ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ТӘЖІРИБЕ БАРЫСЫНДА СТУДЕНТТЕРДІҢ ЗЕРТТЕУ ӘРЕКЕТТЕРІН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУҒА ДАЙЫНДЫҒЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУ
22 63
Кілт сөздер:
зерттеушілік дағдылар, педагогикалық тәжірибе, зерттеушілік біліктілік, зерттеушілік құзыреттілік, зерттеу сабағы.Аңдатпа
Мақалада студенттердің зерттеушілік қабілеттерін қалыптастырудағы мәселелердің тұтас кешені қарастырылып, тәжірибеден өту барысында зерттеу құзыреттілігінің тиімділігін арттыру жолдары ұсынылған. Павлодар қаласының мектептерінде болашақ физика мұғалімдерінің практикадан өту барысында зерттеушілік жұмыс жүргізу үшін дайындығын қалыптастыру үдерісі сипатталған. Заманауи білім беру ортасында студенттерді педагогикалық тәжірибеге дайындаудың кезеңдік жоспары ұсынылған.
Бұл мақаланың өзектілігі – педагогикалық жоғары оқу орындарының студенттерін мектеп оқушыларымен ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастыруға және жүргізуге дайындау қажеттілігінің маңыздылығы.
Зерттеудің мақсаты: педагогикалық практика өту барысында студенттерді мектепте ғылыми-зерттеу іс-әрекетін жүргізуге дайындау. Болашақ мұғалімдердің зерттеушілік дағдыларын дамытудың негізгі белгілері, біздің ойымызша, зерттеу әрекетінің элементтерімен болатын сабақты құра білу; зерттеу жоспарын құру; шығармашылық сабақ пен үйге зерттеу тапсырмаларын дайындау; оқушылардың физика пәнінен білім деңгейін арттыру және зерттеушілік дағдыларын дамыту. Және мақалада студенттердің педагогикалық қабілеттері мен кәсіби маңызды тұлғалық қасиеттерін аша отырып, зерттеушілік дағдыларды жүзеге асыруға дайындық кезеңдері қарастырылған.
Әдебиеттер тізімі
Бычкова А.С., Куровский В.Н., Румбешта Е.А. Обучение студентов организации исследовательской деятельности учащихся на уроках физики // Вестник ТГПУ. – 2014. – №11 (152). – С. 182–185.
Аёшин В.В. Подготовка будущего учителя физики к деятельности по формированию исследовательских способностей учащихся // Вестник Красноярского государственного педагогического университета им. В.П. Астафьева. – 2011. – Т. 1. – №3. – С. 9–14.
Lingbiao G.Watkins D. Identifying and assessing the conceptions of teaching of secondary school physics teachers in China // British Journal of Educational Psychology. – 2001. – Vol. 71(3). – P. 443–469. https://doi.org/10.1348/000709901158613
Агибова И.М., Беджанян М.А., Федина О.В. Технология формирования профессиональных компетенций будущих учителей физики // Вестник Северо-Кавказского федерального университета. – 2022. – №4. – С. 180–188. https://doi.org/10.1348/000709901158613
Kolinets H. Psychological mechanisms of development of mathematical research abilities’ components in schoolchildren // Humanitarium. – 2019. – Т. 43. – №. 1. – С. 75-84. https://doi.org/10.31470/2308-5126-2019-43-1-75-84
Chusni M., Zakwandi R., Hasanah A. Scientific Literacy: How is it Evolved to Pre-Service Physics Teacher? // Jurnal Ilmiah Pendidikan Fisika Al-Biruni. – 2018. – №7(2). – P. 219–226. http://dx.doi.org/10.24042/jipfalbiruni.v7i2.2781
Mykyteichuk K. et al. Future Teacher Training for Work in the Inclusive Education Framework // Revista Romaneasca Pentru Educatie Multidimensionala. – 2022. – Т. 14. – №2. – P. 244–256. https://doi.org/10.18662/rrem/14.2/578
Бажук О.В., Берестовская Л.П., Мерецкая Т.В. Формирование готовности студентов педагогического вуза к профессиональному самообразованию // Перспективы науки и образования. – 2022. – №1 (55). – С. 111–129.
Сыдыкбаева А.Д. Формирование исследовательской компетентности будущего учителя начальных классов: дис. ... док. PhD. – Алматы, 2016. – 201 c.
Сычкова Н.В. Формирование у будущих учителей умений исследовательской деятельности в условиях классического университета: дис. … док. пед. наук. – Магнитогорск, 2002. – 354 c.
Зикирова Г.А. Средства исследовательской деятельности при формировании исследовательской компетентности бакалавра // Бюллетень науки и практики. – 2020. – Т. 6. №8. – С. 272–276. https://doi.org/10.33619/2414-2948/57/32
Андриянова М.Е. Формирование исследовательских компетенций у бакалавров психолого-педагогического образования на педагогической практике // Личность, семья и общество: вопросы педагогики и психологии. – 2015. – №12 (57). – С. 141–146.
Арынова К.Ш., Жусупова Л.А,, Изтай Б.Б., Еспенбетова Ш.О. Педагогикалық практиканы өткізудің маңызы және ұйымдастыру мәселелері // Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Жаратылыстану-география ғылымдары» сериясы. – 2022. – №4(74). – Б. 45–58. https://doi.org/10.51889/1728-8975.2022.74.4.007
Календарный график прохождения профессиональной практики студентов 6В01520 «Физика». [Электронный ресурс]. URL: https://ppu.edu.kz/doc/ucheb-praktika/%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%BD%D1%8B%D0%B9%20%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D0%BA%20%D0%9E%D1%87%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B8%202020-2021.doc (дата обращения: 19.03.2023)
«Білім туралы» Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі №319-III Заңы (04.07.2018 жылғы №171-VI өзгерістер мен толықтырулармен). [Электронды ресурс]. URL: https://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z070000319 (қаралған күні: 19.03.2023)
Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында оқытудың кредиттік технологиясы бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2011 жылғы 20 сәуірдегі №152 бұйрығы. [Электронды ресурс]. URL: https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1100006976/links (қаралған күні: 19.03.2023)
Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидаларын бекіту туралы. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 30 қазандағы №595 бұйрығы. [Электронды ресурс]. URL: https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1800017657 (қаралған күні: 19.03.2023)
Ә. Марғұлан ат. Павлодар педагогикалық университетінің «6В1520 Физика» бойынша оқу бағдарламасы. [Электронды ресурс]. URL: https://ppu.edu.kz/doc/010221/%D0%9E%D0%9F%206%D0%921520-%D0%A4%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0%202021%D0%B3 pdf (қаралған күні: 19.03.2023)
Шмульская Л.С., Мамаева С.В. Учебная практика как инструмент формирования исследовательских умений бакалавра педагогического образования // Проблемы современного педагогического образования. – 2018. – №60-4. [Электронды ресурс]. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/uchebnaya-praktika-kak-instrument-formirovaniya-issledovatelskih-umeniy-bakalavra-pedagogicheskogo-obrazovaniya (дата обращения: 19.03.2023) 20. Жиркова З.С. Педагогическая практика студентов – подготовка к основным видам профессиональной деятельности // Фундаментальные исследования. – 2012. – №6-2. – С. 360–364. [Электронный ресурс]. URL: https://fundamental-research.ru/ru/article/view?id=29992 (дата обращения: 19.03.2023). 21. Дзидзоева С.М. Развитие исследовательских компетенций студентов-бакалавров в процессе педагогической практики (монография) // Научное обозрение. Реферативный журнал. – 2016. – №5. – С. 35–36.
Чумичева Р.М. Формирование исследовательских компетенций у студентов в процессе педагогической практики // Вестник НВГУ. – 2009. – №3. [Электронный ресурс]. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/formirovanie-issledovatelskih-kompetentsiy-u-studentov-v-protsesse-pedagogicheskoy-praktiki (дата обращения: 27.03.2023)
Никитина Л.А. Диагностика качества методической подготовки будущего учителя по результатам педагогической практики // Известия ВГПУ. – 2016. – №5 (109). – С. 59–63.
REFERENCES
Bychkova A.S., Kurovskiy V.N., Rumbeshta E.A. Obuchenie studentov organizacii issledovatelskoi deiatelnosti uchashihsia na urokah fiziki [Teaching students the organization of research activities of students in physics lessons] // Vestnik TGPU. – 2014. – №11 (152). – S. 182–185. [in Russian]
Aioshin V.V. Podgotovka budushego uchitelia fiziki k deiatelnosti po formirovaniu issledovatelskih sposobnostei uchashihsia [Preparing a future physics teacher for activities to form the research abilities of students] // Vestnik Krasnoiarskogo gosudarstvennogo pedagogicheskogo universiteta im. V.P. Astafieva. – 2011. – T. 1. – №3. – S. 9–14.
Lingbiao G.Watkins D. Identifying and assessing the conceptions of teaching of secondary school physics teachers in China // British Journal of Educational Psychology. – 2001. – Vol. 71(3). – P. 443–469. https://doi.org/10.1348/000709901158613
Agibova I.M., Bedjanian M.A., Fedina O.V. Tehnologia formirovania professionalnyh kompetenciy budushih uchitelei fiziki [Technology for the formation of professional competencies of future teachers of physics] // Vestnik Severo-Kavkazskogo federalnogo universiteta. – 2022. – №4. – S. 180–188. https://doi.org/10.37493/2307-907X.2022.4.20 [in Russian]
Kolinets H. Psychological mechanisms of development of mathematical research abilities’ components in schoolchildren // Humanitarium. – 2019. – Т. 43. – №. 1. – С. 75-84. https://doi.org/10.31470/2308-5126-2019-43-1-75-84
Chusni M., Zakwandi R., Hasanah A. Scientific Literacy: How is it Evolved to Pre-Service Physics Teacher? // Jurnal Ilmiah Pendidikan Fisika Al-Biruni. – 2018. – №7(2). – P. 219–226. http://dx.doi.org/10.24042/jipfalbiruni.v7i2.2781
Mykyteichuk K. et al. Future Teacher Training for Work in the Inclusive Education Framework // Revista Romaneasca Pentru Educatie Multidimensionala. – 2022. – Т. 14. – №2. – P. 244–256. https://doi.org/10.18662/rrem/14.2/578
Bazhuk O.V., Berestovskaia L.P., Mereckaia T.V. Formirovanie gotovnosti studentov pedagogicheskogo vuza k professionalnomu samoobrazovaniu [Formation of readiness of students of a pedagogical university for professional self-education] // Perspektivy nauki i obrazovania. – 2022. – №1(55). – S. 111–129. [in Russian]
Sydykbaeva A.D. Formirovanie issledovatelskoi kompetentnosti budushego uchitelia nachalnyh klassov [Formation of research competence of the future primary school teacher]: dis. ... dok. PhD. – Almaty, 2016. – 201 c. [in Russian]
Sychkova N.V. Formirovanie u budushih uchitelei umeniy issledovatelskoi deiatelnosti v usloviah klassicheskogo universiteta [Formation of research skills in future teachers in a classical university]: dis. … dok. ped. nauk. – Magnitogorsk, 2002. – 354 s. [in Russian]
Zikirova G. Sredstva issledovatelskoi deiatelnosti pri formirovanii issledovatelskoi kompetentnosti bakalavra [Means of Research Activity in the Formation of Bachelor’s Research Competence] // Bulleten nauki i praktiki. – 2020. T. 6. №8. – С. 272–276. https://doi.org/10.33619/2414-2948/57/32 [in Russian]
Andriianova M.E. Formirovanie issledovatelskih kompetenciy u bakalavrov psihologo-pedagogicheskogo obrazovania na pedagogicheskoi praktike [Formation of research competencies in bachelors of psychological and pedagogical education in pedagogical practice] // Lichnost, semia i obshestvo: voprosy pedagogiki i psihologii. – 2015. – №12 (57). – S. 141–146. [in Russian]
Arynova K.Sh., Jusupova L.A., Iztai B.B., Espenbetova Sh.O. Pedagogikalyq praktikany otkіzudіn manyzy jane uiymdastyru maselelerі [The significance and organizational issues of conducting pedagogical practice] // Abai atyndagy QazUPU-nіn Habarshysy, «Jaratylystanu-geografia gylymdary» seriasy. – 2022. – №4(74). – B. 45–58. https://doi.org/10.51889/1728-8975.2022.74.4.007 [in Kazakh]
Kalendarnyi grafik prohojdenia professionalnoi praktiki studentov 6V01520 «Fizika» [The calendar schedule of the students' professional practice is 6B01520 “Physics”]. [Electronic resource]. URL: https://ppu.edu.kz/doc/ucheb-praktika/%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%BD%D1%8B%D0%B9%20%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D0%BA%20%D0%9E%D1%87%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B8%202020-2021.doc (date of access: 19.03.2023) [in Russian]
«Bіlіm turaly» Qazaqstan Respublikasynyn 2007 jylgy 27 shіldedegі №319-III Zany. (04.07.2018 jylgy №171-VI ozgerіster men tolyqtyrularmen) [Law of the Republic of Kazakhstan dated July 27, 2007 No. 319-III “On education” (with amendments and additions No. 171-VI of 04.07.2018)]. [Electronic resource] https://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z070000319_ (date of access: 19.03.2023) [in Kazakh]
Jogary jane (nemese) jogary oqu ornynan keiіngі bіlіm beru uiymdarynda oqytudyn kredittіk tehnologiasy boiynsha oqu procesіn uiymdastyru qagidalaryn bekіtu turaly. Qazaqstan Respublikasy Bіlіm jane gylym ministrіnіn 2011 jylgy 20 sauіrdegі №152 buirygy [On approval of the rules for organizing the educational process on credit technology of training in organizations of higher and (or) postgraduate education. Order of the minister of Education and science of the Republic of Kazakhstan dated April 20, 2011 No. 152]. [Electronic resource]. URL: https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1100006976/links (date of access: 19.03.2023) [in Kazakh]
Jogary jane jogary oqu ornynan keiіngі bіlіm beru uiymdary qyzmetіnіn ulgіlіk qagidalaryn bekіtu turaly. Qazaqstan Respublikasy Bіlіm jane gylym ministrіnіn 2018 jylgy 30 qazandagy №595 buirygy [On approval of standard rules for the activities of organizations of higher and postgraduate education. Order of the minister of Education and science of the Republic of Kazakhstan dated October 30, 2018 No. 595]. [Electronic resource]. https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1800017657 (date of access: 19.03.2023) [in Kazakh]
A. Margulan at. Pavlodar pedagogikalyq universitetіnіn «6B1520 Fizika» boiynsha oqu bagdarlamasy [A. Margulan. Training program of Pavlodar Pedagogical University “6B1520 Physics”]. [Electronic resource]. https://ppu.edu.kz/doc/010221/%D0%9E%D0%9F%206%D0%921520-%D0%A4%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0%202021%D0%B3.pdf (date of access: 19.03.2023) [in Kazakh]
Shmulskaia L.S., Mamaeva S.V. Uchebnaia praktika kak instrument formirovania issledovatelskih umeniy bakalavra pedagogicheskogo obrazovania [Educational practice as a tool for developing research skills of a bachelor of pedagogical education] // Problemy sovremennogo pedagogicheskogo obrazovania. – 2018. – №60-4. [Electronic resource]. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/uchebnaya-praktika-kak-instrument-formirovaniya-issledovatelskih-umeniy-bakalavra-pedagogicheskogo-obrazovaniya (date of access: 19.03.2023) [in Russian]
Jirkova Z.S. Pedagogicheskaia praktika studentov – podgotovka k osnovnym vidam professionalnoi deiatelnosti [Pedagogical practice of students – preparation for the main types of professional activities] // Fundamentalnye issledovania. – 2012. – №6-2. – S. 360–364. [Electronic resource]. URL: https://fundamental-research.ru/ru/article/view?id=29992 (date of access: 19.03.2023) [in Russian]
Dzidzoeva S.M. Razvitie issledovatelskih kompetenciy studentov-bakalavrov v processe pedagogicheskoi praktiki (monografia) [Development of research competencies of undergraduate students in the process of teaching practice (monograph)] // Nauchnoe obozrenie. Referativnyi jurnal. – 2016. – №5. – S. 35–36. [in Russian]
Chumicheva R.M. Formirovanie issledovatelskih kompetenciy u studentov v processe pedagogicheskoi praktiki [Formation of research competencies among students in the process of teaching practice] // Vestnik NVGU. – 2009. – №3. [Electronic resource]. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/formirovanie-issledovatelskih-kompetentsiy-u-studentov-v-protsesse-pedagogicheskoy-praktiki (date of access: 27.03.2023) [in Russian]
Nikitina L.A. Diagnostıka kachestva metodicheskoi podgotovki budushego uchitelia po rezultatam pedagogicheskoi praktiki [Diagnostics of the quality of methodological training of the future teacher based on the results of pedagogical practice] // Izvestia VGPU. – 2016. – №5 (109). – S. 59–63. [in Russian]
