Байун Мулуд дәстүрі: гендерлік сыни көзқарас
Кілт сөздер:
Оңтүстік Калимантан, гендер, гендерлік теңдік, еңбек бөлінісі, жергілікті дәстүрлер, Бааюн Мулуд.Аңдатпа
Бааюн Мулуд – Оңтүстік Калимантан тұрғындары жыл сайын Маулид (Рабиул Авал) айында тұрақты түрде өткізетін дәстүр. Бұл дәстүрдің пайда болуы ислам мен анимизм арасындағы ұзақ аккультурация процесінің нәтижесі болып табылады. Егер Бааюн Мулуд дәстүрі патша ұрпақтары үшін жасалмаса, бұл табиғаттан тыс бұзылуларға байланысты олардың баласына зиян тигізеді деген діни-сиқырлы сенім бар. Патша ұрпақтарынан басқалар үшін Бааюн Мулуд дәстүрі өзінің рақымы мен сыйлықтарын беріп, Мұхаммед пайғамбарды (с.а.с.) жерге рақым иесі ретінде жіберген Құдайға ризашылықты білдіретін рәсім болып саналады. Әдетте, көптеген адамдар қатысатын бұл дәстүр келесі ұрпақ дәстүрінен басталатын еңбек бөлінісімен тығыз байланысты. Бұл мақалада Бааюн Мулуд дәстүрін гендерлік тұрғыдан жүзеге асыруда әйелдер мен ерлер арасындағы міндеттердің бөлінуі қарастырылады. Зерттеуші ғалымдар бұл дәстүрді тереңірек зерттеу үшін кітаптар мен журналдарды әдеби көздер ретінде қолданады. Олар патриархалды мәдени және діни тұрғыда өмір сүруге бейім болса да, бұл дәстүр бойынша гендерлік теңдік рухы еңбек бөлінісі тұрғысынан Бааюн Мулуд дәстүріндегі әйелдер үшін өте маңызды және айқын деп айтуға болады.
Әдебиеттер тізімі
Arni, Maimanah, & Norhidayat. (2017). Tradisi Baayun Mulud di Kota Banjarmasin (Kajian Fenomenologis). Jurnal Ilmu Ushuluddin, 16(2), 179–214.
Banua Halat Rantau Kabupaten Tapin. Banjarmasin: Pemerintah Daerah Tingkat II Tapin.
Emawati. (2016). Ritual Baayun Anak dan Dinamikanya. Jurnal Al Murabbi, 2(2), 158-179.
Hasan. (2016). Islam dan Budaya Banjar di Kalimantan Selatan. Ittihad Jurnal Kopertais Wilayah XI Kalimantan, 14(25), 78–90.
Hiliadi, W. (2016). Nilai-nilai Tradisi Baayun Mulud sebagai Kearifan Lokal di Banjarmasin Kalimantan Selatan. Civic Edu Jurnal Pendidikan Kewarganegaraan, 1(1), 19–26.
Jamalie, Z. (2014). Akulturasi dan Kearifan Lokal dalam Tradisi Baayun Maulid pada Masyarakat Banjar. Jurnal el Harakah, 16(2), 234–254.
Jenks, C. (2013). CULTURE: Studi Kebudayaan. Yogyakarta: Pustaka Pelajar.
Kaplan, D. & Manners, A.A. (2012). Teori Budaya. Yogyakarta: Pustaka Pelajar.
Kuntowijoyo. (2001). Muslim Tanpa Masjid: Essai-essai Agama, Budaya, dan Politik dalam Bingkai Strukturalisme Transendental. Bandung: Mizan.
Maimanah & Norhidayat. (2012). Tradisi Baayun Mulud di Banjarmasin. Jurnal Al-Banjari, 11(1), 51–76.
Pertiwi, F. D., Sudrajat, A., Kumalasari, D., Retnawati, H., Waspada, S. P. Dossayeva, S. K., Kassymova, G. K., (2019). Gender equality in feminism. Bulletin the National academy of sciences of the Republic of Kazakhstan, 5(381), 112–121. https://doi.org/10.32014/2019.2518-1467.130
Saefuddin. (2017). Tradisi Lisan Baayun Maulud sebagai Wujud Pemerintahan Adat Istiadat dalam Masyarakat Banjar. Jurnal Ceudah, 7(1), 42–53.
Sarwani. (2017). Makna Baayun Maulud pada Masyarakat Banua Halat Kabupaten Tapin. Alhadharah Jurnal Ilmu Dakwah, 16(31), 55–65.
Suhendi, D. (2011). Teori Struktural Fungsionalisme dalam Disiplin Sosial dan Sastra. Lingua Jurnal Bahasa dan Sastra, 12(1), 27–33.
Supardan, D. (2011). Pengantar Ilmu Sosial: Sebuah Kajian Pendekatan Struktural. Jakarta: PT Bumi Aksara.
Suriadi, A. (2019). Akulturasi Budaya dalam Tradisi Maulid Nabi Muhammad di Nusantara. Khazanah: Jurnal Studi Islam dan Humaniora, 17(1), 167–191. doi: 10.18592/khazanah.v16i2.2324.
Usman, A Gazali. (2000). Tradisi Baayun Mulud 12 Rabiul Awal di Mesjid Keramat
Wajidi. (2014). Hubungan Islam dan Budaya dalam Tradisi Ba-ayun Maulid di Masjid Banua Halat Kabupaten Tapin, Kalimantan Selatan. Jurnal Patanjala, 6(3), 349-366.
