelnoi srede: metodicheskoe posobie [Effective teaching methods in the information and educational environment: a methodological guide]. – M.: Institut strategii razvitiia obrazovaniia RAO, 2021. – 108 s. [in Russian]
Mazilov V.A. Issledovanie pedagogicheskih sposobnostei i strategii formirovaniia pedagogicheskoi odarennosti [Study of pedagogical abilities and strategies for the formation of pedagogical talent] // Iaroslavskiy pedagogicheskiy vestnik. – 2020. – №4 (115). – С. 96–106. DOI 10.20323/1813-145H-2020-4-115-96-106. [in Russian]
Mitina L.M. Psihologiia truda uchitelia: uchebnoe posobie dlia vuzov [Psychology of work of a teacher: textbook for universities]. – M.: Izdatelstvo Iurait, 2022. – 337 s. [in Russian]
Kaigorodova N.N., Morozova O. Imidj pedagoga v kontekste zdoroviesberejeniia uchastnikov obrazovatelnogo processa [The Image of a Teacher in the Context of Health Preservation of Participants in the Educational Process] // Vestnik psihologii i pedagogiki Altaiskogo gosudarstvennogo universiteta. – 2022. – T.4. – №1. – S. 22–31. [in Russian]
Naviy L.N., Isina A.O., Mukutova J.K. Rol etnopedagogicheskih znaniy v formirovanii nacionalnogo samopoznaniia budushih pedagogov [The role of ethnopedagogical knowledge in the formation of national self-knowledge of future teachers] // Ulagat. [Electronic resource] URL: https://ulagat.com. (access date: 26.11.2020). [in Russian]
Almurzayeva B.K. Samorazvitie lichnosti uchitelia sovremennoi shkoly: metodicheskiy aspect: monografija [Self-development of the personality of a teacher of a modern school: methodological aspect: monograph]. – Aktobe: ARGU im. K. Jubanova, 2015. – 189 s. [in Russian]
Kibatayeva N.K. «Aktobe-Orleu»: novye strategii i vozmojnosti nepreryvnogo obrazovaniia pedagogov [«Aktobe-Orleu»: new strategies and opportunities for continuing education of teachers] // Gipotezy, teorii, razmyshleniia. – 2017. – №3. – S. 70–75. [in Russian]
Concept Note: Education in the Age of COVID 2019 and Beyond. – OON. – 2020. – 32 s.
Endovickiy D.A., Korotkih V.V., Voronova M.V. Konkurentosposobnost rossiiskih universitetov v globalnoi sisteme vysshego obrazovaniia: kolichestvennyi analiz [Competitiveness of Russian Universities in the Global Higher Education System: Quantitative Analysis] // Vysshee obrazovanie v Rossii. – 2020. – T. 29. – №2. – S. 9–26. [in Russian]
