Жастар сленгтеріндегі англицизмдер
Кілт сөздер:
сленг, жастар сленгі, компьютерлік сленг, жаргон, социолект, ауызекі сөйлеу тілі, шеттілдік сөздер, нормативті емес лексика, англицизмдер.Аңдатпа
Мақалада ауызекі сөйлеу тіліндегі ағылшын сленгтерінің тіл тазалығына
әсері қарастырылады. Ауызекі сөйлеу тілі – тілдің қызмет етуінің маңызды саласы.
Сөйлесудің кең тараған формаларының бірі – сленгтер. Сленг – жазба тілден гөрі ауызекі
сөйлеу тілінде қолданылатын бейресми тіл. Сленгтер – жастар тілінің белсенді элементі.
Сленгтердің кең тарағаны соншалық, күнделікті ауызекі сөйлеу тілінде жиі қолданылады.
Сленг қоғамда барлық салаларға енуде. Жастар қоғамның әлеуметтік белсенді қабаты
болғандықтан, қоғамдық қатынастардың жаңа формалары жастарға көп әсер етеді. Олардың
тілдік құзыреттілігі мен сөйлеу әдеті тілдің даму бағытын және басқа да әлеуметтік ішкі
жүйелерін анықтайды. Сол себепті жастар сленгтерін зерттеудің маңызы зор. Жастар сөйлеу
тілінде англицизмдерді жиі пайдаланады. Ағылшын тіліндегі көптеген сөздер баспасөз
беттерінде, радио және теледидар бағдарламаларында белсенді қолданылады.
Компьютерлендірудің қарқынды дамуына байланысты ағылшын тілінен енген кірме сөздер
жастардың сөйлеу тіліне айтарлықтай тез енеді. Жастар – барлық жаңа нәрселерді тез
игеруге және қабылдауға бейім топ. Сленгті ең белсенді пайдаланушылар – жастар мен
компьютер қолданушылары. Сондықтан екі әлеуметтік топтың сөйлеу тіліндегі ағылшын
сленгтері қарастырылады.
Әдебиеттер тізімі
Байтұрсынұлы А. Қазақ тіл білімінің мәселелері / Құраст. Ғ. Әнес. – Алматы: Абзал-Ай, 2013. –
б.
Johаnson L. Code - copying in Irano-Turkiс // Language Sciences. – 2016. – Vol. 20, No.3. – P. 325–
Володарская Э.Ф. Заимствования как универсальное лингвистическое явление // Вопросы
филологии. – 2001. – №1. – С. 11–27.
Ушаков Б.Ю. Семантика и функции лексических заимствований в современной русской прессе:
автореф. ... канд. филол. наук: 10.02.01. – СПб., 2009. – 25 с.
Аристова В.М. К истории англо-русских литературных связей и заимствований // Семантические
единицы в категории русского языка в диахронии. – Калининград, 1997. – С. 12–19.
Мельникова А.И. Изучение англицизмов в курсе «Современный русский язык» // Русский язык в
школе. – 1991. – №2. – С. 95–101.
Аристова В.М. Морфологическая структура английских слов в русском языке // Англо-русские
языковые контакты. – Л.: Изд-во ЛГУ, 1978. – С. 44–47.
Дьяков А.И. Статика и динамика англицизмов в системе русского языка: многоаспектное
лингвистическое моделирование: дис. … док. филол. наук: 10.02.01. – Омск, 2015. – 256 с.
Дьяков А.И. Деривационная интеграция англицизмов в русском языке конца ХХ века в
функциональном аспекте: дис. … канд. филол. наук: 10.02.01. – Новосибирск, 2001. – 291 с.
Володарская Э.Ф. Заимствование как отражение русско-английских контактов // Вопросы
филологии. – 2022. – №4. – С. 96–118.
Любицкая Е.В. Сленг: региональные черты и процессы англизации (на материале речи молодежи
г. Ставрополя и Красногвардейского района Ставропольского края): автореф. ... канд. филол.
наук. – Ставрополь, 2005. – 17 с.
Мазур Я.А. Лингвостилистические особенности компьютерного сленга: выпуск. квал. работа. –
Белгород, 2017. – 66 с.
Selvi А.F. World Englishes in the Turkish sociolinguistic context // World Englishes. – 2011. №30(2). –
P. 182–199.
Момынова Б.Қ. Қазақ тіліндегі гибрид сөздер және тіл тазалығы проблемасы // Рухани жаңғыру
және тіл білімі мәселелері. – Астана: Л.Н. Гумилев ат. ЕҰУ баспасы, 2018. – 426 б.
Досжан Г. Лингвоконтактология: кірме лексемалардың семантикасы мен прагматикасы:
монография. – Алматы: Эверо, 2019. – 239 б.
Baıtursynuly A. Qazaq til biliminin maseleleri [Problem of Kazakh linguistics] / Qurast. G. Anes. –
Almaty: Abzal-Ai, 2013. – 640 b. [in Kazakh]
Johаnson L. Code - copying in Irano-Turkiс // Language Sciences. – 2016. – Vol. 20, No.3. – P. 325–
Volodarskaia E.F. Zaimstvovania kak universalnoe lingvisticheskoe iavlenie [Borrowings as a universal
linguistic phenomenon] // Voprosy filologii. – 2001. – №1. – S. 11–27. [in Russian]
Ushakov B.U. Semantika i funkcii leksicheskih zaimstvovanii v sovremennoi russkoi presse [Semantics
and functions of lexical borrowings in the modern Russian press]: avtoref. ... kand. filol. nauk:
02.01. – SPb., 2009. – 25 s. [in Russian]
Аristova V.М. K istorii anglo-russkih literaturnyh sviazei i zaimstvovanii [On the history of AngloRussian literary relations and borrowings] // Semanticheskie edinicy v kategorii russkogo iazyka v
diahronii. – Kaliningrad, 1997. – S. 12–19. [in Russian]
Melnikova А.I. Izuchenie anglicizmov v kurse «Sovremennyi russkii iazyk» [Learning anglicisms in the
course “Modern Russian language”] // Russki iazyk v shkole. – 1991. – №2. – S. 95–101. [in Russian]
Аristova V.М. Morfologicheskaia struktura angliskih slov v russkom iazyke [Morphological structure of
English words in Russian] // Anglo-russkie iazykovye kontakty. – L.: Izd-vo LGU, 1978. – S. 44–47. [in
Russian] 8. Diakov A.I. Statika i dinamika anglicizmov v sisteme russkogo iazyka: mnogoaspektnoe
lingvisticheskoe modelirovanie [Statics and dynamics of anglicisms in the system of the Russian
language: multidimensional linguistic modeling]: dis. … dok. filol. nauk: 10.02.01. – Omsk, 2015. –
s. [in Russian]
Diakov A.I. Derivacionnaia integracia anglicizmov v russkom iazyke konca ХХ veka v funkcionalnom
aspekte [Derivational integration of anglicisms in the Russian language of the late twentieth century in
the functional aspect]: dis. … kand. filol. nauk: 10.02.01. – Novosibirsk, 2001. – 291 s. [in Russian]
Volodarskaia E.F. Zaimstvovanie kak otrajenie russko-angliiskih kontaktov [Borrowing as a reflection
of Russian-English contacts] // Voprosy filologii. – 2022. – №4. – S. 96–118. [in Russian]
Liubitskaia E.V. Sleng: regionalnye cherty i processy anglizacii (na materiale rechi molodeji
g. Stavropolia i Krasnogvardeiskogo raiona Stavropolskogo kraia) [Slang: regional features and
processes of Anglicization (based on the speech of the youth of Stavropol and Krasnogvardeysky
district of Stavropol)]: avtoref. ... kand. filol. nauk. – Stavropol, 2005. – 17 s. [in Russian]
Mazur Ia.A. Lingvostilisticheskie osobennosti kompiuternogo slenga [Linguistic and stylistic features of
computer slang]: vypusk. kval. rabota. – Belgorod, 2017. – 66 s. [in Russian]
13 Selvi А.F. World Englishes in the Turkish sociolinguistic context // World Englishes. – 2011.
№30(2). – P. 182–199.
Momynova B.K. Qazaq tilindegi gibrid sozder jane til tazalygy problemasy [Hybrid words in the
Kazakh language and the problem of language purity] // Ruhani jangyru jane tіl bіlіmі maselelerі. –
Astana: L.N. Gumilev at. EUU baspasy, 2018. – 426 b. [in Kazakh]
Dosjan G. Lingvokontaktologia: kirme leksemalardyn semantikasy men pragmatikasy
[Linguocontactology: semantics and pragmatics of input lexemes]: monografia. – Almaty: Evero,
– 239 b. [in Kazakh]
