Yûnus Emre’nin Cennet ve Cehennem Algısına Yönelik Eleştiriler Üzerine Bir Değerlendirme

15 138

Özet

Yûnus Emre (ö. 720/1320?) şiirlerinde, Allah rızasını kazanmayı ve Hakk’a duyulan muhabbeti her türlü dünyevî ve uhrevî menfaatin ötesinde konumlandırmıştır. İbadetlerinde ihlası esas alarak cennet arzusunu ve cehennem korkusunu geri planda tutmuş, bu tür beklentilerin ilahî aşkın safiyetini zedeleyeceğini savunmuştur. Ancak bu yaklaşımı, bazı çevrelerce cenneti küçümsediği ve cehennem azabını önemsemediği şeklinde eleştirilmiştir. Bu makale, Yûnus Emre’nin cennet konusundaki şiirlerini ele alarak onun sözlerinin bağlamını tasavvufî perspektiften değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Öncelikle cennet ve cehennem kavramlarının dinler tarihindeki konumu ele alınacak, ardından benzer eleştirilerle karşılaşan diğer sûfîlerin görüşleri incelenecektir. Son olarak Yûnus’un ilgili mısraları, tasavvufî anlam dünyası çerçevesinde tahlil edilerek eleştirilere cevap verilecektir. Çalışmanın temel motivasyonu, ortaöğretim ders kitaplarında Yûnus’un bazı dizelerinin sansürlenmesi ve bu bağlamda ortaya çıkan tartışmalara ışık tutmaktır. Nitel araştırma yöntemi benimsenerek literatür taraması yapılmış, Yûnus Emre’nin eserleri ve diğer sûfîlerin benzer eleştirilere maruz kalan sözleri bağlamları içinde analiz edilmiştir.