STEM білім беру – физиканы оқытудың қолданбалы бағыттылығын тиімді жүзеге асыру құралы
Кілт сөздер:
STEM, технология, физиканы оқыту, білім алушылар, оқу мотивациясыАңдатпа
Жаратылыстану мен технологияны дамытудағы болашақ физика мұғалімдерінің рөлі жоғары екенін ескере отырып, олардың кәсіби қызметінде бәсекеге қабілетті маман болып қалыптасуына ықпал ету өзекті мәселе екені сөзсіз. Физиканы оқыту үдерісінде STEM тәсілі білім алушылардың белсендірек болуы және ғылым мен технологияны қолдануға негізделген идеяны іске асыру құралы ретінде қызмет етеді.
Сондықтан болашақ физика пәні мұғалімдеріне кәсіби құзыреттілікті меңгерудің тиімді
технологияларын таңдап, оларды білім беру барысында қолданып, ғылым мен техникадағы
бәсекелестікте орын алуына жағдай жасау қажеттілігі туындайды. Озық технологиялардың
бірі ретінде – STEM білім беру болашақ физика мұғалімдеріне еңбек нарығының, бизнестің
және жоғары технологиялық өндірістердің талаптарына жауап бере алатын тұлға ретінде
қалыптасуына мүмкіндік береді. Сондықтан авторлар зерттеу жұмысында физиканы оқытуда
STEM технологияларын кеңінен қолдану арқылы білімді терең және жан-жақты меңгеру
сияқты оқытудың тиімді әдістерін қарастырған, сонымен қатар физиканың қолданбалы
бағыттарын меңгеру арқылы студенттердің физиканы оқу мотивациясының артатынын
анықтады. Студенттердің физиканың қолданбалы бағыттарын оқу мотивациясы SMTSL
сауалнамасы көмегімен анықтаған. Берілген зерттеу нәтижесінде физиканы оқытудың
қолданбалы бағыттылығын тиімді жүзеге асыру құралы ретінде STEM білім беруді
пайдалану студенттердің оқу мотивациясын арттыратыны көрсетілді.
Әдебиеттер тізімі
Bybee R.W. The Case for Education: STEM Challenges and Opportunities. – Arlington: NSTApress,
– 116 p.
Кудайбергенова Қ.Б., Абдрахманова Х.К., Умбеткулова А.К. Түркия мемлекетінің STEM-білім
беру бойынша тәжірибесі // Ясауи университетінің хабаршысы. –2022. – №4(126). – Б. 294–304.
https://doi.org/10.47526/2022-4/2664-0686.25
Rico-Bautista N.A., Rico-Bautista D.W., Arévalo-Pérez N. Construction of an amusement park using
STEAM and LEGO education to participate in the science fair //Journal of Physics: Conference Series.
– IOP Publishing, 2021. – Vol. 1981. – №1. – P. 012019. https://doi.org/10.1088/1742-
/1981/1/012019
Казбекова Г.Н., Исмагулова Ж.С. Инновациялық STEM-білім беру тәсілін қалыптастыру // Ясауи
университетінің хабаршысы. – 2022. – №3(125). – Б. 200–210. https://doi.org/10.47526/2022-
/2664-0686.17
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 12 желтоқсанда №827 қаулысымен бекітілген
«Цифрлық Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы. [Электронды ресурс]. URL:
https://adilet.zan.kz/kaz/docs/P1700000827/history (қаралған күні 10.12.2022)
Yedilbayev Y., Sarybayeva A., Zharylgapova D., Shektibayev N., Usembayeva I., Kurbanbekov B.
Factors influencing future physics teachers’ acceptance of information and communicative competence
technologies: A survey study // Cogent Education. – 2023. – №10: 2212119.
https://doi.org/10.1080/2331186X.2023.2212119
Усембаева И.Б., Беркимбаев К.М., Сарыбаева Ә.Х. Физиканы қолданбалы бағытта оқытуда
сапалық есептерді пайдалану әдіс-тәсілдері // Қазақстан педагогикалық ғылымдар Академиясы
«Хабаршысы». – 2013. – №4(54). – Б. 100–106.
Сергеев А.Н. Формирование политехнических компетенций в теории и практике зарубежного
образования // Научные проблемы гуманитарных исследований. – 2009. – Вып. 9(1). – C. 76–91.
Фрейман С.Д. Дидактические основы обучения “Технике” в общеобразовательной школе
Республики Польша: дис. ... док. пед. наук: 13.00.02. – M., 2007. – 350 с.
Шиян Н.В. Политехническое образование студентов в процессе изучения физики в зарубежных
школах // Физика в системе современного образования: сб. докл. 9-я конф. – Вып. 2. – СПб.:
Издательство А.И. Герцена, 2007. – С. 171–174.
Tuan H.L., Chin C.C., Shieh S.H. The development of a questionnaire to measure students’ motivation
towards science learning // International journal of science education. – 2005. – Т. 27. – №6. – P. 639–
Bybee R.W. The Case for Education: STEM Challenges and Opportunities. – Arlington: NSTApress,
– 116 p.
Kudaibergenova Q.B., Abdrahmanova H.K., Umbetkulova A.K. Turkia memleketinin STEM-bilim beru
boiynsha tajiribesi [Experience of Turkey in STEM education] // Iasaui universitetіnіn habarshysy. –
– №4 (126). – B. 294–304. https://doi.org/10.47526/2022-4/2664-0686.25 [in Kazakh]
Rico-Bautista N.A., Rico-Bautista D.W., Arévalo-Pérez N. Construction of an amusement park using
STEAM and LEGO education to participate in the science fair // Journal of Physics: Conference Series.
– IOP Publishing, 2021. – Vol. 1981. – №1. – P. 012019. https://doi.org/10.1088/1742-
/1981/1/012019
Kazbekova G.N., Ismagulova J.S. Innovaciialyq STEM-bіlіm beru tasіlіn qalyptastyru [Formation of
Innovative STEM-education] // Iasaui universitetіnіn habarshysy. – 2022. – №3 (125). – B. 200–210.
https://doi.org/10.47526/2022-3/2664-0686.17 [in Kazakh]
“Cifrlyq Qazaqstan” memlekettіk bagdarlamasy. Qazaqstan Respublikasy Ukіmetіnіn 2017 jylgy 12
jeltoqsandagy №827 qaulysy [State program “Digital Kazakhstan”, approved by the resolution of the
Government of the Republic of Kazakhstan dated December 12, 2017 No. 827]. [Electronic resource].
URL: https://adilet.zan.kz/kaz/docs/P1700000827/history (date of access 10.12.2022) [In Kazakh]
Yedilbayev Y., Sarybayeva A., Zharylgapova D., Shektibayev N., Usembayeva I., Kurbanbekov B.
Factors influencing future physics teachers’ acceptance of information and communicative competence
technologies: A survey study // Cogent Education. – 2023. – №10: 2212119.
https://doi.org/10.1080/2331186X.2023.2212119
Usembayeva I.B., Berkimbayev K.M., Sarybayeva A.H. Fizikany qoldanbaly bagytta oqytuda sapalyq
esepterdi paydalanu adis-tasilderi // Qazaqstan pedagogikalyq gylymdar Akademiasy “Habarshysy”. –
– №4(54). – B. 100–106. [in Kazakh]
Sergeev A.N. Formirovanie politehnicheskih kompetenci v teorii i praktike zarubejnogo obrazovania
[Formation of polytechnic competencies in the theory and practice of foreign education] // Nauchnye
problemy gumanitarnyh issledovani. – 2009. – Vyp. 9(1). – C. 76–91. [in Russian]
Freiman S.D. Didakticheskie osnovy obuchenia “Tehnike” v obsheobrazovatelnoi shkole Respubliki
Polsha [Didactic foundations of teaching “Technique” in the educational school of the Republic of
Poland]: dis. ... dok. ped. nauk: 13.00.02. – M., 2007. – 350 s. [in Russian]
Shian N.V. Politehnicheskoe obrazovanie studentov v processe izuchenia fiziki v zarubejnyh shkolah
[Polytechnic education of students in the process of studying physics in foreign schools] // Fizika v
sisteme sovremennogo obrazovania: sb. dokl. 9-ia konf. – Vyp. 2. – SPb.: Izdatelstvo A.I. Gercena,
– S. 171–174. [in Russian]
Tuan H.L., Chin C.C., Shieh S.H. The development of a questionnaire to measure students’ motivation
towards science learning // International journal of science education. – 2005. – Т. 27. – №6. – P. 639–
