Karaycadaki Alıntı Kelimelere Katkılar
108 103
Anahtar Kelimeler:
Kıpçak, Karayca, Söz Varlığı, Alıntı Kelimeler, Süreli Yayınlar.Özet
Türk dili, sistematiği içindeki kelime türetme yollarıyla tarih boyunca yüzbinlerce Türkçe kelimeyi söz varlığına kazandırmıştır. Türkçenin zengin bir söz varlığının oluşmasında Türkçe kelimelerin yanı sıra dinî, sosyo-kültürel, edebî vs. gibi çok çeşitli alanlara bağlı etkileşimlerde bulunduğu yabancı dillerden alıntılanan kelimelerin de önemli bir yer teşkil ettiği bir gerçekliktir. Türk dilinin Kuzeybatı grubu lehçeleri arasında yer alan Karayca da yine birtakım ilişkiler neticesinde söz varlığına İbranice, Slavca, Arapça, Farsça vs. gibi dillerden alıntılama yoluyla kelimeler kazandırmıştır.
20. yüzyılın ikinci çeyreğinde çıkarılan Karay Awazy, Onarmach, Halic, Sahyszymyz, Luwachlar, Przyjaciel Karaima ve Mysl Karaimska gibi Karayca süreli yayınlar, hem o dönem içinde Karay yazı dilini canlı kılarken hem de Karaycanın Trakay ve Haliç ağızlarının söz varlığına dair önemli bilgiler sunmaktadır.
Bu çalışmada, 20. yüzyılın ikinci çeyreğinde Mardkowicz ve Tınfoviç gibi öncülerin özel gayretleriyle meydana getirilen Karayca süreli yayınlar taranmakta ve bu yayınlardan tespit edilen alıntı kelimeler kökenlerine göre sınıflandırılarak, bu alanda hazırlanmış çalışmalara katkı sunulacaktır.
Referanslar
Öztürk, A. “Karaycadaki Alıntı Kelimeler”, Gazi Türkiyat, 16: 2015. s. 143–164.
Arslan, I. Karayca Süreli Yayınlar (Çeviri Metin - Dizin - Kelime ve Ek Analizi), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ordu: Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2018.
Baskakov, N. A., Zajackowski, A., Şapşal, S. M. Karaimsko-Russko-Polskij Slowar, Moskva. 1974.
Türk Dil Kurumu, Türkçe Sözlük, Ankara: TDK Yayınları. 2011
Derksen, R. Etymological Dictionary of The Slavic Inherited Lexicon. Leiden: Brill. 2008.
Németh, M. “New Perspectives in Karaim Etymology? The Origin of Lutsk Karaim kémec „1. Soldier; 2. Russian (Person)”, Studia Etymologica Cracoviensia, 18: 2013. s. 91-103.
Süer, A. Lehçe-Türkçe Sözlük. Ankara: Başkent Yayınları. 1993.
Özdemir, H., Cebeci, S. Arapça-Türkçe Sözlük. Ankara: Akçağ Yayınları. 1996.
Benyakar, İ., Yuda S. Türkçe - İbranice İbranice - Türkçe Sözlük, Tel Aviv: İsrail‟deki Türkiyeliler Birliği. 2011.
Kanar, M. Farsça Türkçe Sözlük, İstanbul: Say Yayınları. 2014.
Evdokimovna, T. Rusça Temel Sözlük Rusça-Türkçe / Türkçe-Rusça. İstanbul: Multilingual Yayınları. 2004.
Ağakay, M. A. Fransızca-Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. 1962.
Baukova, E., Dermenci, Ö. Ukraynaca-Türkçe, Türkçe-Ukraynaca Sözlük. İstanbul: Multilingual Yayınları. 2007.
Alova, E., Kabaağaç, S. Lâtince-Türkçe Sözlük. İstanbul: Sosyal Yayınları, 1994.
Aksoy, A. Yunanca-Türkçe / Türkçe-Yunanca Sözlük. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım. 2003.
Lessing, F. D. Moğolca-Türkçe Sözlük, (çev.) Günay Karaağaç, C.1-2, Ankara: TDK Yayınları. 2003.
Gün, B., Yılmaz, G., Zsuzsa, K., Edit, T. Magyar-Török Szótár, Budapeşte: Nemzeti Tankönyvkiadó. 2002.
Zafer, Z. Türkçe – Bulgarca Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. 2018.
Куліковіч, У.І., Булчко, А.Н., Полещук, Н.В. Белорусско-русский, русско-белорусский словарь. Минск : Попурри. 2005.