ВИРТУАЛДЫ МҰРАЖАЙ ӘДІСІН ҚОЛӨНЕР БҰЙЫМДАРЫ МЕН ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫ ТАЛДАУ ҮДЕРІСІНДЕ ҚОЛДАНУ
Кілт сөздер:
виртуалды мұражай, өнертанымдық көрсетілім, панорамалық көріністер, бөлшектің көрінісі, үш өлшемді көрініс, виртуалды мұражай әдісі.Аңдатпа
Мақалада виртуалды мұражай әдісін қолданудың өнертанымдық, тәрбиелік мүмкіндіктері зерттелген. Мұражайдағы өнер мұрағаттары тұтынушылық, сыйкәделік, пішіндік, станоктық ерекшеліктеріне байланысты жіктелген. Өнер орталықтарынан, мұражайдан алыс тұратын мекен-жай тұрғындары мен білімгерлер үшін виртуалды мұражайдың өнертанымдық-педагогикалық мүмкіндіктері мен қажеттіліктері ашылған. Мұражайдағы өнер мұрағаттарының ерекшеліктері, оларды талдау өлшемдері мен әдістері, өнер туындыларын болашақ мұғалімдерге таныстырудың мазмұны, бағдарламасы, әдістемесі ұсынылған. Виртуалды мұражай іс-әрекеті өнертанымдық әдіс, инновациялық әрекет ретінде танылған. Білім алушылар үшін виртуалды мұражай әдісінің, дәстүрлі әдістерден айырмашылығы, артықшылығы ашылған. Жоғары оқу орындарында мұражай әдісін қолданудың теориялық-практикалық маңызы сипатталған. Зерттеуде виртуалды мұражайдың ұлттық мәдени құндылықтарға баулуды қамтамасыз ету үдерісі, жүйелілік, өнертанымдық және әдістемелік тұрғыда негізделген.
Виртуалды мұражай әдісі арқылы өнертанымдық көрсетілімді көркемдік талдау шығарма идеясын, композициясын, колоритін, кеңістік көлемін, орындау техникасын сараптау бағытын қамтыған. Қолөнер бұйымдарының көркемдік ерекшеліктерін талдау барысында білімгерлерге бұйымның: тұтыну мәні, пішін құрауы, материалды өңдеуі, технологиясы, эргономикасы, бұйымның безендірілуі, жасалған жылы, аймағы, шебері туралы мәліметтер берумен анықталған. Зерттеу барысында виртуалды мұражай әдісін қолдануға болашақ мұғалімді даярлаудың ұсынылып отырған мазмұны, моделі, бағдарламасы, әдістемесі практикада қолданудың ұтымдылығы эксперименттік тексеру нәтижелерін сараптау бойынша көрсетілген. Виртуалды мұражай әдісі арқылы болашақ мұғалімдерді даярлаудағы жаңа сапаны қалыптастырудың мазмұны мен көрсеткіштері, белгілері бойынша тұжырымдар ұсынылған.
Әдебиеттер тізімі
Ералин Қ.Е. Бейнелеу шығармаларын бағалау. – Алматы: Киберсмит, 2021. – 188 б.
Кузин В.С. Психология. – М.: Просвещение, 1982. – 358 с.
Bulut P., Uzun E.B. Sanal müzeler ve yaratıcı dramalar için atölye önerisi: Müze sınıfa geliyor! // Yaratıcı Drama Dergisi. – 2021. – №16 (1). – S. 131–156.
Demirel I.N. Öğretmen adaylarının müzelerdeki eğitim uygulamalarına ilişkin sınıf öğretmeni adaylarının öz yeterliliği // Olmak Abant Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi İzzet Baysal. – 2020. – №20 (1). – S. 585–604.
Elçi E., Uzunboylu H. Değerleri beslemek için evrensel ve kültürel bir değer ölçeği oluşturmak // Güney Afrika Eğitim Dergisi. – 2019. – №40 (1). – S. 1–8.
Erem E. Öğrencilerin okul öncesi eğitim müfredatında Müze Eğitimi Seçmeli Dersine ihtiyaç duyma konusundaki görüşlerini incelemek // Yaratıcı Drama Dergisi. – 2017. – №12 (2). – S. 31–42.
Islek D., Danceu I. Sanal bir eğitim ortamında uygulanan müze eğitimi deneyiminin gelecekteki öğretmenlerin görüşlerine etkisi // Revista de Cercetare si Interventie Sociala. – 2019. – №67. – S.114–125.
Karaşeva Z., Amirova A., Ageeva L., Cazdykbayeva M., Widullakızy E. İlkokul çağındaki çocuklarda öğrenme iletişimi becerilerini oluşturmak için gelecekteki profesyonellerin hazırlanması // Dünya Eğitim Teknolojileri Dergisi: Güncel konular, bağlantı kesildi. – 2021. – №13 (3). – S. 467–484.
Ulgener P., Minalay H., Ture A., Tugutlu V., Harper M.G. Lise öğrencilerinin sorunlu internet kullanımı ile COVID-19 pandemi sırasında öğrenme gecikmesi ile ilişkili davranışlar arasındaki ilişkiyi araştırmak // Okullarda Küresel Liderlik ve Danışmanlık Dergisi: Modern Perspektifler. – 2020. – №10 (3). – S. 142–156.
Valchak K., Kellary W., White M. Sanal müze sergileri // Bilgisayar. – 2006. – №39 (3). – S. 93–95.
Callaway C., Stock O., Dekoven E., Noy K., Citron Y., Dobrin Y. Enstrümantal Müzede mobil drama: Koordineli konuşmalar yoluyla grup konuşmalarını teşvik etmek // Yeni Hipermedia ve Multimedya İncelemesi. – 2012. – №18 (1-2). – S. 37–61.
Sar E., Sagkol T. Eğitim fakültelerinde müze eğitimi kursuna duyulan ihtiyaç hakkında // HAYEF Eğitim Dergisi. – 2013. – №10 (2). – S. 83–90.
Karaosmanoğlu G. Müzede yaratıcı drama ile öğrenme deneyimi: İstanbul Arkeoloji müzelerine bir örnek // Yaratıcı Drama Dergisi. – 2017. – №12 (2). – S. 43–62.
Georgiou D., Stefan L. Sanal Müzeler: Dijital çağda kültürel kimlikle çalışmak // Uluslararası Bilim Konferansı'nda e-öğrenme ve eğitim yazılımı. Ulusal Savunma Üniversitesi «Karol I». – 2018. – Cilt 4. – S. 463–470.
Callaway C., Stock O., Dekoven E., Noy K., Citron Y., Dobrin Y. Enstrümantal Müzede mobil drama: Koordineli konuşmalar yoluyla grup konuşmalarını teşvik etmek // Yeni Hipermedia ve Multimedya İncelemesi. – 2012. – №18 (1-2). – S. 37–61.
REFERENCES
Eralin Q.E. Beineleu shygarmalaryn bagalau [Evaluation of visual works]. – Almaty: Kibersmit, 2021. – 188 b. [in Kazakh]
Kuzin V.S. Psihologiia [Psychology]. – M.: Prosveshenie, 1982. – 358 s. [in Russian]
Bulut P., Uzun E.B. Sanal müzeler ve yaratıcı dramalar için atölye önerisi: Müze sınıfa geliyor! [Workshop proposal for virtual museums and creative dramas: The museum is coming to the classroom!] // Yaratıcı Drama Dergisi. – 2021. – №16 (1). – S. 131–156. [in Turkish]
Demirel I.N. Öğretmen adaylarının müzelerdeki eğitim uygulamalarına ilişkin sınıf öğretmeni adaylarının öz yeterliliği [The self-sufficiency of classroom teacher candidates regarding the educational practices of teacher candidates in museums] // Olmak Abant Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi İzzet Baysal. – 2020. – №20 (1). – S. 585–604. [in Turkish]
Elçi E., Uzunboylu H. Değerleri beslemek için evrensel ve kültürel bir değer ölçeği oluşturmak [Creating a universal and cultural value scale to nurture values] // Güney Afrika Eğitim Dergisi. – 2019. – №40 (1). – S. 1–8. [in Turkish]
Erem E. Öğrencilerin okul öncesi eğitim müfredatında Müze Eğitimi Seçmeli Dersine ihtiyaç duyma konusundaki görüşlerini incelemek [To examine students' views on the need for Museum Education Elective Course in preschool education curriculum] // Yaratıcı Drama Dergisi. – 2017. – №12 (2). – S. 31–42. [in Turkish]
Islek D., Danceu I. Sanal bir eğitim ortamında uygulanan müze eğitimi deneyiminin gelecekteki öğretmenlerin görüşlerine etkisi [The effect of museum education experience applied in a virtual educational environment on the opinions of future teachers] // Revista de Cercetare si Interventie Sociala. – 2019. – №67. – S.114–125. [in Turkish]
Karaşeva Z., Amirova A., Ageeva L., Cazdykbayeva M., Widullakızy E. İlkokul çağındaki çocuklarda öğrenme iletişimi becerilerini oluşturmak için gelecekteki profesyonellerin hazırlanması [Preparation of future professionals to build learning communication skills in primary school aged children] // Dünya Eğitim Teknolojileri Dergisi: Güncel konular, bağlantı kesildi. – 2021. – №13 (3). – S. 467–484. [in Turkish]
Ulgener P., Minalay H., Ture A., Tugutlu V., Harper M.G. Lise öğrencilerinin sorunlu internet kullanımı ile COVID-19 pandemi sırasında öğrenme gecikmesi ile ilişkili davranışlar arasındaki ilişkiyi araştırmak [To investigate the relationship between problematic internet use of high school students and behaviors associated with learning Deceleration during the COVID-19 pandemic] // Okullarda Küresel Liderlik ve Danışmanlık Dergisi: Modern Perspektifler. – 2020. – №10 (3). – S. 142–156. [in Turkish]
Valchak K., Kellary W., White M. Sanal müze sergileri [Virtual museum exhibitions] // Bilgisayar. – 2006. – №39 (3). – S. 93–95. [in Turkish]
Callaway C., Stock O., Dekoven E., Noy K., Citron Y., Dobrin Y. Enstrümantal Müzede mobil drama: Koordineli konuşmalar yoluyla grup konuşmalarını teşvik etmek [Mobile drama at the Instrumental Museum: Encouraging group conversations through coordinated conversations] // Yeni Hipermedia ve Multimedya İncelemesi. – 2012. – №18(1-2). – S. 37–61. [in Turkish]
Sar E., Sagkol T. Eğitim fakültelerinde müze eğitimi kursuna duyulan ihtiyaç hakkında [About the need for a museum education course in faculties of education] // HAYEF Eğitim Dergisi. – 2013. – №10 (2). – S. 83–90. [in Turkish]
Karaosmanoğlu G. Müzede yaratıcı drama ile öğrenme deneyimi: İstanbul Arkeoloji müzelerine bir örnek [Learning experience with creative drama at the museum: an example of Istanbul Archaeological museums] // Yaratıcı Drama Dergisi. – 2017. – №12 (2). – S. 43–62. [in Turkish]
Georgiou D., Stefan L. Sanal Müzeler: Dijital çağda kültürel kimlikle çalışmak [Virtual Museums: Working with cultural identity in the digital age] // Uluslararası Bilim Konferansı'nda e-öğrenme ve eğitim yazılımı. Ulusal Savunma Üniversitesi «Karol I». – 2018. – Cilt 4. – S. 463–470. [in Turkish]
Callaway C., Stock O., Dekoven E., Noy K., Citron Y., Dobrin Y. Enstrümantal Müzede mobil drama: Koordineli konuşmalar yoluyla grup konuşmalarını teşvik etmek [Mobile drama at the Instrumental Museum: Encouraging group conversations through coordinated conversations] // Yeni Hipermedia ve Multimedya İncelemesi. – 2012. – №18 (1-2). – S. 37–61. [in Turkish]
