Nizami Gencevi‟nin Manevi Hümanistik Eğitim Anlayışının Özellikleri

Özet

Bu makalede, Nizami Gencevi‘nin eğitim anlayıĢındaki etik görüĢleri ele alınmıĢtır. Büyük Azerbaycan Ģairi ve düĢünürünün dünya maneviyat tarihindeki yeri ve rölü dile getirilmiĢtir. Toplumdaki her bireyin manevi geliĢmesine ve hümanistik yolda ilerlemesine katkıda bulunan Nizami‘nin manzum eserlerinin özellikleri ve özgünlüğü analiz edilmiĢtir. ġair, insanın yaĢamındaki en önemli kiĢiliklerden dostluk, sevgi, insanlık gibi v.b özelliklerinin sahibi onun ruhu olduğu görüĢünü savunmuĢtur. Onun ―Hamse‖ adlı nazım örneğinde iyilik, gaddarlık, zalimlik, mutluluk ve hayatın önemi gibi ahlaki kategoriler incelenmiĢtir. ġair Nizami, bir hümanist olarak insan psikolojisinin inceliklerini ve ruhunun mükemmelliğine önem vermeye ve bunu çalıĢmalarında ortaya çıkarmaya çalıĢmıĢtır. Ahlak, insanın manevi geliĢiminde ilkel çizgilerden sayılmaktadır. Bu görüĢ, Nizami Gencevi‘nin eserlerinde daha net görülür. Onun çalıĢmalarında insan maneviyatın, emeğin, halk kültürünün temcilcisi olarak tasvir edilmiĢtir. Ayrıca bu çalıĢmada diğer etik meseleler de ele alınır. Genel olarak Nizami Gencevi‘nin bilim dünyasındaki hümanistik ve ahlaki kurallarına yer verilmiĢtir.