«МҦЗБАЛАҚ» МУЛЬТФИЛЬМІ ҤЛГІСІНДЕ ҚАЗАҚ ФОЛЬКЛОРЛЫҚ КЕЙІПКЕРЛЕРІН АНИМАЦИЯ АРҚЫЛЫ КӚРЕРМЕНГЕ ТАНЫТУДЫҢ МАҢЫЗЫ
Кілт сөздер:
Фольклор, миф, анимация, рухани құндылықтар, мәдениет, ұлттық болмыс.Аңдатпа
Фольклор – адамзаттың тұрмысын зерделейді. Бұл кӛне саланың құрамындағы аңыз, халық әндері, әзілдер, мақал-мәтелдер, тіпті алғыс-қарғыстар, түптеп келгенде, адамзатқа деген сүйіспеншілік, құрмет, бейбітшілік, тыныштық, сенім, бірлік пен ынтымақтастықты меңзейді. Отанды, ұлтты сүюдің және адамгершілік құндылықтардың ең әдемі үлгісі фольклорлық туындыларда жасырылған. Қысқасы, мәдениеттің тарихы туралы ақпаратқа ие болу үшін халықтың мәдени мұрасын зерделеу керек. Оларды кейінгі ұрпаққа жеткізу фольклордың міндеті. Аталған мәдени мұраны жаңғырту үшін оларды зерттеп, талдап, ескі және жаңа элементтерін ашу қажет. Ұлттық мәдениетіміздің дамып ӛркендеуі үшін заманауи технологияның ұтымды қолданылғаны жӛн. Осы тұрғыда анимациялық ӛнімдердің ұлттық құндылықтарымызды дәріптеуі – жас буынның патриоттық сезімін оятары сӛзсіз. Себебі ұлтының ӛткені мен рухани құндылықтарынжете түсінбегенкісі ӛзінің туған жері мен Отанына пайдалы болмайтыны анық. Мақалада фольклорды бүгінде жандандыру, әсіресе оны кӛпшілік мәдениетімен ұштастыру арқылы қоғамға енгізу мақсат етілген. Озық технология мен жылдам интернетарасында ата тегін ұмыта бастаған жастардың ӛзіндік мәдениеттілігін дамыту ӛте маңызды. Осы тұрғыда мақаламызда үлгі ретінде «Мұзбалақ» атты мультфильм менталитеті, құрылымы, тақырыбы, тілі мен кӛрінісі тұрғысынан талданып, ұлттық фольклордың жандануына қосқан үлесі айшықталды.
Әдебиеттер тізімі
Aslan, E. Dijital Kültürde Kültür Aktarımı: Rafadan Tayfa Dizisinde AĢure Günü Örneği. 9. Milletlerarası Türk Halk Kongresi. 20-23 Kasım.-Ordu, 2018. –229-336 s.
«Balapan» арнасының анимациялық жобалары АҚШ пен Латын Америкасында кӛрсетіледі» (Balapan kanalının animasyon projeleri ABD ve Latin Amerika‘da gösterilecek). Yayına hazırlayan: A.Sardarbek https://forbes.kz/life/observation/balapan_arnasyinyi_animatsiyalyi_jobalaryi_ash_pen_latyin_amerikasyinda_krsetled / (EriĢim.tarihi:21.09.2021).
«Роковые яйца: почему так популярен детский ютуб и кто его создает» (Ölümcül yumurtalar: Çocuklar için YouTube neden bu kadar popüler ve onu kim yaratıyor) Hazırlayan: A.Tumina. https://knife.media/kidstube/ (EriĢim tarihi: 02.10.2021).
Oğuz, Ö. KüreselleĢme ve Uygulamalı Halkbilimi, Akçağ Yayıncılık. -Ankara,2002.- 181 s.
Akçay D. ve Özcebe H. Okul Öncesi Eğitim Alan Çocukların ve Ailelerinin Bilgisayar Oyunu Oynama AlıĢkanlıklarının Değerlendirilmesi//Çocuk Dergisi. 2012; 12(2). –66-71 s.
ÖztaĢ, S. Tarih Öğretiminde Filmlerin Kullanımı//Tarih Öğretiminde Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı, Pegem Akademi. Ankara, 2012. - 284 s.
Kalish, A. ve Terekbayeva, J. Kazak Türklerinin Folklor Kaynaklarına Göre Efsanevi ve Geleneksel TaĢıtlar. Milli folklor 117, - 57-77 sayfa. (AHCI, Scopus index) 8. AktaĢ, ġ. Anlatma Esasına Bağlı Metinlerin Tahlili. Teori ve Uygulama. Kurgan Edebiyat. -Ankara, 2013. - 220 s.
Жаманбаева, Н.Ж., Хожамбердиев О.К. Қазақ анимация ӛнеріндегі тақырыптық ісденістер // XV Материали международна научна практична конференция «ключови въпроси в съвременната наука», 15 - 22 април, -София, 2019. - стр. 1-3.
Ниязбаев К. Абай КZ «Қазақтың дастаны мен аңызы дайын мультфильм». Сухбатты жүргізген Б.Қуаныш. https://abai.kz/post/16052 (EriĢim tarihi: 10.10.2021).
