ҚҰРЫЛЫМДЫҚ БОЛАТ 40ХН БЕТІНІҢ МИКРОҚАТТЫЛЫҒЫН АРТТЫРУ ҮШІН ТЕРМОЦИКЛДІ ЭЛЕКТРОЛИТ-ПЛАЗМАНЫ ӨҢДЕУ ӘДІСІ
33 30
Кілт сөздер:
электролитно-плазменная обработка, конструкционная сталь, термоциклическая электролитно-плазменная обработка, микротвёрдость, электроразрядные явления, среднеуглеродистая легированная сталь, микроструктураАңдатпа
Мақалада 40ХН конструкциялық болатының микроқаттылығын жақсарту үшін термостикалық электролитті-плазмалық өңдеу әдісінің технологиялық режимдерін әзірлеу нәтижелері ұсынылған. Әдіс электролитті-плазмалық циклдық әсердің үйлесіміне негізделген, бұл материалдың эксплуатациялық сипаттамаларын тиімді жақсартуға мүмкіндік береді. Термостикалық электролитті-плазмалық өңдеу материал бетіне кешенді әсер ету болып табылады, ол термиялық циклдарды, электролитті өңдеуді және плазмалық әсерді қамтиды. Өңдеу процесінде болаттың бет құрылымы өзгеріп, тығыз оксидті және карбидті қабықша пайда болады, бұл оның қаттылығы мен тозуға төзімділігін айтарлықтай арттырады. Процесс қыздыру және салқындату циклдарының плазмалық өңдеу жағдайларында кезектесуімен жүзеге асырылады, бұл болаттың беріктігін айтарлықтай арттыруға ықпал етеді. Эксперименттік зерттеулер термостикалық электролитті-плазмалық өңдеуден кейін 40ХН болатының бетінің микроқаттылығы шамамен 4,5 есеге артатынын көрсетті. Жұмыстың нәтижелері конструкциялық материалдардың механикалық қасиеттерін жақсарту үшін ұсынылған әдістің тиімділігін растайды, бұл әдіс түрлі салаларда, оның ішінде машина жасау және энергетика салаларында қолданылатын материалдардың сенімділігі мен қызмет мерзімін арттыру үшін жаңа мүмкіндіктер ашады. Термостикалық электролитті-плазмалық өңдеу әдісі конструкциялық материалдардың қасиеттерін жақсарту үшін тиімді және перспективалы әдіс болып табылады.
Әдебиеттер тізімі
Сулюбаева Л.Г., Рахадилов Б.К., Бердімуратов Н.Е., Сатбаева З.А. (2023). Исследование современного состояния и технологических возможностей способа электролитно-плазменной химико-термической обработки сталей. Вестник НЯЦ РК, 3, 182-191. https://doi.org/10.52676/1729-7885-2023-3-182-191
Satbayeva Z., Rakhadilov B.K., Turar Z., Berdimuratov N., Baizhan D., Maulit A. (2024). Surface Modification of Chromium–Nickel Steel by Electrolytic Plasma Nitriding Method. Crystals, 14(9), 759. https://doi.org/10.3390/cryst14090759