СЕЛЖҮКТЕРДІҢ ТУЫ МЕН ЖАЛАУЫ
Кілт сөздер:
Селжүк, ту, жалау, мемлекет, егемендік белгісі.Аңдатпа
Тарихта тудың мемлекеттер үшін де, оған иелік еткен мекемелер мен ұйымдар үшін де маңызы зор. Әсіресе, рәміздер аса маңызды болған ерте заманда тудың мәні ерекше болған. Мемлекеттер тулармен бейнеленді, ал билеушілер ӛздерінің үстемдігін осы тулармен заңдастырды. Түріктер тарих сахнасына шыққан сәттен бастап-ақ ӛздері байланыста болған мемлекеттердің де, мифологиялық наным-сенімдерінің де әсерімен туды пайдалануға қамқорлық жасаған. Исламнан бұрын ескі наным-сенімдері бойынша ту қолданған түріктер мұсылман болғаннан кейін туларында исламдық белгілерді қолданған. Селжүктер осы жағдайға сай әрекет етіп, исламдық ӛрнекті туларды пайдаланды. Алғашқы кезеңде мемлекет болмай тұрып ӛмірлерінде маңызды болған таңбаларды пайдаланған селжүктер кейін ӛз мемлекеттерін тумен басқарғаны – олардың Аббаси халифаты тарапынан мойындалуының кӛрсеткіші.
Әдебиеттер тізімі
Ögel, B., Türk Kültür Tarihine GiriĢ, C.6, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2000
Köprülü, F., Bayrak, Ġslam Ansiklopedisi, Cilt 2, Ġstanbul, 1979
Köprülü, Orhan F., Bayrak, DĠA, Cilt 5, Ġstanbul, 1992
ġahin, Ġlham, Sancak, DĠA, Cilt 36, Ġstanbul, 2009
Çoruhlu, Tülin, Tuğ, DĠA, Cilt 41, Ġatanbul, 2012
Taneri, Aydın, Çetr, DĠA, Cilt 8, Ġstanbul, 1993
Merçil, Erdoğan, Taht, DĠA, Cilt 39, Ġstanbul, 2010
Bozkurt, Nebi, Taç, DĠA, Cilt 39, Ġstanbul, 2010
Tekin, Oğuz, Sikke, DĠA, Cilt 37, Ġstanbul, 2009
ġeker, Mehmet, Hilat, DĠA, Cilt 16, Ġstanbul, 1998
Özaydın, Abdülkerim, Nevbet, DĠA, Cilt 33, Ġstanbul, 2007
Merçil, Erdoğan, GaĢiye, DĠA, Cilt 13, Ġstanbul, 1996
Baktır, Mustafa, Hutbe, DĠA, Cilt 18, Ġstanbul, 1998
Turan, O., Selçuklular Tarihi ve Türk Ġslam Medeniyeti, Ötüken Yayınları, Ġstanbul, 2009; Turan, Osman, Selçuklular Zamanında Türkiye,. Ötüken Yayınları, Ġstanbul, 2010; Turan, Osman, Türk Cihan Hakimiyeti Mefkuresi Tarihi, Ötüken Yayınları, Ġstanbul, 2010.
Köymen, Altan, Tuğrul Bey ve Zamanı, MEB, Ġstanbul, 1976; Köymen, Altan, Büyük Selçuklu Ġmparatorluğu Tarihi, Cilt 3, Türk Tarih Kurumu, Ankara
Merçil, E., Selçuklularda Hükümdarlık Alametleri, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2007
Sevim, Ali, Ġbnü‘l Cevzi‘nin El-Muntazam Adlı Eserindeki Selçuklularla Ġlgili Bilgiler, Türk Tarih Belgeleri Dergisi, Cilt XXVI, Türk Tarih Kurumu, 2005
Runciman, Steven, Haçlı Seferleri Tarihi, C.1, Çev. Prof. Dr. Fikret IĢıltan, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1989
Demirkent, IĢın, Haçlı Seferleri, Dünya Yayıncılık, Ġstanbul, 1997
Ġbn Bibi, El Evamirü‘l-Ala‘iye Fi‘l-Umuri‘l-Ala‘iye (Selçuk Name), Çev. Prof. Dr. Mürsel Öztürk, T.C Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1996
Özaydın, Abdülkerim, Unvan, DĠA, Cilt 42, Ġstanbul, 2012
Attelieates, Micheal, The History, Çev. Anthony Kaldellis, Dimitri Krallis, Harward University Press, Londra, 2012
Göksu, Erkan, Çift BaĢlı Kartal ve Selçuklular, Selçuk Üniversitesi Selçuklu AraĢtırmaları Dergisi, Sayı 5, 2016
