КӨНЕ ТҮРКІ ЖӘНЕ ҚАЗІРГІ ҚЫПШАҚ ТІЛДЕРІНДЕГІ СЫН ЕСІМ ЖҰРНАҚТАРЫ
Кілт сөздер:
түркі тілдері, көне түркі жазба ескерткіштері, қыпшақ тобы тілдері, морфология, сын есім, сөзжасам, сын есім жұрнақтары.Аңдатпа
Мақала VІ–ІХ ғасыр түркі жазба ескерткіштері мен қазіргі қыпшақ тобына жататын тілдердегі сын есім жұрнақтарының сабақтастығын, құрылымдық-мағыналық сәйкестіктері мен ерекшеліктерін анықтауға бағытталған. Қыпшақ тобындағы қазақ, қарақалпақ, қырғыз, башқұрт, татар тілдеріндегі сын есім жұрнақтарының салыстырмалы сипаттамасы жасалып, қосымша морфемалардың даму ерекшеліктері айқындалады. Сын есім жасайтын қосымшалардың дамуы мен варианттарының қалыптасуы көне түркі жазба ескерткіштері тіліндегі қосымшалармен салыстырыла талданады.
Әдебиеттер тізімі
Қазақ грамматикасы. – Астана: Астана полиграфия, 2002. –783 б.
Айдаров Ғ. Тоникуқ ескерткішінің тілі (VІІІ ғасыр). – Алматы: Қазақстан, 2000. –120 б.
Есенқұлов А. Көне түркі жазба ескерткіштеріндегі қосымшалар. – Алматы: Ғылым, 1976. – 240 б.
Кононов А.Н. Грамматика языка тюркских рунических памятников (VІІ–ІХ вв.). – Ленинград: Наука,1980. –256 с.
Дмитриев Н.К. Грамматика башкирского языка. – М.-Л.: Издательство АН СССР, 1948. – 275 с.
Әбілқасымов Б. Әбілғазы ханның Түркі Шежіресі. – Алматы: Арыс, 2001. – 243 б.
Қадырғали Жалайыр. Шежірелер жинағы. – Алматы: Қазақстан, 1997. – 246 б.
Өмірбаев Е., Үсенбаева Ш. Ескі қазақ жазба ескерткіштері лексикасында көне түркілік қабат // Ясауи университетінің хабаршысы. – 2019. – №1 (111). – Б. 212–218.
Левитская Л.С. Историческая морфология чувашского языка. – М.: Наука, 1976. – 207 с.
Юнусалиев Б.М. Киргизская лексикология. – Ч.1. – Фрунзе: Киргиз уч.пед.из, 1959. – 320 с.
Томанов М. Тіл тарихы туралы зерттеулер. – Алматы: Ғылым, 2002. – 614 б.
Севортян Э.В. Аффиксы именного словообразования в азербайджанском языке. – М.: Наука, 1966. – 436 с.
