Әл-Фарабидің саяси-этикалық көзқарастарындағы кейбір философиялық идеялар

Yazarlar

  • Gulzira SHADINOVA Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi

Anahtar Kelimeler:

Farabi, siyaset, devlet, iyilik, insan, ahlak

Özet

Bu makale, Farabi'nin siyasi ve ahlaki görüĢlerinin bazı felsefi fikirlerini tartıĢıyor. El-Farabi sadece sosyo-politik olayları analiz etmekte baĢarılı olmakla kalmadı, aynı zamanda topluma ve devlete makul ve adil bir yön göstermeye çalıĢtı. DüĢünür kavramı pratik değere sahipti ve insan toplumunun geleceğinin bir tür tahminiydi. Bu, Farabi'nin siyaset felsefesinin incelemesi ve yeniliğiydi. AraĢtırmanın önemi, esas olarak filozof tarafından önerilen teorik ilkelerin ve önerilerin geliĢtirilmesinde yatmaktadır. El-Farabi'nin sosyo-politik ve sosyo-etik fikirleri, toplumdaki mutluluk ve refahın evrensel uyumuna dayalı mükemmel bir insan birliği yaratma ve böylece zamanının sosyal ve ahlaki sorunlarını teorik olarak çözmeye çalıĢma fikri olarak görülüyor. DüĢünür, "Ġyi ġehrin Ġnsanlarının GörüĢleri" adlı eserinde siyasetin, devletin ve hükümetin, toplumun ve devletin tam geliĢimini, örgütlenme ilkelerini ve yönetim biçimlerini gösterebildi.

Yazar Biyografisi

Gulzira SHADINOVA, Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi

Dr.

Referanslar

Назарбаев Н.Ә. Жүз жылға татитын он жыл. –Алматы, Атамұра, 2001. –112 б.

Насимов М. „Әл-Фараби және саясат ғылымы‟ [Электрондық ресурс]. URL https:// abai.kz/public/post/9143

01.2019.

Сагикызы А., Сатершинов Б.М., Молдагалиев Б.Е., Смагулов М.Н., „Synthesis of traditional and islamic values in Kazakhstan‟ // European Journal of Science and Theology. 2015. 217-229 pp.

Саяси ілімдер тарихы // З.С. Гаипов, Ш.М. Жандосова / З.К. Шәукенова мен С.Е. Нұрмұратовтың жалпы редакциясымен. Алматы, ҚР БҒМ ҒК Философия, саясаттану және дінтану институты, 192 б.

Әл-Фараби. „Философиялық трактаттар‟. Алматы, Ғылым, 2015. - 395 б.

„Платон философиясы‟ [Электрондық ресурс]. URL https://martebe.kz/platon-filosofiyasy/15.12.2018.

Әл-Фараби. Әлеуметтік-этикалық трактаттар. Алматы, Ғылым, 1975, 400 б.

Момынқұлов Ж.Б. „Әл-Фарабидің дүниетанымындағы діннің алатын орны‟. 09.00.03 – философия тарихы. Философия ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін дайындалған диссертация. Алматы, 2009. 151 б.

Курмангалиева Г.К., „Введение // Философия аль-Фараби и исламская духовность‟. Алматы, Компьютерно-издательский центр Института философии и политологии МОН РК, 2005. –298 с.

„Арабо-мусульманская философия и культура‟ [Электронный ресурс]. URL http://nataufik.com/politicheskij-ideal-al-farabi/‟. 18.10.2018.

„Аль-Фараби. Совершенный град‟, //Ибрагим Т.К., Ефремова Н.В. Мусульманская философия. Фальсафа. Антология. Казань, Аль-Фараби. Философские трактаты‟. Алма-Аты, 2009. –430 с.

„Политические и правовые идеи аль –Фараби‟ [Электронный ресурс]. URL https://helpiks.org/7-22265.html 24.11.2018.

„Политические взгляды аль-Фараби‟[Электронный ресурс]. URL http://[allrefs.net/c13/4ep0e/p8/ 17.11.2018

Джураев Р. З., „Политическая философия Абу Насра ал-Фараби‟. Дис. ... канд. филос. наук : 09.00.03, Душанбе, 2004. –176 c.

Азербаев А.Д., „Онтологическое единство нравственности и политики в философии аль-Фараби‟. Диссертация. Астана, 2017. –150 с.

„Қазақтардың рухани әлемі: әл-Фарабиден Абайға дейін‟, Ұжымдық монография. Алматы, ҚР БҒМ ҒК Философия, саясаттану және дінтану институты, 2016. –460 б.

References

Nazarbaev N.Ä. Jüz jylğa tatityn on jyl. –Almaty, Atamūra, 2001.1–112 b.

Nasimov M. „Äl-Farabi jäne saяsat ğylymy‟ [Elektrondyq resurs]. URL https:// abaı.kz/publıc/post/9143 25.01.2019.

Sagikyzy A., SaterĢinov B.M., Moldagaliev B.E., Smagulov M.N., „Synthesıs of tradıtıonal and ıslamıc values ın Kazakhstan‟ // European Journal of Scıence and Theology. 2015. 217-229 pp.

Saяsi іlіmder tarihy // Z.S. Gaipov, ġ.M. Jandosova / Z.K. ġäukenova men S.E. Nūrmūratovtyŋ jalpy redaksiяsymen. Almaty, QR BĞM ĞK Filosofiя, saяsattanu jäne dіntanu instituty, 192 b.

Äl-Farabi. „Filosofiяlyq traktattar‟. Almaty, Ğylym, 2015. - 395 b.

„Platon filosofiяsy‟ [Elektrondyq resurs]. URL https://martebe.kz/platon-fılosofıyasy/15.12.2018.

Äl-Farabi. Äleumettіk-etikalyq traktattar. Almaty, Ğylym, 1975, 400 b.

Momynqūlov J.B. „Äl-Farabidіŋ dünietanymyndağy dіnnіŋ alatyn orny‟. 09.00.03 – filosofiя tarihy. Filosofiя ğylymdarynyŋ kandidaty ğylymi därejesіn alu üĢіn daiyndalğan dissertasiя. Almaty, 2009. 151 b.

Kurmangalieva G.K., „Vvedenie // Filosofiя al-Farabi i islamskaя duhovnost‟. Almaty, Kompterno-izdatelskii sentr Ġnstituta filosofii i politologii MON RK, 2005. –298 s.

„Arabo-musulmanskaя filosofiя i kultura‟ [Elektronnyi resurs]. URL http://nataufık.com/polıtıcheskıj-ıdeal-al-farabı/‟. 18.10.2018.

„Al-Farabi. SoverĢennyi grad‟, //Ġbragim T.K., Efremova N.V. Musulmanskaя filosofiя. Falsafa. Antologiя. Kazan, Al-Farabi. Filosofskie traktaty‟. Alma-Aty, 2009. –430 s.

„Politicheskie i pravovye idei al –Farabi‟ [Elektronnyi resurs]. URL https://helpıks.org/7-22265.html 24.11.2018.

„Politicheskie vzglяdy al-Farabi‟[Elektronnyi resurs]. URL http://[allrefs.net/c13/4ep0e/p8/ 17.11.2018

Djuraev R. Z., „Politicheskaя filosofiя Abu Nasra al-Farabi‟. Dis. ... kand. filos. nauk : 09.00.03, DuĢanbe, 2004. –176 c.

Azerbaev A.D., „Ontologicheskoe edinstvo nravstvennosti i politiki v filosofii al-Farabi‟. Dissertasiя. Astana, 2017. –150 s.

„Qazaqtardyŋ ruhani älemі: äl-Farabiden Abaiğa deiіn‟, Ūjymdyq monografiя. Almaty, QR BĞM ĞK Filosofiя, saяsattanu jäne dіntanu instituty, 2016. –460 b.

Yayınlanmış

2021-06-30

Nasıl Atıf Yapılır

SHADINOVA Г. . (2021). Әл-Фарабидің саяси-этикалық көзқарастарындағы кейбір философиялық идеялар. Turkology, 106(2), 76–95. Geliş tarihi gönderen https://journals.ayu.edu.kz/index.php/turkology/article/view/192

Sayı

Bölüm

Статьи