БАСТАУЫШ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК ДАҒДЫСЫН ДАМЫТУДА СТУДЕНТТЕРДІҢ ДАЯРЛЫҒЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУ
Кілт сөздер:
даярлық, әлеуметтік дағды, әлеуметтену, бастауыш сынып, білім беру, кәсіби іс-әрекет.Аңдатпа
Бұл мақалада бастауыш сынып оқушыларының әлеуметтік дағдысын дамытуға болашақ педагогтарды кәсіби даярлау мәселесіне назар аударады. Авторлар жүргізген ғылыми-зерттеулері студенттердің шығармашылық, зияткерлік белсенділігін артуына ықпал етеді. Әдебиеттерге шолу жасау барысында әлеуеметтік дағды мен даярлық ұғымдарының мәні анықталып, сондай-ақ әлеуметтік дағдыны дамытудың мәселесі нақтыланған. Студенттердің кәсіби даярлығын дамыту үдерісінің мотивациялық, танымдық, іс-әрекеттік, рефлексиялық компоненттерінің деңгейлері бойынша бағалау жүргізілген.
Эксперимент барысында арнайы курс ұйымдастырылып, онда теориялық, практикалық және әдістемелік тапсырмалармен қамтыла отырып, кешенді жұмыс жүзеге асырылған. Бастауыш сынып оқушыларының әлеуметтік дағдысын дамытуда болашақ мұғалімдердің дайындығының көрсеткіштері мен деңгейлері айқындалып, эксперименттік жұмыстың нәтижелері ұсынылған. Студенттер оқушылардың әлеуметтік дағдысын дамытуға бағытталған технологияларды және берілген ақпараттарды игеріп, оны практика барысында сәтті іске асыруда айтарлықтай өзгеріске қол жеткізеді.
Нәтижелерді талдауда болашақ педагогтердің өз мамандығына, кәсіби іс-әрекетіне деген қызығушылықтары артқаны, шығармашылық ойлауы мен танымдық қабілеттерінің едәуір жақсарғаны байқалады. Алынған нәтижелер студенттерді даярлау барысында қолданылған әдістер және ұйымдастырылған жұмыстардың тиімділігін көрсетеді. Сәйкесінше, «Бастауыш сынып оқушыларының әлеуметтік дағдысын дамыту әдістемесін» оқу жоспарына пән ретінде енгізуді қажет деп санайды.
Әдебиеттер тізімі
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
ҚР «Білім туралы» Заңы 2007 жылғы 27 шілдедегі №319 Заңы. [Электронды ресурс] URL: https://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z070000319_ (қаралған күні 13.06.2024) 2. «Бастауышта оқыту педагогикасы мен әдістемесі» білім беру бағдарламасы. 2020-2021/ 2021-2022 оқу жылы. [Электронды ресурс]. URL: https://epvo.kz/#/register/education_program (қаралған күні 13.06.2024)
Гидденс Э., Саттон Ф. Основные понятия в социологии. – М.: Изд. дом Высшей школы экономики, 2018. – 336 с.
Выготский Л.С. Педагогическая психология / под ред. В.В. Давыдова. – М.: АСТ: Астрель, 2014. – 456 с.
Абраменко В.В. Социальная психология детства: учебное пособие для студентов университетов, педагогических институтов и психолого-педагогических колледжей. – М.: ПЕР СЭ, 2008. – 431 с.
Белинская Е.П., Тихомандрицкая О.А. Проблемы социализации: история и совремменность: учебное пособие. – М.: Изд-во Московского психолого-социального ун-та; Воронеж: МОДЭК, 2013. –208 с. 7. Gresham F.M., Elliott S.N. Social skills rating system. – Bloomington, MN: Pearson Assessments, 2008.
Lavoie J., Yachison S., Crossman A., Talwar V. Polite, instrumental, and dual liars: Relation to children’s developing social skills and cognitive ability // International Journal of Behavioral Development. – 2017. – №41. – P. 257–264.
Belokurova G.V. Pedagogical conditions for the formation of social skills of a preschooler by means of etiquette: abstract of PhD thesis. – Ulyanovsk, 2008. – 22 p.
Запятая О.В. Формирование социальных умений младших школьников в образовательной среде школы: автореф. … канд. пед. наук. – Пенза, 2011. – 22 с.
Столяренко Л.Д. Педагогическая психология. – 2-е изд., перераб. и доп. – Ростов н/Д: Феникс, 2003. – 544 с.
Ожегов С.И., Шведова Н.Ю. Толковый словарь русского языка. – М.: ООО «Издательство ЭЛРИС», 2003. – 944 с.
Коджаспирова Г.М., Коджаспиров А.Ю. Словарь по педагогике. – М.: ИКЦ «МарТ», Ростов-н/Д: Изд. центр «МарТ», 2005. – 447 с.
Педагогический словарь / под ред. В.И. Загвязинского, А.Ф. Закировой. – М.: Академия, 2008. – 352 с.
Шибанова Н.М. Подготовка будущего учителя к гражданско-правовому воспитанию младших школьников: дис. … канд. пед. наук. – Чита, 2004. – 226 с.
Сластенин В.А., Исаев И.Ф., Шиянов Е.Н. Педагогика: Учеб. пособие для студ. высш. пед. учеб. Заведений / под ред. В.А. Сластенина. – М.: Издательский центр «Академия», 2013. – 576 с.
Сманцер А.П. Теория и практика реализации преемственности в обучении школьников и студентов. – Минск: БГУ, 2011. – 289 с.
Шакиева А.М., Курт Т. Қашықтықтан оқыту жағдайында болашақ шетел тілі мұғалімдерінің кәсіби құзыреттерін қалыптастырудың мүмкіндіктері // Ясауи университетінің хабаршысы. – 2023. – №4 (130). – Б. 377–392. https://doi.org/10.47526/2023-4/2664-0686.30
REFERENCES
QR «Bіlіm turaly» Zany 2007 jylgy 27 shіldedegі №319 Zany [The Law of the Republic of Kazakhstan “On Education” dated July 27, 2007 No.319]. [Electronic resource] URL: https://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z070000319_ (date of access 13.06.2024) [in Kazakh]
«Bastauyshta oqytu pedagogikasy men adіstemesі» bіlіm beru bagdarlamasy. 2020-2021/2021-2022 oqu jyly [Educational program «Pedagogy and methods of primary education»]. [Electronic resource] URL: https://epvo.kz/#/register/education_program (date of access 13.06.2024) [in Kazakh]
Giddens E., Satton F. Osnovnye poniatie v sociologii [Basic concepts in sociology]. – M.: Izd. dom Vysshei shkoly ekonomiki, 2018. – 336 s. [in Russian]
Vygotskiy L.S. Pedagogicheskaia psihologia [Educational psychology] / pod red. V.V. Davydova. – M.: AST: Astrel, 2014. – 456 s. [in Russian]
Abramenko V.V. Socialnaia psihologia detstva [Social psychology of childhood]: uchebnoe posobie dlia studentov universitetov, pedagogicheskih institutov i psihologo-pedagogicheskih kolledjei. – M.: PER SE, 2008. – 431 s. [in Russian]
Belinskaia E.P., Tihomandrickaia O.A. Problemy socializacii: istoria i sovremmennost [Problems of socialization: history and modernity]: uchebnoe posobie. – M.: Izd-vo Moskovskogo psihologo-socialnogo un-ta; Voronej: MODEK, 2013. – 208 s. [in Russian] 7. Gresham F.M., Elliott S.N. Social skills rating system. – Bloomington, MN: Pearson Assessments, 2008.
Lavoie J., Yachison S., Crossman A., Talwar V. Polite, instrumental, and dual liars: Relation to children’s developing social skills and cognitive ability // International Journal of Behavioral Development. – 2017. – №41. – P. 257–264.
Belokurova G.V. Pedagogical conditions for the formation of social skills of a preschooler by means of etiquette: abstract of PhD thesis. – Ulyanovsk, 2008. – 22 p.
Zapiataia O.V. Formirovanie socialnyh umeniy mladshih shkolnikov v obrazovatelnoi srede shkoly [Formation of social skills of younger students in the educational environment of the school]: avtoref. … kand. ped. nauk. – Penza, 2011. – 22 s. [in Russian]
Stoliarenko L.D. Pedagogicheskaia psihologia [Educational psychology]. – 2-e izd., pererab. i dop. – Rostov n/D: Feniks, 2003. – 544 s. [in Russian]
Ojegov S.I., Shvedova N.Iu. Tolkovyi slovar russkogo iazyka [Explanatory dictionary of the Russian language]. – M.: OOO «Izdatelstvo ELRIS», 2003. – 944 s. [in Russian]
Kodjaspirova G.M., Kodzhaspirov A.Iu. Slovar po pedagogike [Dictionary of Pedagogy]. – M.: IKC «MarT», Rostov-n/D: Izd. centr «MarT», 2005. – 447 s. [in Russian]
Pedagogicheskiy slovar [Pedagogical dictionary]: ucheb. posobie dlia studentov vysshih ucheb. zavedeniy / pod red. V.I. Zagviazinskogo, A.F. Zakirovoi. – M.: Akademia, 2008. – 352 s. [in Russian]
Shibanova N.M. Podgotovka budushego uchitelia k grajdansko-pravovomu vospitaniu mladshih shkolnikov [Preparing a future teacher for the civil law education of younger students]: dis. … kand. ped. nauk. – Chita6 2004. – 226 s. [in Russian]
Slastenin V.A., Isaev I.F., Shianov E.N. Pedagogika [Pedagogy]: ucheb. posobie dlia stud. vyssh. ped. ucheb. zavedeniy / pod red. Slastenina V.A. – M.: Izdatelskiy centr “Akademia”, 2013. – 576 s. [in Russian]
Smancer A.P. Teoria i praktika realizacii preemstvennosti v obuchenii shkolnikov i studentov [Theory and practice of implementing continuity in the education of schoolchildren and students]. – Minsk: BGU6 2011. – 289 s. [in Russian]
Shakieva A.M., Kurt T. Qashyqtyqtan oqytu jagdaiynda bolashaq shetel tіlі mugalіmderіnіn kasіbi quzyretterіn qalyptastyrudyn mumkіndіkterі [Opportunities for the formation of professional competencies of future foreign language teachers in the context of distance learning] // Iasaui universitetіnіn habarshysy. – 2023. – №4 (130). – B. 377–392. https://doi.org/10.47526/2023-4/2664-0686.30 [in Kazakh]
