On Similar and Different Sides Between Legend of “Alp Kara Arslan” and "Epic How Basat Killed Tepegöz"
84 62 44
Keywords:
Basat, Alp Kara Aslan, Dede Korkut, Ulu Han Ata Bitigçi, ZoomorphAbstract
Although the communities of the Turkic world which spreading from Asia to Europe have gone through different political, social and religious adventures, they have kept their cultural codes alive in folk cultures that keep the national memory alive. There is a similarity in Turkish oral culture products that are passed from oral area to written area in different centuries and different geographies. Folklore products change over time and the effects of the socio-cultural and socio-political incidents of the period in which they were written down are also observed. The legend of Alp Kara Aslan in Ulu Han Ata Bitigçi or transmitted from Süleyman b. Abdülhakk b. Pehlivan el-Azerbaycânî according to Haarmann, is one of them. There are similar and different aspects between this legend written in different fields in different centuries with the book of Dede Korkut and the epic How Basat Killed Tepegoz in book of Dede Korkut. Although there are no similarities in the story of Basat, who saved the province of Oghuz, with the legend of Alp Kara Aslan, which is the subject of descent, the heroes' growth process, the source of their power, the stages of finding their identity and the zoomorph, the animal-ancestor thought circle, similar and different sides stand out.
References
Yıldırım, D., “Sözlü Kültür Ve Folklor Kavramları Üzerine DüĢünceler”, Millî Folklor, Güz 1989, 3, 16-17.
Yıldız, N., Türk Dünyası Destancılık Geleneği ve Destanlar, Akçağ Yayınları, Ankara, 2015.
Haarmann, U., “Mısır Memlûkleri‟nde Altun Hân ve Cengiz Hân” (Çev. Çiğdem Dumanlı), Türk Kültürü Araştırmaları Dergisi, 2019, Bahar, 99-128.
Kopraman, K. Y., “Ebû Bekir b. Abdullah b. Aybek ed Devâdârî‟ye Göre Türklerin ve Tatarların YaratılıĢı”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi - GEFAD Özel Sayı Prof. Dr. Reşat Genç Armağanı, c. I, Temmuz-2009, 115-172.
Ercilasun, A. B., “Oğuznameler Gözümü Açtı”, Türk Dili, 2020, 817, 4-10.
Ercilasun, A. B., Nehir Destan Oğuzname (Oguz Bitig), Dergâh Yayınları, Ġstanbul, 2019.
Ercilasun, A. B., “Oğuz Kağan Üzerine Bazı DüĢünceler”, Millî Folklor, 1991, 11, 6-9.
Gökyay, O. ġ., Dede Korkut Hikâyeleri, Kabalcı Yayıncılık, Ġstanbul, 2013.
Barthold, W. ve Köprülü M. F., İslam Medeniyeti Tarihi, Diyanet ĠĢleri BaĢkanlığı Yayınları, Ankara, 1984.
Ergin, M., Dede Korkut Kitabı 1-2, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 2016.
Ögel, B., “Çin Kaynaklarına Göre Wu-Sun‟lar ve Siyasî Sınırları Hakkında Bazı Problemler”, Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi Dergisi, 1948, c. 6, S. 4, 259-278.
Ögel, B., “Doğu Göktürkleri Hakkında Vesikalar ve Notlar”, Belleten, 1957, c. 21, S. 81, 81-137.
Çoruhlu, Y., Türk Mitolojisinin Ana Hatları, Kabalcı Yayıncılık, Ġstanbul, 2002
ĠndirkaĢ Z., “Türk Oturma Kültüründe „BağdaĢ Geleneği‟ Üzerine Ġkonografik Belirlemeler”, 38. ICANAS, IV. Cilt, Ankara, 2012, 1665-1677.
Bang, W. ve Arat R. R., Oğuz Kağan Destanı, Burhaneddin Basımevi, Ġstanbul, 1936
Gökyay, O. ġ., Dedem Korkudun Kitabı, BaĢbakanlık Kültür MüsteĢarlığı Kültür Yayınları, Ġstanbul, 1973.
TaĢ, Ġ., Türk Düşüncesinde Kozmogoni ve Kozmoloji, Palet Yayınları, Konya, 2017
Ġnan, A., Tarihte ve Bugün Şamanizm Materyaller ve Araştırmalar, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2017.
Ergun, M., “Türk Ağaç Kültü Ġnancının Dede Korkut Hikâyelerindeki Yansımaları”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten, c. 46, 1998/1, 71-80.
Ġnan, A., “Dede Korkut Kitabında Eski Ġnançlar ve Gelenekler”, Türk Kültürü Araştırmaları III-IV-V-VI (1966-1969), Türk Kültürünü AraĢtırma Enstitüsü, Ankara, 1973, 145-157.
Mahmud, K., Divanü Lûgat-it Türk (Birleştirilmiş I. Baskı) (Çev. Besim Atalay), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 2013.
