Себептері мен салдарлары тұрғысынан Хз. Пайғамбардың Меккеден Мәдинаға хижреті

31 25

Аңдатпа

Хз. Пайғамбардың (с.а.у.) Меккеден Мәдинаға хижреті – ислам тарихындағы ең маңызды оқиғалардың бірі саналады. Бұл оқиға 622 жылы орын алып, мұсылман қауымы үшін жаңа дәуірдің басталуын білдірді. Хижреттің негізгі себебі – мұсылмандардың Меккеде өз діндерін еркін ұстана алмауы еді. Он үш жыл бойы исламға шақыру көпқұдайшылдардың қатаң қарсылығына тап болып, мұсылмандар қысым мен зұлымдыққа ұшырады. Осыған байланысты Хз. Пайғамбар (с.а.у.) Мәдинаға қоныс аударуға шешім қабылдады. Мәдина хижрет орны ретінде бірнеше себепке байланысты таңдалды. Біріншіден, қалада араб және яһуди тайпалары арасында ұзақ уақыттан бері жалғасқан дұшпандық қарым-қатынастар бір орталықтан басқарылатын биліктің қажеттілігін тудырды. Екіншіден, Хз. Пайғамбардың (с.а.у.) Мәдинадағы Хазраж тайпасымен туыстық байланысы болды. Үшіншіден, Ақаба серттері нәтижесінде мәдиналықтар исламды қабылдап, Хз. Пайғамбарды (с.а.у.) қолдауға дайын екенін білдірді. Бұған қоса, Мәдинаның Меккеге салыстырмалы түрде жақын орналасуы да маңызды факторлардың бірі болды. Хижрет кезінде Хз. Пайғамбар (с.а.у.) жан-жақты жоспарланған сақтық шараларын қолданды. Ол түнде сапар шегіп, аз белгілі бағыттарды таңдады және сенімді жолбасшының көмегіне жүгініп, Мәдинаға қауіпсіз жетті. Хижрет ислам тарихындағы ғана емес, жалпы әлем тарихындағы маңызды бетбұрыстардың бірі болды. Мұсылмандар өз діндерін еркін ұстануға мүмкіндік алды. Мәдинада Хз. Пайғамбар (с.а.у.) мұһажирлер мен ансарлар арасында бауырластық орнатып, Мәдина келісімінің негізінде жаңа ислам мемлекетін құрды. Хижрет ислам өркениетінің негізін қалап, діннің таралуына ықпал етті. Бұл мақалада хижреттің себептері мен салдарлары классикалық дереккөздер мен ғылыми зерттеулер негізінде қарастырылады.