Қазақстан мен Түркиядағы жоғары білім беру жүйесін салыстырмалы педагогикалық талдау
39 34
Кілт сөздер:
жоғары білім, салыстырмалы педагогика, Қазақстандағы жоғары білім, Түркиядағы білім, Болон процесі, салыстырмалы талдау.Аңдатпа
Түркия мен Қазақстанның жоғары білім беру жүйесіне салыстырмалы педагогикалық талдау жүргізілді. Осы елдердің жоғары білім беру жүйесінің құрылымында трансформациялық компоненттердің ұқсастығы мұқият байқалды. Бұл елдерде жоғары білім беру жүйесі 3 негізгі дәрежеден тұрады: бакалавриат, магистратура және докторантура. Зерттеу шарттары ұқсас. Әр жүйенің бірегейлігі себебінен қазақстандық білім беру жүйесінде көптеген ерекше компоненттер бар. Бұл елдердің қалыптасуының мәні – даму тәсілі, жоспарды жүзеге асыру, прогресті мойындау және идеалды болашақ құру. Негізгі көңіл бөлетін нәрсе, бұл елдерге кәсіби дайындалған және білікті мамандар қажет, өйткені олар өз экономикасын дамытуы керек.
Егер біз дамыған елдердің білім беру жүйесін қарастыратын болсақ, онда бұл жүйе толығымен декоммунизацияланған көп сатылы, оның ішінде жоғарыдан кейінгі білім саласы осы кезеңдер арасындағы тікелей байланыс барысындағы өзгешіліктер бар деген қорытынды жасауға болады.
Әр түрлі елдердің білім беру жүйелеріне салыстырмалы талдау жүргізе отырып, жоғары білімге қомақты инвестициялар тарту мен кейінгі нәтижелер арасындағы байланысты декоммунизациялау мәселесі қарастырылады.
Нормативтік құқықтық актілер мен ғылыми әдебиеттерді талдау нәтижесінде халықаралық білім беру жүйесінде жоғары білім беруді жақсарту стратегиялары айқындалды. Қазақстанның жоғары білім беру жүйесінің ерекшеліктері белгіленді, оны жетілдірудің негізгі тенденциялары мен принциптері айқындалды. Түрік жоғары білім беру жүйесінің қалыптасу және даму кезеңдері анықталып, салыстырылды.
Әдебиеттер тізімі
Zholdasbekov A.A., Zholdasbekova B.A., Abitiarova A.A., Balabekov A.T. Alptekin Zeinel, Fomina T., Sakenov Zh. Pedagogical technologies for formation of the healthy life-style of students // Espacios. Education. – 2018. – Vol.39(№21). – P. 37–56.
Джонстон Д.Брюс. Высшее образование в США в 2000 г. // Перспективы. Вопросы образования. – 1992. – №3. – C. 9–20.
Зарубежные системы образования (США, Япония, Великобритания, ФРГ, Франция) / Под ред. Ю.Г. Круглова. – М.: МГОПУ, 1996. – 216 с.
Кусаинов А.К., Анарбек Н. Система образования Германии // Вестник АПН Казахстана. – 2009. – №1(28). – С. 70–83.
Рaзвитиe нaциoнaльнoй cиcтeмы oцeнки кaчecтвa oбрaзoвaния: oтчeт o НИР (зaключитeльный) / Нaциoнaльный цeнтр гocудaрcтвeнных cтaндaртoв oбрaзoвaния и тecтирoвaния: рук. Бaлыкбaeв, Т.O. – Aлмaты, 2005. – 120 c. – Библиoгр.: c. 119-120. – № ГР 0104РК0014. – Инв. № 0205РК00663.
Анарбек Н. Сравнительное образование в Казахстане: вектор развития // Вестник КазНУ. – 2011. – №3(34). – С. 43–50.
McBurnie G. Pursuing Internationalization as a Means to Advance the Academic Mission of the University: an Australian Case Study // Higher Education in Europe. – 2011. – Vol. XXV. №1. – P. 63–75.
Ұлттық білім беру жүйелері: жалпы сипаттамасы мен құрылымы. – Aлмaты: РOНД, 2004. – 160 б.
Жолдасбеков А.А. Студенттерге зияткерлік тәрбие беру // Қазақстан ғылымы және өмірі. – 2018. – №1/2 (55). – C. 110–114.
Mu-Hsuan Huang. Opening the black box of QS World University Rankings // Research Evaluation. – 2012. – Vol. 21, Iss. 1. – P. 71–78.
David A. Turner. World class universities and international rankings // Ethics in science and environmental politics. – 2013. Vol. 13. P. 167–176.
Стародубцев И.И. Трансформирующаяся Турция. – М.: ИБВ; МГИМО, 2011. – 255 c.
Bologna Process. National Reports 2005-2007: Turkey. [Electronic resource]. URL: http://www.aic.lv/ace/ace_disk/2005_07/Nat_reps/TurkeyNatRep10Jan07.pdf [date of access 13.04.2024]
REFERENCES
Zholdasbekov A.A., Zholdasbekova B.A., Abitiarova A.A., Balabekov A.T. Alptekin Zeinel, Fomina T., Sakenov Zh. Pedagogical technologies for formation of the healthy life-style of students // Espacios. Education. – 2018. – Vol.39(№21). – P. 37–56.
Djonston D.Brius. Vysshee obrazovanie v SShA v 2000 g. [Higher education in the USA in 2000] // Perspektivy. Voprosy obrazovania. – 1992. – №3. – C. 9–20. [in Russian]
Zarubejnye sistemy obrazovania (SShA, Japonia, Velikobritania, FRG, Francia) [Foreign education systems (USA, Japan, Great Britain, Germany, France)] / Pod red. Iu.G. Kruglova. – M.: MGOPU, 1996. – 216 s. [in Russian]
Kusainov A.K., Anarbek N. Sistema obrazovania Germanii [The German education system] // Vestnik APN Kazahstana. – 2009. – №1(28). – S. 70–83. [in Russian]
Razvitie nacionalnoi sistemy ocenki kachectva obrazovania: otchet o NIR (zakliuchitelnyi) [Development of the national education quality assessment system: research report (final)] / Nacionalnyi centr gocudarstvennyh standartov obrazovania i testirovania: ruk. Balykbaev, T.O. – Almaty, 2005. – 120 c. – Bibliogr.: c. 119-120. – № GR 0104RK0014. – Inv. № 0205RK00663. [in Russian]
Anarbek N. Sravnitelnoe obrazovanie v Kazahstane: vektor razvitia [Comparative education in Kazakhstan: a vector of development] // Vestnik KazNU. – 2011. – №3(34). – S. 43–50. [in Russian]
McBurnie G. Pursuing Internationalization as a Means to Advance the Academic Mission of the University: an Australian Case Study // Higher Education in Europe. – 2011. – Vol. XXV. №1. – P. 63–75.
Ulttyq bіlіm beru juielerі: jalpy sipattamasy men qurylymy [National Education Systems: general characteristics and structure]. – Almaty: ROND, 2004. – 160 b. [in Kazakh]
Joldasbekov A.A. Studentterge ziatkerlіk tarbie beru [Intellectual education of students] // Qazaqstan gylymy jane omіrі. – 2018. – №1/2 (55). – C. 110–114. [in Kazakh]
Mu-Hsuan Huang. Opening the black box of QS World University Rankings // Research Evaluation. – 2012. – Vol. 21, Iss. 1. – P. 71–78.
David A. Turner. World class universities and international rankings // Ethics in science and environmental politics. – 2013. – Vol. 13. – P. 167–176.
Starodubcev I.I. Transformiruiushaiasia Turcia [The Transforming Turkey]. – M.: IBV; MGIMO, 2011. – 255 c. [in Russian]
Bologna Process. National Reports 2005-2007: Turkey. [Electronic resource]. URL: http://www.aic.lv/ace/ace_disk/2005_07/Nat_reps/TurkeyNatRep10Jan07.pdf [date of access 13.04.2024]
